تفسیر سوره شمس

اختصاصی از یاری فایل تفسیر سوره شمس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 36

مقدمه

این سوره در مکه نازل شده و 15 آیه دارد

محتوى و فضیلت سوره الشمس

این سوره که در حقیقت سوره تهذیب نفس و تطهیر قلوب از ناپاکیها و ناخالصیها است ، بر محور همین معنى دور مى زند، منتها در آغاز سوره به یازده موضوع مهم از عالم خلقت و ذات پاک خداوند براى اثبات این معنى که فلاح و رستگارى در گرو تهذیب نفس است قسم یاد شده ، و بیشترین سوگندهاى قرآن را به طور جمعى در خود جاى داده است .

و در پایان سوره به ذکر نمونه اى از اقوام متمرد و گردنکش که به خاطر ترک تهذیب نفس در شقاوت ابدى فرو رفتند، و خداوند آنها را به مجازات شدیدى گرفتار کرد، یعنى قوم ((ثمود)) مى پردازد، و با اشاره کوتاهى به سرنوشت آنها سوره را پایان مى دهد.

در حقیقت این سوره کوتاه یکى از مهمترین مسائل سرنوشت ساز زندگى بشر را بازگو مى کند، و نظام ارزشى اسلام را در مورد انسانها مشخص مى سازد. در فضیلت تلاوت این سوره همین بس که در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) آمده است : من قراءها فکانما تصدق بکل شى ء طلعت علیه الشمس و القمر!: هر کس آن را بخواند گوئى به تعداد تمام اشیائى که خورشید و ماه بر آنها مى تابد در راه خدا صدقه داده است !.

و مسلما این فضیلت بزرگ از آن کسى است که محتواى بزرگ این سوره کوچک را در جان خود پیاده کند، و تهذیب نفس را وظیفه قطعى خود بداند.

ََآیه 1 - 10

آیه و ترجمه

بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

وَ الشمْسِ وَ ضحَاهَا(1) وَ الْقَمَرِ إِذَا تَلَاهَا(2) وَ النهَارِ إِذَا جَلَّاهَا(3) وَ الَّیْلِ إِذَا یَغْشاهَا(4) وَ السمَاءِ وَ مَا بَنَاهَا(5) وَ الاَرْضِ وَ مَا طحَاهَا(6) وَ نَفْسٍ وَ مَا سوَّاهَا(7) فَأَلهَْمَهَا فجُورَهَا وَ تَقْوَاهَا(8) قَدْ أَفْلَحَ مَن زَکَّاهَا(9) وَ قَدْ خَاب مَن دَساهَا(10)

  ترجمه :

بنام خداوند بخشنده بخشایشگر

1 - به خورشید و گسترش نور آن سوگند!

2 - و به ماه در آن هنگام که بعد از آن در آید

3 - و به روز هنگامى که صفحه زمین را روشن سازد

4 - و قسم به شب آن هنگام که صفحه زمین را بپوشاند

5 - و قسم به آسمان و کسى که آسمان را بنا کرده .

6 - و قسم به زمین و کسى که آن را گسترانیده .

7 - و سوگند به نفس آدمى و آن کس که آن را منظم ساخته ،

8 - سپس فجور و تقوا (شر و خیر) را به او الهام کرده است

9 - که هر کس نفس خود را تزکیه کرده ، رستگار شده

10 - و آن کس که نفس خویش را با معصیت و گناه آلوده ساخته ، نومید و محروم گشته است .

 تفسیر :   

رستگارى بدون تهذیب نفس ممکن نیست

سوگندهاى پى در پى و مهمى که در آغاز این سوره آمده ، به یک حساب ((یازده )) سوگند و به حساب دیگر ((هفت )) سوگند است ، و بیشترین تعداد سوگندهاى قرآن را در خود جاى داده ، و به خوبى نشان مى دهد که مطلب مهمى در اینجا مطرح است ، مطلبى به عظمت آسمانها و زمین و خورشید و ماه ، مطلبى سرنوشت ساز و حیات بخش .

