حشرات از قدیمی ترین ساکنین کرة زمین بوده و بیشتر از دویست و پنجاه میلیون سال است که در روی این سیاره سکونت دارند این جانوران که به علت ساختمان حلقه‌ای بدن و پوشش سخت و غیر قابل نفوذ خود بی شباهت به سربازان زره‌پوش قدیمی نمی‌باشند بوسیلة فعالیتهای خود در جهت های مختلف یکی از دشمنان سرسخت و دائمی انسان محسوب شده و تمام فعالیتهای حیاتی و سلامتی انسان و جانوران اهلی را بطور مستقیم یا غیر مستقیم تهدید می‌نمایند .
بیماریهای مالاریا ، تیفوس ، طاعون ، تب و بسیاری دیگر از بیماریهای انگلی و واگیر در انسان و جانوران اهلی بوسیلة حشرات انتقال پیدا کرده و از این جهت حشرات عامل انتشار و بروز اپیدمی این بیماریها می‌باشند مثلاً تنها مگس معمولی (Musca domestical) به صورت یک آفت جهانی و همه جائی عامل انتشار عده کثیری از بیماریهای وخیم از قبیل تیفوئید ، اسهال خونی ، تراخم ، پیان و غیره میباشد .
بیماری مالاریا (Paludisme) که بوسیله پشه معروف به آنوفل در انسان انتقال می یابد . در طی تاریخ بیش از هر بیماری دیگر موجب تلفات جمعیتهای انسانی بوده است و در کشورهای مالاریا خیز مبارزه بر ضد این بیماری مخصوصاً از طریق از بین بردن ناقل آن موجب کاهش مرگ و میر بین مبتلایان مخصوصاً اطفال گشته و باعث افزایش جمعیت و بالا رفتن قدرت کار و تولیدات کشاورزی و صنعتی شده است . اپیدمی تیفوس که تا جنگ بین المللی اخیر یکی از عمومی ترین و مهلک ترین بیماریهای اردوگاهها و زندانها و اجتماعات فقیر به شمار می رفت امروزه در نتیجه مبارزه بر ضد ناقل آن یعنی شپش بوسیله د.د.ت تقریباً ریشه کن شده است .
خسارت و تهدید حشرات مخصوصاً از طریق فعالیتهائی که این جانوران روی نباتات از موقع کاشت تا برداشت و همچنین محصولات انباری انجام می دهند قابل توجه می باشد . این جانوران بوسیله تغذیه از قسمتهای مختلف نباتی مانند برگ ، گل ، میوه ، شاخه ، تنه ، ریشه و یا مکیدن شیره نباتی اغلب موجب نابودی کامل و یا ضایع شدن نسبی محصولات کشاورزی می گردند .
حشرات همچنین از طریق نقل و انتشار بیماریهای مختلف نباتی از نوع ویروسی ، باکتریائی و قارچی موجب بروز اپیدمی های وخیمی در نباتات زراعتی میگردند که به نوبه خود حائز اهمیت زیاد می‌باشند .
حشرات با وجود تخریبهای فوق العاده‌ای که در زمینه های مختلف بر علیه انسان به عمل می آورند در بعضی موارد از طریق شکار یا انگلی کردن گونه‌های مضر و یا از طریق فرآورده‌هائی مانند ابریشم و عسل و همچنین به علت ژلی که در گردافشانی گلها دارند مفید بوده و مورد استفاده و حمایت انسان می باشند . (اقتباس از منبع (2)) .
رده حشرات (Class Insecta . Insects)
ملخها ، مگسها ، شپشها ، پروانه ها ، سوسکها ، زنبورعسلها و بسیاری از جانوران دیگر ردة حشرات را تشکیل می دهند . انواع مختلف حشرات در شکل 41 نشان داده شده است .
