خلاصه مقاله:
افزایش روز افزون تعداد سدهای احداثی در جهان در عصر حاضر و با توجه به این که احداث سد می تواند اثرات منفی بر محیط زیست داشته باشد و با در نظر داشتن اهمیت حفظ محیط زیست و حفظ اکوسیستم آبزیان که در رودخانه ها زندگی می کنند راه ماهی سازه ای است که امکان عبور ماهی به بالا دست از مقطع سد را فراهم ساخته و دسترسی ماهیان به زیستگاه های مورد نظرشان را فراهم می آورد و آثار محرب ساخت سد بر محیط زیست را کاهش می دهد بسیاری از راه ماهی ها احداث شده در جهان کارایی لازم را نداشته این مشکل در ایران نیز حتی با توجه به تعداد کم این سازه قابل مشاهده است در این مقاله به بررسی عوامل موثر بر عدم کارایی مناسب راه ماهی در مرحله طراحی و اجرا پرداخته شده است بررسی ها نشان می دهد از معمول ترین علل عدم کارایی راه ماهی بی توجهی به خصوصیات ماهی هدف و شرایط جریان و دبی در محل اجرای سازه در زمان طراحی تغیرات در شرایط و تراز رودخانه در پایین دست سازه درهنگام بهره برداری می باشد .همچنین پیشنهادات و راهکارهایی جهت برطرف کردن برخی از این ایرادات مطرح شده و نکاتی نیز در مورد مدیریت بهتر راه ماهی که قبلا احداث شده ارائه شده است توجه به انها کمک می کند راه ماهی کارایی بهتری داشته باشد و ماهی ها و دیگر ابزیان بتوانند راحت تر از آن صعود کرده و در اکوسیستم آبزیان در حال زیست در رودخانه خللی وارد نشود
کلمات کلیدی:
رودخانه ، سد ، راه ماهی ، طراحی ، مدیریت
بهبود مدیریت راه ماهی و دلایل عدم عملکرد مناسب سازه