نخست باید به شرح و تفسیر این سوگندها بپردازیم ، و بعد به بررسى آن مطلب بر اهمیت که این همه آوازه ها از او است .

نخست مى فرماید: به خورشید و گسترش نور آن سوگند (و الشمس و ضحاها).

همانگونه که قبلا نیز گفته ایم سوگندهاى قرآن عموما دو مقصد را تعقیب مى کند: نخست اهمیت مطلبى که سوگند به خاطر آن یاد شده ، و دیگر اهمیت خود این امور که مورد سوگند است ، چرا که سوگند همیشه به موضوعات مهم یاد مى شود، به همین دلیل این سوگندها فکر و اندیشه انسان را به کار میان دازد تا در باره این موضوعات مهم عالم خلقت بیندیشد، و از آنها راهى به سوى خدا بگشاید.

((خورشید)) مهمترین و سازنده ترین نقش را در زندگى انسان و تمام موجودات زنده زمینى دارد، زیرا علاوه بر اینکه منبع نور و حرارت است و این دو از عوامل اصلى زندگى انسان به شمار مى رود، منابع دیگر حیاتى نیز از آن مایه مى گیرند، وزش بادها، نزول بارانها، پرورش ‍ گیاهان ، حرکت رودخانه ها و آبشارها، و حتى پدید آمدن منابع انرژیزا، همچون نفت و ذغال سنگ ، هر کدام اگر درست دقت کنیم به صورتى با نور آفتاب ارتباط دارد بطورى که اگر روزى این چراغ حیات بخش  خاموش گردد تاریکى و سکوت و مرگ همه جا را فرا خواهد گرفت .منم که باب خویش را در این مقام مادرم

افسوس که بعد از رحلت پیامبر اکرم با زهرای مرضیه آن کردند، که کردند. فدک را از وی ستاندند. علی امامش، شویش را منع کردند، وی را به جهت حمایت از امامش سیلی زدند، جلوی دیدگان علی خانه اش را آتش زدند. ضربه کشنده و فجیعی بر او وارد کردند؛ او را به بستر بیماری سپردند تا به شهادت رسید؛ اما قبل از شهادت چون دیگر بزرگان دین قیام ها کرد و رازها در هر قیامش داشت.

علی در راستای سکوت و صبر، جریان سرنوشت امت را به سردمداری فاطمه علیه السلام نظاره گر بود. قیامی که در تاریخ هم چنان جاری است. اولین قیام از واپسین لحظات حیات پیامبر(ص) شروع شد. بعد از دفن پیامبر(ص) توسط علی(ع)، حضرت فاطمه(ع) در اقدامی شبانه به درب منزل انصار و مهاجر می رود تا علی(ع) را دریابند و وقتی آنها را در عمل انجام شده می بیند و رد خواسته اش را می شنود به مزار پدر می رود و با شیون و زاری و با درد دل کردن با پدرش برخی را وحشت زده و زبان اعتراض گشوده می یابد. از جمله اقدامات فاطمه علیه السلام در آن قیام زنده کردن یاد غدیر و احتجاج وی به غدیر بود. مقاومت فاطمه در مقابل غصب فدک ومحکوم کردن آن با منطقی قوی و استوار ونمایان کردن منطق کور و ضعیف آنها جلوه دیگری از قیام فاطمه(ع) در این مرحله بود و با این کارش لکه ننگی ابدی بر دامن برخی نشست.

مرحله بعدی قیام فاطمه علیه السلام در بستر بیماری بود. در اولین اقدام برای زنانی که به عیادت او می آمدند در پاسخ احوال پرسی آنان، شروع به سخن گفتن می نمود و حقایق را آشکار می کرد و از طریق آنان، شوهرانشان را تحریک می کرد. بازتاب افشاگری و سخنان حضرت در بستر بیماری برای زنان مهاجر و انصار می رفت که، اندک اندک به انقلابی پرخروش مبدل گردد لذا برای خنثی سازی اثر این حرکت عمر و ابوبکر صلاح را در این دیدند که به عیادت فاطمه علیه السلام بروند تا علاوه بر تظاهر به همدردی، موج این انقلاب را درهم شکنند، ولی فاطمه علیه السلام شرط ملاقات و سخن گفتن با آنها را این قرار داد که اعتراف و اقرار آن دو به این جمله از رسول خدا باشد که «فاطمه پاره تن من است هر که ا و را بیازارد مرا آزرده است». وقتی آن دو اقرار کردند فاطمه علیه السلام فرمود: «خدا و ملائک خدا را شاهد می گیرم که شما دو نفر مرا آزردید و رضای خاطر من بجای نیاوردید من از شما ناخشنودم. و آن گاه که به دیدار پیامبر نائل گردم از شما دو نفر شکایت خواهم کرد.»