( در لاتین «Insecta» به معنی « بریده شده به قسمتهای متمایز» است ) این رده دارای بیش از 675000 گونه می باشد . این جانوران فراوانترین و کثیرالانتشارترین جانوران زمینی می باشند و بی مهرهگان عمده‌ای هستند که می توانند در محیطهای خشک زندگی کنند و تنها بی مهرگانی هستند که قادر به پرواز می باشند . وجود خواص و عادات مخصوص آنها به علت پوشش کیتینی بدن آنها می‌باشند . که این پوشش بدن حشرات اندامهای داخلی را در برابر صدمه و اتلاف رطوبت حفاظت می نماید . بالها از امتداد و توسعة این پوشش تشکیل می شود . لوله های نایی ، آنها را به دمزدن در هوا قادر می سازد . توانایی پرواز ، به حشرات امکان میدهد که به سهولت غذای خود را پیدا کنند و تحت شرایط مساعد می توانند به سرعت تکثیر یابند . حشرات در همه جا بجز دریا فراوان می باشند انواع مختلف آنها به زندگی در آبهای شیرین ، شورطعم ،درخشکی ، در روی یا پیرامون انواع گیاهان و در خارج یا داخل بدن جانوران دیگر سازگار شده‌اند . انواع حشرات از اندام ها و قسمت های مختلف گیاهان مانند ریشه ها ، ساقه ها ، برگها ، دانه ها ، میوه ها و غیره تغذیه می کنند ، بسیاری از حشرات گل نشین و یا گل دوست به گرده‌افشانی گلها کمک می کنند .
عده ای از حشرات بافتها ، مایعات و مواد دفعی جانوران را مورد استفاده قرار می دهند و حشرات لاشه خور ، جانوران و گیاهان مرده را به مصرف می رسانند .
شکل (1) انواع مختلف حشرات
اقتباس از منبع (1)
شکل (2)
اشکال مختلف حشرات
1- نیم بالان (Hemiptera) «Stink bug» 2- هم بالان (Homoptera) «Froghopper»
3- دو بالان (Diptera) «Gnat» 4- لوله بالان (Siphonaptera) «Flea»
5- کتاب خوران (Corrodentia) «Booklouse» 6- شپشها (Anoplura) «Crab louse»
7- پئست خورات (Mallophaga) «Biting louse» 8- نازک بالان (Hymenoptera) «Bumble bee»
9- پوست بالان (Dermaptera) «Erwig» 10- حاشیه بالان (Thysanoptera) «Thrips»
11- فلس بالان (Lepidoptera) «Moth» 12- راست بالان (Orthoptera) «Cricket»
13- دراز بالان (Mecoptera) «Scorpionfly» 14- موی بالان (Tricoptera) «CADDISFLY»
15- جور بالان (Isoptera) «Termite» 16- قاب بالان (Coleoptera) «Click beetle»
17- زی بالان (Embioptera) «Embiid» 18- باف بالان یا بهاره ها (Plecoptera) «Stonefly»
19- رگ بالان (Neuroptera) «Lacewing» 20- موی دمان (Thysanura) «Firebrat»
21- فنر دمان یا دم پایان (Collembola) «Springtail» 22- سنجاقها (Odonata) «Damselfly»
23- بی شاخکان (Protura) «Proturan» 24- زود میران (Ephemeroptera) «Mayfly»
25- پیچیده بالان (Strepsiptera ) «Twisted wing»
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Hegner , Stiles )
حشرات انگل در تخمها ، لاروها یا بالغهای حشرات دیگر و در بسیاری جانوران و گیاهان دیگر زندگی می کنند . بعضی از حشرات بیماریهای ناشی از ویروسها باکتریها و یا جانوران تک یاخته ای یا غیره را به گیاهان و جانوران و انسان منتقل می سازند . حشرات نیز به نوبه خود توسط حشرات دیگر عنکبوتها ، عقربها و بسیاری مهره‌داران از ماهیها تا پستانداران خورده می شوند . گونه های شکاری و انگل در تغذیه تعداد حشرات دیگر اهمیت فراوان دارند . حشره شناسی (Entomology) ( به یونانی Entomon = حشره + logy = دانش ) علمی است که خصوصیات حشرات را مورد بحث قرار میدهد . بسیاری از حشره شناسان (Entomologists) صرفاً به مطالعات علمی اشتغال دارند و عده‌ای دیگر به زمینه های عملی می پردازند . حشرات به علت تعداد زیاد و روابط آنها با انسان ، دارای اهمیت اقتصادی بزرگی هستند بعضی از آنها برای انسان مفید و بسیاری نیز مضرند .
