دانلود تحقیق تاریخچه طراحی معماری مساجد

اختصاصی از یاری فایل دانلود تحقیق تاریخچه طراحی معماری مساجد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مسجد کانون تجلی هویت معنوی مسلمانان و فضای انس و الفت با معبود آفریننده جهانی بر پایه حکمت و نظم و وحدت، از صدر اسلام تا کنون مهم­ترین عنصر شهری و معماری و کانون تبلور عالی­ترین اشکال برآمده از باورهای عمیق اعتقادی، خلاقیت، ذوق و سلیقه معماران مسلمان بوده است و مساجد دوره اسلامی کشورمان، میراث گرانبهای این سرزمین­اند که آوازه آنها در سراسر گیتی پراکنده است.[1]

 بی شک حال و هوای معنوی حاکم بر مساجد تاریخی و سنتی این سرزمین، هر بیننده­ای را مسحور خود کرده و به راستی که این مساجد بازتابی از عالم معقولات به عالم محسوسات اند تا گوشه­ای از آن عالم مقدس را با «معماری قدسی»[2] خود بر انسان عاجز از درک ماوراء بنمایانند. گرچه ابعاد مختلف فرهنگی، اقلیمی، سیاسی، اقتصادی، دانش فنی و ... حاکم بر جامعه در طول تاریخ بر تحولات ظاهری مساجد تأثیر گذاشته­اند، اما روح معنوی حاکم بر مساجد ـ فضای راز و نیاز انسان با خالق یکتا ـ که از منبعی مشترک سرچشمه می­گیرد، سبب ایجاد انسجام و پیوندی بین مساجد صدر اسلام تا پیش از دوره­های متأخر شده است، گویی هر یک با زبان حال خود قصه واحدی می­سرایند و "عجب آنکه این قصه را از هر زبانی که می­شنوی نامکرر است.3 "

   اما متأسفانه در مساجد معاصر کشورمان بیشترین تغییر و گسستگی را در مقایسه با سیر منسجم تحولات ظاهری مساجد گذشته شاهدیم که به دلیل عدم پیوند محکم میان صورت و معنا در این بناها، طبعاً فاقد کیفیت­های فضایی و حال و هوای مساجد گذشته می­باشند. بررسی علت یا علل این انقطاع و کم مایگی مساجد اخیر گرچه در محدوده این پژوهش نمی­گنجد، اما بی تردید نمی­توان آن را صرفاً حمل بر روح معماری حاکم بر زمانه و تفاوت نگرش و نیاز انسان امروزی دانست. چرا که آن معبود لایزال و فطرت و نیازهای معنوی آدمی همواره ثابت و تغییر ناپذیرند و بنابراین معماری مساجد،  باید کالبد و روحی مشترک و پایدار در همه اعصار داشته باشد که سوای از مقتضیات معماری زمانه باشد. سید حسین نصر با انتقاد بر پیروان تحول کالبدی معماری مسجد بر اساس شرایط زمان و بدون توجه با ماهیت معنوی پایدار این مکان می­گوید: قدری تأمل و تعمق فاش خواهد ساخت که غالباً انگیزه ایجاد تحول در سبک معماری مسجد، زائیده به اصطلاح «مقتضیات زمانه» نیست، بلکه از این واقعیت نتیجه می­شود که طرفداران اینگونه تحولات، خود از سنت اسلامی دور مانده­اند و حتی نسبت به نبوغ قومی ایرانیان بیگانه شده­اند. صدق و امانت اقتضا می­کند که شخص نقایص و نقاط ضعف فردی خویش را ­با القاب و عناوینی چون «ضروریات زمانه» نپوشاند و آنگاه که خود صورت و معنای مذهبی را که مادرِ این سبک معماری است در نمی­یابد، و حتی ریشه های فرهنگی عمیق­تر مردم خود را، که این معماری طی اعصار در دامان ایشان پرورش یافته و شکوفا شده، نمی­شناسد، بی پروا به جعل دیگری از معماری قدسی دست نزند. زوال هنر قدسی برای دین همانقدر مصیبت زاست که تضعیف تعالیم روحانی و اخلاقی یا انکار احکام تشریعی آن.[3]