و قیام سوم ایجاد سؤال در تاریخ است؛ که حضرت وصیت کرد: «ای علی مرا در شب غسل بده در شب دفن کن به گونه ای که کسی خبردار نشود.» به این ترتیب سؤالات متعددی در اذهان مسلمین در طول تاریخ همیشه وجود دارد. چرا دختر پیامبر شبانه غسل داده شد؟ چرا با جمع اندک هفت نفر تشییع شد؟ چرا خلیفه و جانشین رسول خدا در نماز و تشییع پیکر او حضور نداشت؟ چرا خلیفه مسلمین از قبر دختر پیامبر ناآگاه است؟ و... این سؤالات پاسخ می طلبد و پاسخ آن یعنی پیروزی قیام فاطمه(س)! و هرگز این سؤالات بی پاسخ نخواهد ماند! لذا هم اکنون نیز فاطمه در قیام است.

به راستی راز سکوت علی و سه قیام فاطمه(س) چه بود؟ آنها هر دو معصوم بودند اما یکی در مقابل حادثه سکوت اختیار کرد و دیگری قیام؟ در یک کلام می توان گفت راز قیام فاطمه(س) در حفظ اصل و اصول و اصالتها بود و صبر و سکوت علی علیه السلام برای حفظ فرع و فروع و ساختمان اسلام که با تلاش پیامبر بنا شده بود؛ یعنی جامعه اسلامی، قیام فاطمه(س) برای حفظ اساس دین بود اما سکوت علی(ع) برای حفظ ظاهر دین و شعائر بود و اگر هر دو برای حفظ اصل قیام می کردند از فرع و شاخه های شجره نبوت چیزی باقی نمی ماند و اصل و ریشه برای همیشه زیرخاک جهل مدفون می شد، خصوصاً با توجه به خاتمیت پیامبر اسلام اگر هر دو برای حفظ فرع شجره نبوی سکوت می کردند اصل از بین می رفت و فرع بی اصل چندان دوامی نداشت و هرگز ثمر نمی داد.

در مورد تاریخ شهادت این بانوی بزرگ اسلام اختلاف نظر بسیار است، اما اظهر آنها سیزدهم جمادی الاخر به قولی هفتاد و پنج روز و بنا بر قولی دیگر، نود و پنج روز بعد از وفات رسول خدا بوده است.

فدک چه جلوه ای کند به پیشگاه دولتم

که مالکیت جنان به کف بود چو حیدرم

علیه غاصب فدک از آن قیام کرده ام

که راه بر جهاد حق نشان دهم به دخترم

حسان بود مودت رسول و آل مصطفی

امید برزخ من و پناه روز محشرم           

تفسیر سوره جاثیه

اختصاصی از یاری فایل تفسیر سوره جاثیه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 16

سوره جاثیه

این سوره در ((مکه )) نازل شده , و داراى 37 آیه است .

محتواى سوره :.

محتواى این سوره را مى توان در هفت بخش خلاصه کرد:
1ـ عظمت قرآن مجید و اهمیت آن .
2ـ بیان گوشه اى از دلائل توحید در برابر مشرکان .
3ـ ذکر پاره اى از ادعاهاى ((طبیعى مسلکان )) و پاسخ قاطع به آن .
4ـ اشاره کوتاهى به سرنوشت بعضى از اقوام پیشین همچون بنى اسرائیل .
5ـ تهدید شدید نسبت به گمراهانى که اصرار و پافشارى بر عقائد انحرافى خود دارند.
6ـ دعوت به عفو و گذشت در عین قاطعیت و عدم انحراف از مسیر حق .
7ـ اشارات گویایى به حوادث تکان دهنده قیامت .
نـام ایـن سوره ((جاثیه )) است به تناسب آیه 28 این سوره ـجاثیه یعنى ;Š کسى که به زانو درآمده ـ و اشاره به وضع بسیارى از مردم در صحنه قیامت در دادگاه عدل الهى است.