صفـــات اختصــاصی
1- سر ، سینه و شکم از یکدیگر متمایز است در سر یک جفت شاخک وجود دارد و قسمتهای مختلفی در دهان موجود است که برای جویدن ، مکیدن یا لیسیدن و خوردن بکار می رود . سینه از سه قمست درست شده است به عبارت دیگر سینه دارای سه بند است دارای سه جفت پاهای بندبند می باشند . معمولاً حشرات دو جفت بال دارند و عده‌ای یک جفت و بالاخره عده‌ای دیگر فاقد بالند . شکم آنها از 11 یا تعداد کمتری قطعه با قسمتهای انتهایی که بصورت اندامهای تولید مثل درآمده است درست شده است .
2- لوله گوارش آنها شامل روده پیشین ، روده میانی و روده پسین می باشد و در دهان آنها غده بزاقی وجود دارد .
3- قلب باریک است و دارای یک آئورت قدامی است « مویرگ و سیاهرگ در آنها موجود نیست » فضاهای داخل بدن حفره خونی (Hemocoel) است که حفره عمومی کوچک شده‌ایست .
4- تنفس بوسیله نایهای (Tracheae) منشعب که پوشش درونی آنها از کوتیکول است صورت می گیرد . نایها اکسیژن هوا را از منافذ تنفسی (Spiracles) موجود در پهلوهای سینه و شکم که زوج است می گیرد و مستقیماً به بافتها می رساند . بعضی حشرات دارا ی آبششهای نایی یا خونی می باشند .
5- وازنش به توسط دو یا تعداد زیادی لوله های مالپیگی کوچک که به انتهای قدامی روده پسین چسبیده است ، انجام می شود .
6- دستگاه عصبی عبارتست از عقده های فوق و تحت مری که به طناب عصبی شکمی دولا اتصال دارد و یک جفت عقده یا کمتر در هر قطعه وجود دارد .
اندامهای حسی عبارتند از چشمهای ساده و مرکب ، گیرنده های شیمیایی (Chemoreceptors) برای بویایی روی شاخکها و چشایی در اطراف دهان و همچنین دارای موهای لمسی گوناگون می باشند .
بعضی حشرات دارای وسایلی برای تولید و درک صدا هستند . استاتوسیست (Statocyst) در آنها وجود ندارد .
7- جنسهای نر و ماده از هم جدا می باشند . غده های تناسلی آنها زوج و از لوله های باریکی تشکیل یافته است ، این غده ها دارای مجاری تولید مثل هستند .
بارورسازی « لقاح » (Fertilization) آنها داخلی است . تخمکهای آنها دارایزرده زیاد و پوسته های محافظت کننده است . تقسیم تخم آنها سطحی است . سیر تکامل آنها توأم با چندین پوست اندازی است که مستقیم و یا دارای دگردیسیهای تدریجی می باشد . در رشته ها (Aphide) ، کرم چوبها (Thrips) ، زنبور مازوها (Gall wasps) و غیره بکرزایی وجود دارد .
ابتدایی ترین حشرات سنگواره که شناخته شده اند دارای بالهای کاملی بوده و از منشاء آنها اثری نشان نمی دهند . از مطالعاتی که روی شکل شناسی مقایسه‌ای حشرات و بندپایان دیگر و کرمهای حلقوی به عمل آمده است چندین نظریه راجه به منشأ حشرات حاصل شده که بر طبق آنها حشرات بطور مختلف از منشأهای زیر مشتق گردیده اند :
1- از اشکالی شبیه به لاروهای زوا (Zoea larvae) متعلق به سخت پوستان عالی که دارای سه جفت ضمایم روی سرسینه می باشند .
2- از سخت پوستان دیگری که به بچه بعضی دم مویان (Thysanura) شبیه می باشند .
3- از حلقویان به علت شباهتهای پهلوها و ضمایم سینه ای حشرات به پا نماهای (Parapodia) پرتاران (Polychaeta) .
4- بعضی ازمؤلفان معتقدند که حشرات بالدار از اشکال بی بال مانند دم مویان (Thysanura) برخاسته اند ، عده‌ای دیگر عقیده دارند که اشکال بالدار از منشأ جداگانه‌ای هستند و برخی عقیده دارند که راسته های پست تر بی بال در حال زوال می باشند . بالها ممکن است از آبششهای سینه‌ای یا به احتمال بیشتر از امتدادهای جانبی پهلوها ناشی شده باشد .
اقتباس از منبع (2)
انــــدازه
بعضی از حشرات از تک یاخته‌ایهای بزرگ ، کوچکترند .