 بی ­شک، تلاش در جهت یافتن ویژگی­های کالبدی و ظاهری مساجد غنی این سرزمین، یکی از مقدمات مسیر دستیابی به آن جان­مایه مقدس، مشترک، پایدار و انکار ناپذیر مساجد خواهد بود و ازآنجا که «هندسه مسجد» به عنوان یکی از مهمترین شاخصه­های کالبدی آن، با نقش انتظام بخشی فضا و سازه، ایجاد تعادل و توازن، قرینگی و ... در ابعاد کمی و کیفی مسجد، عنصری واسط بین صورت و معنای آن می­باشد، می­توان آن غنای از دست رفته را از این منظر در محضر «هندسه» جستجو کرد. هندسه­ای که مفاهیم متعالی را برای تجلی در این عالم، در «اشکال» متبلور می­کند، هندسه­ای شایسته مسجد!

 پس از تقرب به این الگو و مبنا­ قرار­دادن آن، می­توان با توجه به فن و تکنولوژی ساخت زمان، شرایط مکان طرح، فرهنگ و اعتقادات مردم و ذوق و خلاقیت طراح، به طراحی مسجدی دست یافت که برای عبادت کننده مسلمان تا حد امکان شایسته­ترین ­فضای راز و نیاز با معبود و در عین حال پیوند با سایر مسلمین به دور از دنیای پر هیاهوی امروزی را فراهم کند. 

رساله حاضر در پنج فصل ارائه می­شود. ساختار و فصول رساله در تصویر(2) نشان داده شده است. خلاصه فصول رساله عبارتند از:

• فصل نخست با عنوان «مقدمه»، ابتدا به آشنا شدن با مسأله مورد مطالعه در پژوهش، یعنی هندسه در معماری مسجد می­پردازد. پس از آن اهمیت پژوهش، زمینه­های پژوهش، پرسش­ها و فرضیه­های مطرح شده در پژوهش، اهداف پژوهش و روش تحقیق بیان می­شود. مهم­ترین اصطلاحات به­کار رفته در متن پژوهش نیز در این فصل معرفی و شرح داده شده است.
• فصل دوم با عنوان «شناخت هندسه در معماری»، به تعریف مفهوم و معنای هندسه پرداخته و با بررسی واژه هندسه در معنای لغوی، معنای قدر و اندازه از دیدگاه قرآن و معانی شکل و نظم و ارتباط آنها با هندسه به ویژه در معماری، به معرفی هندسه می­پردازد. سپس با بیان جایگاه هندسه در معماری جوامع مختلف و به ویژه معماری ایرانی و اسلامی و آشنایی با اشکال اصلی هندسی و مفاهیم آنها، اهمیت و جایگاه هندسه در معماری معرفی می­شود.
• فصل سوم با عنوان «هندسه در معماری مسجد»، ابتدا با معرفی مهمترین فضاها در معماری مسجد شامل: ورودی، هشتی، حیاط، ایوان، گنبدخانه و شبستان­ها و سرانجام محراب، و بررسی هندسه متناسب آنها، به بیان سلسله مراتب حرکت و ورود به مسجد تا رسیدن به سرمنزل مقصود و دیاگرام هندسی ناظر به آن می­پردازد. علاوه بر آن، سلسله مراتب آماده شدن نمازگزار قبل از برپایی نماز و سلسله مراتب نمازگزاری نیز در دیاگرام­های هندسی متناظری بیان می­شود. این دیاگرام­های هندسی در طراحی مساجد به کار می­روند.
• فصل چهارم با عنوان «بررسی طرح­­های مختلف مساجد و هندسه مساجد اصیل اصفهان­»، در ابتدا به بررسی طرح­­های مختلف مساجد در معماری گذشته و معماری معاصر و بیان هندسه کلی حاکم بر آنها می­پردازد. نتایج بررسی طرح­های این مساجد، کهن الگوی هندسی حیاط­دار شبستانی را به عنوان الگوی مناسب و دیرینه در معماری مساجد ایرانی معرفی می­کند. پس از آن، با انتخاب چهار مسجد اصیل و غنی در شهر اصفهان و معرفی آنها، هندسه این مساجد در حوزه­های عملکرد، سازه، تقارن و تعادل و نظام پر و خالی، با توجه به پلان­ها، نماها و مقاطع هریک، بررسی می­شود. نتایج بررسی هندسی این چهار مسجد، سبب تقرب به الگوی هندسی مناسب طراحی مسجدی در شهر اصفهان خواهد شد.
• فصل پنجم با عنوان «طراحی مسجد محله "ملک­شهر" اصفهان»، درابتدا به بیان علل انتخاب شهر اصفهان برای طراحی مسجد می­پردازد. سپس با معرفی سایت انتخابی طراحی و تحلیل ویژگی­های آن، با مبنا قرار دادن الگوها و نتایج هندسی به دست آمده از فصول قبل و با در نظر داشتن ضوابط و اصول ساخت مسجد، به طراحی مسجدی در محله "ملک­شهر" اصفهان می­پردازد.