فضیلت تلاوت سوره :.

در حدیثى از پیامبر(ص ) مى خوانیم : ((کسى که سوره جاثیه را بخواند (و البته در آن اندیشه کند و در زنـدگـى خـود به کار بندد)خداوند عیوب او را روز قیامت مى پوشاند و ترس و وحشت او را به آرامش مبدل مى سازد)).
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر.
(آیه )ـ.

همه جا نشانه هاى اوست :.

این سوره ششمین سوره اى است که با حروف مقطعه ((حاـمیم )) (حم ) آغازشده است .
مـفـسـر معروف ((طبرسى )) در آغاز این سوره مى گوید: بهترین سخن این است که گفته شود ((حـم )) نـام ایـن سـوره است ;Š و نامگذارى این سوره به ((حم )) اشاره به این است که این قرآن که سراپا اعجاز است از حروف الفبا تشکیل شده .
(آیـه )ـ و شـاید به همین دلیل بلافاصله از عظمت قرآن یاد کرده , مى گوید:((این کتاب از سوى خداوند عزیز و حکیم نازل شده است )) (تنزیل الکتاب من اللّه العزیز الحکیم ).
((عـزیز)) به معنى قدرتمند و شکست ناپذیر, و ((حکیم )) به معنى کسى است که از اسرار همه چیز آگاه است و تمام افعالش روى حساب و حکمت مى باشد.
(آیـه )ـ سـپـس بـه بـیان آیات و نشانه هاى عظمت خدا در آفاق و انفس پرداخته , مى گوید: ((در آسمانها و زمین نشانه هاى فراوانى است براى آنها که اهل ایمانند و طالب حقند)) (ان فى السموات والا رض لا یات للمؤمنین ).
عـظـمت آسمانها از یک سو, و نظام شگفت انگیز آنها ـکه میلیونها سال مى گذرد و برنامه هاى آنها بدون کمترین انحراف و دگرگونى ادامه مى یابدـ از سوى دیگر, و ساختمان زمین و عجائب آن از سوى سوم هریک آیتى از آیات خداست .
(آیه )ـ پس از این آیات آفاقى به آیات انفسى پرداخته , مى گوید: ((و درآفرینش شما و جنبندگانى کـه در سـراسـر زمـین پراکنده ساخته نیز نشانه هایى است براى جمعیتى که اهل یقینند)) (وفى خـلـقـکـم ومـا یـبث من دابة آیات لقوم یوقنون )آرى ! هریک به نوبه خود آیت و نشانه اى از علم و حکمت و قدرت بى پایان مبدا آفرینش است .
(آیـه )ـ در ایـن آیـه از سه موهبت بزرگ که هریک نقش مهمى در حیات انسان و موجودات زنده دیگر دارد, و هریک آیتى از آیات خداست , نام مى برد:مساله ((نور)) و ((آب )) و ((هوا))

تفسیر سوره تحریم

اختصاصی از یاری فایل تفسیر سوره تحریم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقاله کامل بعد از پرداخت وجه

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحات: 7

تفسیر سوره تحریم (1)

بسم الله الرحمن الرحیم

یا ایها النبى لم تحرم ما احل الله لک تبتغى مرضات ازواجک و الله غفور رحیم.قد فرض الله لکم تحلة ایمانکم و الله مولیکم و هو العلیم الحکیم.و اذ اسر النبى الى بعض ازواجه حدیثا فلما نبات به و اظهره الله علیه عرف بعضه و اعرض عن بعض فلما نباها به قالت من انباک هذا قال نبانى العلیم الخبیر.ان تتوبا الى الله فقد صغت قلوبکما (1) .