برخی قاب بالان (Trichopterygidae) طولشان فقط 25/0 میلیمتر است و تخم بعضی انگلها (Mymaridae) از اینهم کوچکتر است . بیشتر حشرات به درازای 2 تا 40 میلیمتر هستند ، بلندترین آنها فارناسیاسراتیپس (Pharnacia serratipes) از راست بالان 260 میلیمتر است . یک قاب بال ونزوئلایی (Dynastes hercules) 100 میلیمتر است و یک نوع حشره به نام بدستوما گراند (Blostoma grande) که 110 میلیمتر طول دارد .
فاصله دو نوک بالها در بعضی بیدهای مناطق حاره بسیار بزرگ است مثلاً در اربوس اگری پینا (Erehus agrippina) تا 280 میلیمتر می رسد .
و در آتاکوس آتلاس (Attacus atlas) 250 میلیمتر می باشد . در بعضی حشرات سنگواره به نام مگاتورا (Meganeura) فاصله دو نوک بالها متجاوز از 700 میلیمتر بوده است . اقتباس از منبع (2)
ملــخ معمـــولی (The grasshopper = locust)
برای نشان دادن چگونگی ساختمان بدن حشرات و عمل آن ، به بیان ساختمان بدن ملخ معمولی و شرحی تطبیقی در باره زنبور عسل می پردازیم :
ملخ دارای قطعات دهانی خردکننده می باشد . دگردیسی ملخ ناقص است . ملخها از دسته راست بالانند (O rthoptera) ، ملخ اساساً منفرد زندگی می کند و غالباً به صورت تک تک فراونند ولی گاهگاهی ممکن است مهاجرت کنند و اصطلاح لکوست (Locust) در مورد اشکال دسته جمعی و مهاجر دنیای قدیم بکار می رود ملخها در سراسر جهان در بیشتر چراگاهها ، علفزارها و کشتزارهای کنار جاده وجود دارند و در محلی که زندگی می کنند علفها ، چمنها و سایر گیاهان برگ دار را می خورند .
شرح زیر در مورد گونه های معمولی از قبیل کارولینالکوست (Carolina locust) یا دیسوستیراکارولینا (Dissosterira carolina) ، امریکن لکوست ( American locust) ، یا شیستوسرکا آمریکانا (Schistocerca americana) ، که نام دیگر آن ملخ بال کوتاه (Romalea microptera) است کافی خواهد بود :
مشخصات خــارجی
بدن آنها تشکیل می گردد از :
یک سر ، که مرکب از شش قطعه به هم جوش خورده است .
سینه از سه قطعه تشکیل یافته و پاها و یالها در ناحیه سینه قرار دارد .
شکم این حیوان بندبند است و به اندامهای تولید مثلی ، مختوم می گردد . یدن از اسکلت خارجی کیتین‌دار مستور است . اسکلت خارجی از قسمت زیرین روپوست یا بشره ترشح شده و بطور منظم در دوره های معینی در پوره یا شفیره (Nymphs) می افتد تا به این ترتیب بدن از لحاظ اندازه افزایش یابد . ملخهای بالغ پوست اندازی نمی کنند . اسکلت خارجی از صفحات سخت یا قطعاتی (Sclerites) تشکیل می گردد که بوسیله درزهایی از جنس کوتیکول نرم و جداست و در نتیجه بندها و ضمایم بدن می تواند جنبش و حرکت کند . رنگدانه های (Pigment) داخل وزیر کوتیکول یک رنگ آمیزی متنوع و حفاظت کننده ای به وجود می آورد ، به این شکل که مخلها به رنگ محیطهایی که در آن زندگی می کنند در می آیند و همرنگ با طبیعت می گردند . در سرملخها قسمتهای زیر وجود دارد .
یک جفت شاخک باریک بندبند با موهای حسی ظریف ، دو چشم مرکب جانبی که بدون پایه است ولی مانند چشمهای مرکب خرچنگ دراز می باشند و سه چشم ساده (Ocelli) (ش3) .