[1]. کار گروهی- مجموعه مقالات همایش معماری مسجد: گذشته، حال، آینده - جلد اول- انتشارات دانشگاه هنر – تهران- مقدمه، ص7

[2]. در تعریف «هنر مقدس»، تیتوس بورکهارت چنین می گوید:"تنها هنری که قالب و صورتش نیز بینش روحانی خاص مذهب مشخصی را منعکس سازد، شایسته ی چنین صفتی است."از این منظر معماری مسجد نیز، «معماری مقدس» و یا «معماری قدسی» شناخته می شود. بورکهارت،تیتوس – هنر مقدس- ترجمه:ستاری،جلال- انتشارات سروش-چاپ دوم 1376- ص 7

1. 3. حاجی قاسمی،کامبیز- گنجنامه،دفتر دوم،« مساجد اصفهان»- مرکز اسناد و تحقیقات دانشکده معماری و شهر سازی دانشگاه شهید بهشتی-1375- ص 8

1 . نصر،سید حسین- هنر و معنویت اسلامی – ترجمه: رحیم قاسمیان- دفتر مطالعات دینی هنر- تهران،1375- صفحه

طرح موضوع
اهداف پژوهش
تعریف اصطلاحات
2.1.1.    
انتخاب سایت طراحی
1-1)    مقدمه
1.1.    ضرورت یا اهمیت پژوهش
1.2.    زمینه های پژوهش
1.3.    پرسش¬ها و فرضیه¬های پژوهش
1.4.    روش تحقیق
2.1.    بررسی معنایی هندسه
2.2.    بررسی جایگاه هندسه در معماری
1.1.    هندسه مسجد: از ورودی تا محراب ( هندسه عملکردها )
1.2.    هندسه آماده سازی نمازگزار
1.3.    هندسه نماز  
4.1.    طراحی مسجد در معماری گذشته
4.2.     طراحی مسجد در معماری معاصر
4.3.    بررسی طرح های مساجد اصیل اصفهان و هندسه آنها
5.1.    جمع بندی پژوهش
5.2.    علل انتخاب شهر اصفهان برای طراحی مسجد
5.3.    ویژگی¬های سایت
5.3.1.    ویژگی¬های اقلیمی
5.8.    طرح نهایی

 

 

شامل 165 صفحه فایل word

دانلود با لینک مستقیم

دانلود تحقیق تاریخچه طراحی معماری مساجد

دانلود پاورپوینت بررسی معماری شیوه رازی

اختصاصی از یاری فایل دانلود پاورپوینت بررسی معماری شیوه رازی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

