مشخصات این فایل
عنوان: ورزش شطرنج
فرمت فایل: word( قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 18
این مقاله درمورد ورزش شطرنج می باشد.
خلاصه آنچه در مقاله ورزش شطرنج می خوانید :
وسط بازی
وسط بازی ، بی تردید مهمترین بخش از مراحل سه گانه شطرنج را تشکیل می دهد. درست در این دوره از پیکار است که برخوردها ی تاکتیکی تعیین کننده بروز می کند، برآوردترکیبات به تعویق می افتد و مشکلاتی برای باز سازی مهره ها بوجود می آید: طرحهای استراتژیکی . استاد بزرگ را می توان مجاز دانست که شروع را در حد متوسط بازی کند و یا مرحله آخر را بدون دقت کافی و با مهارت جزیی پیش ببرد اما کسی که هنر مرحله وسط بازی را دقیقا" نشناسد ، به هیچ وجه نمی تواند شطرنج بازیدر سطح بالا به حساب آید .
البته نبردهای شطرنجی وجود دارند که در آنها نتیجه پیکار، در همان مرحله شروع معین می شود ، بازی های نه چندان نادر هم هستند که پیروزی یکی از طرفین در آن ، فقط در مرحله آخر بازی معلوم می گردد ، اما پیروزی هایی که از آنها نام بردیم ، در مقایسه با مجموعه پیروزیهای بیشماری که در مرحله وسط بدست می آید وتورنمنت ها ومسابقات صد سال اخیرآنها را می شناسـد، ناچیـزهسـتند.
ترکیب
در روند پیچیده نبرد شطرنجی ، در وسط بازی ، بازیکن در تمام مدت سعی می کند آینده را پیش روی خود داشته باشد و تعیین کند که کام حرکت به پیروزی او منجر خواهد شد. ضمن این کار، او نزدیکترین حرکات خود و جواب های حریف را در مد نظر دارد و به واریانتهایی فکرمی کند که در برابر نگاه هوشمندانه اش شکل می گیرند. او باید این واریانتها را ارزیابی کند، اما خواهیم دید ارزیابی استاداه این واریانتها ، کار ساده ای نیست وپیروزی شطرنجباز درمسابقات، بیشتر به این ارزیابی ها بستگی دارد.
لازم است روی نقش ویژه ترکیب در پروسه برخورد قوی طرفین، و قبل از همه در غیر مترقبه و دور از انتظار بودن آن تأمل شود.اما نوئل لاسکر ، فیلسوف بزرگ شطرنج می نویسد :«از طریق بازی پوزیسیونی، استاد شطرنج سعی می کند ارزشهای حقیقی را تحکیم و از آنها استفاده کند و به کمک ترکیب آرزوی دور ریختن ارزش های کاذب را دارد. ترکیب، ارزیابی مجدد غیرمترقبه ای را درارزشها ضروری می سازد.»
با شروع ترکیب،همه شاخه های آن درمغز بررسی می شود و شطرنجباز طبیعتا" موظف است که پوزیسیون نهایی را پیش چشم خود داشته باشد. این پوزیسیون را مضمون ترکیب می نامند. بالاخره برای برای رسیدن به پوزیسیون نهایی از پوزیسون اولیه ، باید یک رشته حرکات بخصوصی راانجام داد تا دگرگـونی های لازم در آن پـوزیسـیون ایجـاد شود . ایـن سـری 12 حرکات اجباری را ، ابزار ترکیب می نامند. این عنوان همان طور، سر زبان ها افتاده است: مظور از ابزار در اینجا ، به معنی حرکات کمکی می باشد.
ترکیب های پیاده ای
پیاده یکی از نیرو های مبارز در صفحهء شطرنج است که می تواند با رسیدن به آخرین عرض به نیرومند ترین نیرو یعنی وزیر تبدیل شود. امکان چنینتغییر ناگهانی در او، قلمروی بسیار وسیعی را بروی ترکیب باز می کند . قربانی ماتریال، به حریف فعال کمک می مند تا با تبدیل پیاده به وزیر ، به برتری تعیین کننده ای دست یابد.
به آسانی معلوم می شود موتیف چنین ترکیباتی از این قرار خواهد بود: وجود پیاده رونده ، دور بودن از پیاده های دیگر و همچنین نارسایی دفاع خانه هایی که در آنجا تبدیل انجام می گیرد- خانه های عرض هشتم . واضح است که مضمون ترکیب، یعنی پوزیسیون نهایی پیدایپوزیر جدید است.
خانه های ضعیف و خانه های قوی
چه نوع خانه ای را ضعیف می نامیم؟
جواب ساده است: خانه ای که نمی تواند با پیاده دشمن مورد تهاجم قرار گیرد و آن به این معنی است که این خانه ، بدون چون و چرا، متروک است. برعکس با آگاهی بر تعرض ناپذیر بدون آن می تواند ، محل استقرار مهره های دشمن قرار گیرد . بالاخرهاین مفاهیم عملا" به این معنا است که: اغلب خانه ای را ضعیف توصیف می کنیم که از طرف پیاده دشمن می تواند مورد تهاجم قرار گیرد ، اما حمله ، به ضعف قطعی پوزیسیون بستگی دارد. ازآنجا به آسانی معلوم می شود که چه نوع خانه ای را قوی 17می نامیم .