شکل 3 ـ نمایش قسمتهای مختلف سر ملخ از روبرو
1- فرق 2- چشم مرکب 3- چشم ساده 4-گونه
5- پیشانی 6- سرو (شاخک) 7- سپر 8- آروارة زیرین
9- لب فوقانی 10- زایدة حسی آرواره زیرین 11- زایدة حسی لب
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Heggner, Stiles )
قسمت بیشتر سر در یک قطعه (Sclerite) جوش خورده یا اپیکرانیوم (Epicranium) جای گرفته است که دارای یک تارک ( فرق سر ) (Vertex) پشتی و گونه های جانبی و پیشانی که در جلو قرار دارد . زیر پیشانی صفحه پهنی به نام قطعه روی دهان (Clypeus) وجود دارد . قسمتهای دهان از قطعات خردکننده ساخته شده و در قسمت شکمی سر واقع است و از اجزاء زیر تشکیل می شود :
1- یک لب فوقانی Labrum)) که به قطعه روی دهان (Clypeus) لولا شده
2- یک زبان میانی شبیه زایده لب پایینی (Hypopharynx) در عقب دهان است .
3- دوفک جانبی سیاه رنگ به نام آرواره های زیرین (Mandibles) که هر یک دارای دندانهایی در طول حاشیة داخلی به منظور جویدن غذا می باشد .
4- یک جفت آروارة زیرین (Maxillae) مرکب از چند قسمت و زایده های حسی (Palps) باریک که در اطراف آن قرار دارد .
5- یک لب تحتانی پهن (Labium) که دارای دو زایدة حسی کوتاه است ( ش43 ) .
سینه تشکیل می شود از پیش سینه (Prothorax) بزرگ که در قسمت جلو قرار دارد با یک پیش گروه (Pronotum) زین مانند پشتی . میان سینه (Mesothorax) در وسط و پس سینه (Pronotum) زین مانند پشتی . میان سینه قرار دارد . در هر یک از قطعات سینه‌ای یک جفت پای بندبند وجود دارد و در میان سینه و پس سینه علاوه بر پاها به هر یک ، یک جفت بال متصل است .
قطعات (Sclerites) هر بند دارای یک قطعه پشتی (Tergum) است که از چهار صفحه جوش خورده تشکیل یافته است . یک دنده یا قطعه پهلویی (Pleuron) که از سه صفحه جوش خوردن است و در هر طرف بدن قرار دارد و یک قطعه سینه یا جناغ (Sternum) شکمی فرد است .
هر پا از یک رشته طولی بندبند به شرح زیر ساخته شده است :
شکل 4- قطعات دهانی ملخ
1- لب فوقانی 2- آرواره زبرین 3- زبانک
4- آرواره زیرین 5- لب زیرین
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Hegner , Stiles )
1- پیش ران (Coxa) که کوتاه بوده و با بدن مفصل می گردد .
2- پی ران (Trochanter) که برجستگی کوچکی است بین پیش ران وران .
3- ران (Femur) که نسبتاً ستبر و محکم است .
4- ساق (Tibia) که خاردار و باریک است .
5- مچ (Tarsus) مرکب از سه قسمت ، ابتدایی (Proximal) آن دارای چهار جفت بالشتک در سطح شکمی است و قسمت انتهایی ((Distal آن دارای یک نرمه یا برجستگی نرم در خارج آن دو چنگال می باشد .
این نرمه هاست که ملخ را قادر می سازد که روی سطوح صاف خود را نگهدارد و در جاهای خشن و زبر چنگالهاست که ملخ را نگه می دارد همه پاها برای راه رفتن و بالا رفتن مورد استفاده قرار می گیرد پای که به آخرین قسمت سینه مربوط است یک ران بزرگ دارد که دارای عضلاتی قوی است و یک ساق طویل که برای جهیدن بکار می رود . بالهای پیشین نسبتاً ضخیم است ولی بالهای عقبی پهن و غشایی است و در این بالها رگهایی وجود دارد . این بالها بصورت بادبزنی تا خورده در زیر بالهای پیشین قرار دارد . و درحین پرواز از هم باز می شود هر بال بصورت یک برآمدگی کیسه مانند از پوشش بدن ظاهر میگردد و به شکل یک غشای دو لایه نازک و پهن می شود و در داخل آنها نایها وجود دارند ، اطراف نایها سینوسهای خونی یافت می شود . کوتیکول به دور نایها ضخیم می شود و به این ترتیب رگبالها (Nervures) تشکیل می گردد . که بالها را تقویت می کند . (ش 44) .
وقتی که اندازه بالها به حد کامل خود رسید ، بالها سخت و خشک می گردد ولی جریان خون در داخل آنها ادامه خواهد داشت . شکل و طرح رگبالها در گونه ها و گروههای عالی حشرات آنچنان ثابت و همیشگی است که در طبقه بندی مورد استفاده قرار می گیرد . شکم استوانه ای و باریک است و مرکب از یازده قطعه یا بند می باشد .