محصول دانلودی: پاورپوینت بررسی معماری شیوه رازی

تعداد اسلاید: 54

قابل ویرایش: می باشد

کیفیت محصول: *******

مقدمه

چهارمین شیوه معماری ایران که همه ویژگی‌های خوب شیوه‌های پیشین را به بهترین گونه دارا می‌باشد، سبک رازی است که از زمان آل زیاد شروع شد. در زمان سلجوقیان به اوج رسید و تا روزگار مغول ادامه یافت. آغاز کار این شیوه هرچند از شمال ایران بود، اما در شهر ری پا گرفت و بهترین ساختمان‌ها در آن شهر ساخته شد. اگرچه در پی غارت شهر به دست محمود غزنوی از میان رفته‌اند. البته توضیح این نکته ضروری است که در اواخر شیوه خراسانی بناهایی داریم که بیشتر به سبک رازی می‌خورد. بنای مقبره‌ی امیر اسماعیل سامانی، مزار ارسلان جاذب و منار ایاز با وجود اشتراک زمانی با شیوه خراسانی از بناهای اولیه شیوه رازی می‌باشند...

پایان نامه بررسی میزان تأثیرفعالیت های فرهنگی مساجد بر روی جوانان

اختصاصی از یاری فایل پایان نامه بررسی میزان تأثیرفعالیت های فرهنگی مساجد بر روی جوانان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

چکیده ی تحقیق:

در این تحقیق سعی شده تا با بررسی و مشخص نمودن کارکرد های اساسی مسجد که سبب شده در طول تاریخ نقشی سرنوشت ساز هم ازجهات اجتماعی ، سیاسی و هم در زمینه ی تربیت نسل جوان داشته باشد مشخص شود و سپس به بیان ضعف امروزی مساجد که سبب دوری نسل جوان امروزی از مسجد شده پرداخته شده تا با تکیه بر تحقیقاتی که در گذشته در این زمینه انجام شده بتوان پاسخ گوی سؤالاتی از این دست بود :

آیا مساجد تنوانسته اند تبلیغات گسترده برای جذب جوانان منطقه انجام دهند تا پس از آن بتوانند برنامه های فرهنگی را اجرا کنند ؟

آیا متولیان فرهنگی مساجد(امام جماعت،بسیج مسجد،هیأت امنای مسجد) توانسته اند برنامه هایی را طرح ریزی و اجرا کنند که هم جوانان را به مسجد جذب کندوهم بتواند پاسخ گوی مسایل روز و اساسی آنان نیز باشد ؟
آیا مساجد توانسته اند از نیروهای متخصص و نخبه ی خود که برای جوانان جذاب باشند بهره برده و به حل و فصل معضلات فرهنگی جوانان بپردازند ؟

در فصل اول تحقیق پس از بیان مسأله به ترتیب اهداف تحقیق ،اهمیت و ضرورت تحقیق ،سؤال و فرضیه تحقیق ، متغیر های تحقیق و تعاریف و مفهوم های اولیه پرداخته شده است .

در فصل دوم تحقیق سوابق نظری و عملی تحقیق تا جایی که مقدور بوده از منابع مختلفی نظیر مقالات ، کتابها وسایت های علمی تهیه شده است .

در فصل سوم روش تحقیق ، جامعه ی آماری ، حجم نمونه ، شیوه ی نمونه گیری ابزار جمع آوری اطلاعات و روش آماری در تجزیه و تحلیل اطلاعات ذکر شده است .

در فصل چهارم اطلاعاتی که از طریق پرسشنامه به دست آمده اند با استفاده از نمودار توصیف شده اند و سپس با استفاده از آزمون خی دو فرضیه ها آزمون شده اند و اطلاعات به دست آمده از آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

در فصل پنجم نتایج اصلی تحقیق و یافته های فرعی از تحلیل پرسشنامه به دست آمده اند ذکر شده و سپس به جمع بندی نتایج پرداخته شده است در آخر هم محدودیت ها و موانع فرا روی تحقیق و همچن ینتوصیه به پژوهشگران دیگر ذکر شده است

البته در پایان تحقیق نیز منابع و مآخذ و همچنین یک نسخه از پرسشنامه به عنوان ضمیمه در تحقیق قرار داده شده است .