در اینجا این قانون ، متقابل است . به این معنی که اگر خانه ای برای حریف ضعیف باشد، همان خانه برای مهره های ما (طرف دیگر.م) قوی به حساب می آید.
گاهی پیش می آید که خانه های ضعیف را ، مجموعه ای از خانه های یک رنگ تشکیل می دهند . در این صورت گفته می شود که با مرکز ضعیف دوردست سر وکار داریم . بازی در این حالات به سهولت قابل درک است : اشکال خانه های ضعیف با مهره های خودی ، افزایش فشار به حریف از طریق تهاجم تا لحظه ای که هنوز تغییر کیفی در پوزیسیون پیدا نشده است. در این صورت یا حمله منجر به مهتی می شود و یا برتری قابل ملاحظه ای به دست می آید .
خصوصیات اصلی آخر بازی
در روند مبارزه بر روی صفحه شطرنج ، حوادثی روی می دهد که به تدریج نیرو های دو حریف ضعیف و فرسوده می شوند. پوزیسیون ساده می گردد و بازی به آخرین مرحله قطعی ، مرحله آخر وارد می شود.
در ارتباط با این مسئله، در حالی که بازی به مرحله آخر خود می رسد ، سه مسئله هم در مقابل بازیکن قرار می گیرد. اگر او از نظر ماتریال ویا پوزیسیون برتری داشته باشد ، باید سعی کند این برتری را به پیروزی منجر کند. اگر برتری از آن حریف شده باشد، باید سعی کند تا از طریق دفاع و خنثی سازی ، بازی را به تسـاوی بکشاند و بالاخره اگر در مرحله وسط ، درهم
18
ریختن توازن به انجام نرسیده باشد باید سعی کند درست در همین مرحله آخر ، به برتری دست یابد .
بنابر خصوصیات مبارزه ، مرحله آخر بازی را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد.
1-در این قسمت یکی از طرفین به برتری کامل از نظر نیرو دست یافته و سعی دارد با دادن کیش به شاه حریف که به طور طبیعی از مات شدن فرار می کند ، بازی را به پایان برد.
2-این قسمت از آخر بازی که زیاد هم با آن مواجه می شویم مرحله ای است که در آن نیرویی باقی نمانده است که با استفاده از امکانات آنها بتوان به شاه حریف کیش داد. در اینجا لازم است راه دیگری برای پیروزی جستجو کرد. راه میان بر، راندن پیاده به منظور تبدیل به وزیر و ایجاد امکانات جدید برای مات کردن حریف است. این روند در مرحله آخر بازی ، بیشتر خود را نشان می دهد .
اگر شاه را ماتی تهدید نکند، می تواند«نفس راحتی» بکشد. می تواند به جان پناه برود و بطور فعال در نبرد شرکت کند واین بدان معنی است که در مرحله آخر بازی ، شاه به مهره مهاجم و فعال تبدیل می گردد؛ طوری که می تواند به مهره ها و پیاده های حریف حمله کندو اغلب به صورت اولین مهاجمی در آید که وارد اردوی دشمن می شود.
چون درمرحله آخر بازی روی صفحه شطرنج ، مهره های کمی باقی می ماند ، در نتیجه ارزیابی نسبی هریک از آنها افزایش پیدا می کند . اگر در وسط بازی اغلب ، برای دست یابی به پیروزی برتری نیرو در قسمت هایی از صفحه شطرنج لازم است، طبق اصول ، در مرحله آخر بازی اهمیت پیدا می کند. 19 مرحله آخر بازی درست،به معنی تأمین حداکثر فعالیت و هم بستگی صریح و روشن بین همه نیروهای شرکت کننده در بازی می باشد.
چون در مرحله آخر، هدف استراژیک ، تبدیل پیاده به وزیر است، بنابراین باید گفت که اهمیت نقش پیاده ها در مرحله آخر به شدت بالا می رود. اگر در وسط بازی ، برتری در یک پیاده چندان نقش تعیین کننده ای نداشت ، در مرحله آخر بازی، یک پیاده اضافی در اکثر موارد ، عامل کافی و وافی برای پیروزی به حساب می آید.
بخشی از فهرست مطالب مقاله ورزش شطرنج
مقدمه
اصول شروع های معاصر
مرکز دیدبانی قلعه- f7
شروع فیل
انواع شروع های بسته
دفاع های هندی شاه
شروع رتی
وسط بازی
ترکیب
ترکیب های ماتی
مات در ستون ها و قطر ها
حمله به مراکزضعیف
بیرون کشیدن شاه از پناهگاه
ترکیب های پیاده ای
خانه های ضعیف و خانه های قوی
خصوصیات اصلی آخر بازی
منبع
دانلود مقاله ورزش شطرنج