بند انتهایی شکم برای جفگیری یا تخمگذاری مناسب است . در طول پهلوهای زیرین سینه و شکم ده جفت سوراخهای کوچک به نام منافذ تنفسی (Spiracles) وجود دارد که به دستگاه تنفس متصل می شود .
شکل 5 ـ شکل ظاهری یک بال ملخ
در هر طرف اولین بند شکمی پرده صماخی تخم مرغی شکلی وجود دارد که اندام شنوایی حیوان است . پرده های جانبی موجب تسهیل ضربان شکم ، هنگام تنفس می شود . در ملخ نر بند 8 به قطعات قبلی شبیه است قطعه پشتی (Tergum) 9و10 به هم جوش خورده است و قطعه پشتی 11 صفحه فوق مخربی را روی مخرج تشکیل می دهد ، یک خار کوچک به نام دنباله شکمی (Cercus) در یک طرف قسمت عقب بند 10 شکمی وجود دارد و جناغ شکمی طویل بند و اندام جفتگیری نر را احاطه می کند . در ملخ ماده قطعه پشتی 8 تا 11 و دم ، مانند ملخ نر می باشد . جناغ 8 ظاهراً وجود ندارد و جناغ 9 طویل است ، یک صفحه جانبی در بند 10 دیده می شود و انتهای شکم دارای 2 لوب زوج می باشد که اندام تخمگذاری را تشکیل می دهد (ش6) .
عضــــلات
در سر عضلات کوچک و مرکب وجود دارد که سروها یا شاخکها و قطعات دهانی را حرکت می دهد . در سینه ، عضلات بزرگی موجود است که بالها و پاها را حرکت می دهد . عضلات بندبندی در شکم بیش از همه جا برجسته و واضح می باشد . ولی اگر با خرچنگ دراز مقایسه شود کوچکتر از عضلات خرچنگ است عده ای از این عضلات حرکات تنفسی را انجام می دهد و عده‌ای دیگر در حرکت اندامهای تولید مثل مؤثر می باشد .
شکل 6 ـ نمایش قسمتهای خارجی بدن ملخ ماده
الف ) سر ، ب) سینه ، ج) شکم ،
1- چشم مرکب 2- آرواره 3- گونه
4- پیش سینه 5- میان سینه 6- منفذ تنفس
7- پس شینه 8- پرده صماخ 9- بال جلوی
10- بال عقبی 11- تخمریز 12- خارهای ساق
13- منفذ تنفس 14- ران 15- ساق
16- بالشتک کناری 17- چنگال 18- پی ران
19- پیش ران 20- لب پایینی 21-آرواره زیرین 22- لب فوقانی 23- سپر 24- سرو (شاخک) 25- مچ
( اقتباس از : llege Zoology تألیف : Hegner , Stiles )
دستگــاه گـــوارش
دستگاه گوارش شامل حفرة دهان ومری باریک است که تا چینه دان بزرگ ادامه پیدا می کند . چینه دان دارای دیوارة نازکی است . در زیر چینه دان غده های بزاقی منشعب وکوچک وجود دارد که دارای مجاری مخصوصی می باشد ودردهان باز می شود . پس از چینه دان یک پیش معـــــــــــده ( Proventriculus ) یاسنگدان وجود دارد که از صفحاتی آستر شده است . این قسمتها بخش پیشین لولة گوارش را تشکیل می دهد ، سپس بخش میانی یا معده است که بوسیله یک رشته مرکب از شش زوج روده های کور معدی که به انگشت شباهت دارد به قسمت ماقبل اتصال می یابد .
پس از معده بخش عقبی یا روده می باشد که قسمت قدامی نازک است وناحیه وسط آن باریک وبه رودة راست که متسع است ، مربوط می باشد در انتهای روده راست مخرج قرار دارد . غذا به توسط پاهای پیشین ، لب بالا (labrum ) ولب پائین ( labium ) گرفته می شود وبوسیله ترشح بزاق که محتوی دیاستاز است لیز ونرم می گردد وبه کمک آرواره زیرین جویده می شود ، زایده های حسی (Palps ) اطراف دهان اندامهای چشایی می باشد . غذا های جویده شده ، در چینه دان ذخیره شده در سنگدان کمی تغییر می کند ، سپس در داخل معده تحت تأثیر شدید دیاستازها قرار می گیرد . در معده غذا به توسط دیاستازهای گوناگونی که از لوله های کورمعدی ترشح می شود گوارش یافته جذب می گردد .در رودة راست آب اضافی از مواد گوارش نیافته کشیده می شود ومواد اضافی به صورت گلوله های باریک مدفوع درآمده و از مخرج دفع می گردد .