فصل اول :کلیات تحقیق

مقدمه:

مسا جد از آغاز تأیسشان تا کنون محل تجمع همه ی اقشار جامعه ی اسلامی به ویژه جوانان بوده اند مساجد از صدر اسلام به‌منزله‌ی پایگاه‌های اجتماعی مهم و مکانی برای تصمیم‌گیری‌های حساس بودند و نقش تعیین‌کننده‌‌ای در سرنوشت مردم و جامعه ایفا می‌کردند که متأسفانه در حال حاضر تحت‌الشعاع شرایط روز قرار گرفته‌اند. در صدر اسلام مساجد محلی برای مباحثه و مطالعه ی مسایل اعتقادی و علمی بوده و پیامبر اکرم (ص) نیز به این موضوع اهمیت می داده اند و حتی نقل شده که ایشان روزی وارد مسجد شدند و گروهی را مشغول قرآن خواندن وعده ای را نیز مشغول مباحثه و تفکرات علمی یافتند و به گروه دوم ملحق شدند . این امر نشان دهنده ی آن است که ایشان به مسائل علمی و آموزشی اهمیت می دادند و نیز مساجد در زمان ایشان مکانی برای مطالعات علمی و اجتماع مؤمنین جهت حل مسایل اعتقادی ، اجتماعی و فرهنگی بوده است .با نگاهی به کارکرد مسجد در عصر پیامبر اعظم (ص) و ائمه ی اطهار (ع) در می‌یابیم که مساجد علاوه براینکه محلی برای عبادت و راز و نیاز بوده‌اند، محل تحصیل علم، قضاوت، اعزام به جهاد و در یک سخن، محلی برای تامین نیازها و رفع بسیاری از مشکلات اجتماعی مردم بوده است.

این مسأله چیزی است امروز که خلأ آن در جامعه حس می شود و به نظر می رسد مساجد نقش کاربردی و اساسی خود را از دست داده اند و حتی برخی از نقش های آنها به مراکز دیگری سپرده شده است؛ مراکزی نظیر خانه های فرهنگ و فرهنگ سراها .

اگر چه وجود چنین مراکزی ضروری به نظر می رسد وباید کوشش کرد که چنین مراکزی را گسترش داد و لی نباید از این امر نیز غافل شد که با احیای دوباره کارمرد های مساجد می توان بسیاری از کمبود ها و خلأ ها ی فرهنگی و علمی را پر کرد .

مثلا با احیای کتابخانه های مساجد و تجهیز آنها میتوان از شبستان مسجد نیز به عنوان قرائت خانه بهره جست ، از نیروهای فعال و نخبه ی مسجدی جهت ارتقای سطح علمی و آموزشی جوانان و با تربیت طلاب جوان و که در عین حال عالم نیز باشند و بتوانند از نیروی جوانی خود جهت جذب جوانان و تربیت آنها با مؤلفه های زنگی جدید و حل معضلات سیاسی و اجتماعی آنان پرداخت .

آن چه مسلم است مساجد نیرو ها و پتانسیل های بالایی دارند که نیاز به مدیریتی دارد که بتواند کارکرد های مساجد را دوباره احیا کند که در این صورت شاهد رشد و شکوفایی فرهنگ دینی و ملی خواهیم بود که چون ریشه در اعتقادات دارد به راحتی دستخوش تهاجم قرار نخواهد گرفت.

 توصیف موضوع مسأله:

با توجه به آن که مساجد در طول اعصار و زمان های مختلف محل اجتماع مسلمانان بوده و مؤمنان هر یکدیگر را در مسجد ملاقات می کنند می توان گفت که مساجد یکی از مراکز مهم برای ارتقای فرهنگی جوانان است .

از آن جا که بحران هویت فرهنگی واسلامی یکی از دغدغه های اصلی خانواده ها ومسؤولان است مساجد با وجود نیروهای جوان و نخبه می توانند نقشی اساسی در جذب جوانان داشته باشند وبا عرضه ی یک فرهنگ متعالی که با نیاز های امروزی جوانان سازگار باشد هم آن ها را در گذر از این بحران هدایت کرده و همدر جذب آنان به مکانی امن که خانه ی خداست موفق باشند.