سوره تحریم هم مثل سوره طلاق با«یا ایها النبى‏»شروع شده است.ما در قرآن سه سوره داریم که با«یا ایها النبى‏»شروع مى‏شود:سوره تحریم و سوره طلاق و سوره احزاب که قبل از یس بود.سوره تحریم سوره‏اى است که ابتدا مى‏شود در حالى که اشاره‏اى دارد به جریانى که میان پیغمبر اکرم و بعضى از زنهاى ایشان واقع شده است.آنچه که از قرآن فهمیده مى‏شود-و خیلى جهاتش را تاریخ بیان کرده است و قسمتهاى کوچکى از آن هم هست که از نظر تاریخ خیلى روشن نیست-این است که پیغمبر اکرم یک چیزى را که بر خودش حلال بوده است،بر خود به موجب یک قسم حرام کرده است.این فى حد ذاته یک کار جایزى است.جزء چیزهایى که ما داریم عهد و نذر و قسم است،یعنى انسان به موجب یک نذر مى‏تواند چیزى را بر خود واجب یا حرام کند،که در باب نذر به شرط رجحان مى‏شود این کار را کرد،یا یک امر مباح یا مستحب را مى‏تواند به موجب یک قسم بر خودش واجب کند،یا یک مکروه را بر خودش حرام کند و یا یک مباح را بر خودش حرام کند.مثلا آدمى سیگار مى‏کشد،مرتب تصمیم مى‏گیرد که سیگار نکشد،نمى‏تواند،بعد قسم مى‏خورد که براى مدت موقت‏یا براى همیشه سیگار نکشم.همین قدر که قسم خورد،دیگر کشیدن سیگار بر او حرام مى‏شود،یعنى اگر بخواهد بکشد باید کفاره بدهد،با یک تفاوت مختصرى که در فقه میان نذر و عهد و قسم مطرح است.

مفاد آیات

به هر حال یکى از مسائلى که در فقه مطرح است این مساله است که انسان با قسم مى‏تواند مستحبى یا مباحى را بر خود واجب کند،مکروهى یا مباحى را بر خود حرام کند.آیه همین قدر نشان مى‏دهد که پیغمبر اکرم یک امرى را که بر او حلال و مباح بود به موجب قسم بر خودش حرام کرد و این کار را براى جلب رضاى بعضى از زنهاى خودش کرد،حال‏«براى جلب رضاى بعضى از زنها»یعنى چه؟آیا به این شکل که مثلا آن زن تمایلى نداشت و پیغمبر اکرم براى اینکه میل او را جلب کند[این کار را کرد؟]یا نه،تحت فشار اذیت زنهاى خودش قرار گرفته بود و براى رهایى از آزار آنها این حلال را بر خودش حرام کرد.از آیات استفاده مى‏شود که این دومى است،چون به دنبال آن فورا به آن دو زن خطاب مى‏کند:امر شما دائر است میان توبه کردن و ادامه دادن به کار خود.اگر توبه کنید،باید هم توبه کنید که دلهاى شما فاسد شده،ولى اگر بخواهید ادامه بدهید(تهدید مى‏کند)خدا به حمایت پیغمبر بر مى‏خیزد.پس معلوم مى‏شود که مساله مساله آزار بعضى از زنها بوده است،آنهم دو زن بوده است،چون کلمه‏«ان تتوبا»دارد.و باز از آیه استفاده مى‏شود که پیغمبر رازى را به یکى از زنها گفت و از او پیمان گرفت که این راز را به کسى نگوید و این زن بر خلاف پیمانى که با پیغمبر داشت رفت به آن دیگرى-که با یکدیگر خیلى رفیق و دوست بودند-گفت.بعد پیغمبر اکرم به حکم وحى الهى آگاه شد که سر میان این دو نفر بازگو شده است.به او فرمود:چرا رفتى این را به او گفتى؟ او تعجب کرد،گفت:چه کسى به تو گفت که من به او گفته‏ام؟فرمود:خداى آگاه به من خبر داد که تو این راز را فاش کرده‏اى.