دستگـــاه گردش خــون
قلب لوله‌ای وباریک است ودر مقابل دیوارة پشتی شکم داخل یک حفره دل پوشی جای دارد . حفرة دل پوشی از دو پرده غشایی وماهیچه ای عرضی ظریف احاطه شده است .
خون از راه سوراخهای جانبی زوج وکوچک یا منافذ جانبی قلب ( Ostia ) که دریچه دارد وارد قلب می گردد وبه توسط انقباضات قلب به داخل یک آ ئورت پشتی که به طرف سر امتداد دارد با فشار به جلو رانده می شود .خون به داخل فضاهای بدن که یک حفره عمومی حقیقی نیست ، میان اندامهای داخلی راه می یابد وسپس به آهستگی به دور این اندامها به سوی عقب حرکت می کند وسرانجام داخل حفرة دل پوشی می گردد. قسمتی از خون در ضمایم ورگبالهای بالها جریان می یابد . دستگاه جریان خون مانند سایر بندپایان باز وحفره ایست ودرآن مویرگ وسیاهرگ وجود ندارد .پلاسمای خون محتوی گلبولهای بی رنگ است که با از بین بردن موجودات زنده ریز ( Organisms ) خارجی به مثابه بیگانه خوار ، عمل می کند . خون بیشتر به کار حمل ونقل غذا ومواد زاید می آید زیرا یک دستگاه تنفسی مجزا وجود دارد .
جسم چرب عبارت از شبکه سست بافتی واقع در فضاهای میان اندامهاست که ذخیره های غذایی را مخصوصاً در حشرات جوان قبل از دگردیسی نگاه می دارد ( ش 7 ) .
شکل 7 – اعضای داخلی بدن ملخ درحالی که سمت چپ بدن برداشته شده است .
شکل نایها نشان داده نشده است .
1- چشم ساده 2- دهان 3- آروارة زیرین 4- لب فوقانی 5- حلق
6- لب زیرین 7- عقدة عصبی زیر مری 8- مجرای بزاقی 9- چینه دان
10- غدد بزاقی 11- سومین عقدة سینه‌ای 12- رشته عصبی شکمی
13- اولین عقدة شکمی 14- سکوم گوارشی 15- معده 16- لوله های مالپیگی 17- دوازدهه 18- لوله تخمی یا تخم راهه 19- مهبل
20- جام نطفه‌ای (جایگاه اسپرمی) 21- منفذ تناسلی 22- تخمریز (عضو مخصوص تخم ریزی) 23- شاخک 24- لب بینایی 25- مغز 26- حلقه دورمری 27- عضله
28- مری 29- آئورت 30- لوله تخمدان 31- تخمدان 32- قلب
33- قولون 34- راست روده 35- مخرج
ملخ ، برخلاف بعضی حشرات دارای چندین کیسه هوایی بزرگ با دیواره های نازک در شکم می باشد که در آنها انقباض وانبساط متناوب دیواره بدن به راندن وخارج کردن هوا در دستگاه نایی کمک می مند . دردم ، چهار زوج اولی روزنه یا نافذ تنفس ( Spiracles ) باز وشش تای خلفی بسته است ودر بازدم ، برعکس ترتیب دم برقرار است ، بطوریکه گردش هوا در نایها معین ومشخص می باشد . کوچکترین نایژکها محتوی مایعی است که در آن اکسیژن قبل از رسیدن به یاخته های بافت حل می گردد . این مایع اکسیژن دار مانند خون مهره داران به کار تنفس داخلی می آید .
بعضی حشرات موذی را می توان با استعمال ورقه ها وامولسیونهای روغن یا گرد و خاک که منافذ تنفسی را پوشانده یا مسدود می کند و مانع تنفس می شود کشت و از بین برد (ش 8) .
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 75 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله اهمیت حشرات در زندگی انسان