از آن جا که بنده در خانواده ای مذهبی متولد و در محیط های مذهبی مثل مساجد رشد کردم و سال ها در چنین مکان هایی در رفت و آمد بوده ام در طی این سال ها شاهد نقاط قوت و ضعف های مسجد و اهالی آن بوده ام و به نظر بنده آسیب شناسی فرهنگی مساجد وتعیین آنها میتواند در برنامه ریزی وتبدیل مساجد به پایگاه اجتماعی قوی و مستحکم و مکانی پر رفت و آمد ومنشأ تحولات فرهنگی و محلی برای تولد ، رشد وبروز نخبگان فرهنگی وحل معضلات آتی منطقه ؛ و حتی در صورت انجام تحقیقاتی ازاین دست در سطح گسترده تر؛اجرایی کردن آن بتوان بخشی از مشکلات فرهنگی جامعه را نیزحل کرد.

حال سؤال اساسی این است که آیا مساجد تنوانسته اند تبلیغات گسترده برای جذب جوانان منطقه انجام دهند تا پس از آن بتوانند برنامه های فرهنگی را اجرا کنند ؟

آیا متولیان فرهنگی مساجد(امام جماعت،بسیج مسجد،هیأت امنای مسجد) توانسته اند برنامه های را طرح ریزی و اجرا کنند که درحالی که جوانان را به مسجد جذب میکند بتواند پاسخ گوی مسایل روز و اساسی آنان نیز باشد ؟
آیا مساجد توانسته اند از نیروهای متخصص و نخبه ی خود که برای جوانان جذاب باشد بهره گیری کنند و به حل و فصل معضلات فرهنگی جوانان بپردازند ؟

 اهداف و اهمیت تحقیق

الف)اهداف تحقیق :

هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر فعالیت های فرهنگی مساجد بر روی جوانان 17 تا 30 سال است .تا با استفاده از نتایج آن بتوان علاوه بر آسیب شناسی مساجد ،راه کارهایی نیز برای حل معضلات فرهنگی مساجد پیدا کرد و ریشه ی پایین بودن بهره وری مساجد را با توجه به امکانات مادی و معنوی بسیار بالا و پتانسیل بسیار زیاد آن پیدا کرد.

ب)اهمیت تحقیق :

تحقیقات تقریبا زیادی در زمینه ی دوری خانواده ها از مساجد انجام شده است و خیلی ها از پر کردن خلأ فرهنگی ناشی از کم کاری مساجد صحبت کرده اند .

اما با توجه به مشکلات فرهنگی بسیار زیادی که امروز جامعه و خانواده ها درگیر آن هستند و نیز تبلیغات گسترده و ترویج فرهنگ بیگانه که با قدرت بسیار بالایی انجام می شود و با ابزار های گسترده در ذهن جوانان تأثیر می گذارد که بخش بزرگی از این تغییر فرهنگ نه تنها سبب رشد و تعالی و مدرن شدن جامعه نمی شود بلکه جوانان را درگیر ظواهر می کند .

در چنین شرایطی به نظر می رسد بیشترین مشکل ناشی از دوری از فرهنگ معنوی ،اصیل و غنی ایرانی و اسلامی است که البته مروجین این فرهنگ نتوانسته اند آن را با معیار های زندگی مدرن و امروزی مطابقت دهند تا بتوانند نسل نوخواه امروز را که دیگر در قالب سنتی نمی تواند زندگی کند را نیز جذب کنند .

و مساجد به عنوان پایگاه های ترویج دین و فرهنگ دینی با توجه به پراکندگی و فراگیری بسیار بالا و این که در تمامی نقاط و حتی دور افتاده ترین روستا ها حضور دارند و همواره به عنوان مراکزی امن و قابل اعتماد برای خانواده ها به شمار می روند اگر کارکرد لازم را داشته باشند می توانند نقش بسیار مؤثر و بالایی را در ارتقاء مسایل فرهنگی داشته باشند.