با توجه به سیر نزولی تولید و صادرات فرش دستباف ایران در سال های اخیر، در این مقاله راه کارهای نوین تجارت و استفاده از شیوه تجارت الکترونیکی فرش دستباف به جای شیوه سنتی آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
از طرف دیگر، با توجه به رشد روز افزون تجارت الکترونیکی و مزیت های رقابتی حاصل از آن لازم می باشد که برای جبران عقب ماندگی های سال های گذشته در زمینه صادرات فرش دستباف، شیوه های نوین تجارت به کار گرفته شود تا بتوانیم باز هم در این رقابت تنگاتنگ تجارت، صادرات فرش دستباف کشور را در صدر قرار دهیم.
در این مقاله سعی بر این شده است که روش های نوین تجارت و تجارت الکترونیکی فرش دستباف با ارائه 10 راه حل برای صادر کنندگان فرش ارائه گردد.
مقدمه
تنها راه رهایی کشور از اقتصاد تک محصولی و وابستگی به درآمد های ارزی حاصل از فروش نفت و هم چنین برآورده کردن نیازهای روزافزون ارزی کشور، توسعه صادرات غیر نفتی و دستیابی به بازارهای بین المللی می باشد. که در کشور ما به دلیل مزیت نسبی که در تولید صنایع دستی به ویژه فرش دستباف به علت وجود منابع انسانی فراوان و اشتغالزایی بالایی که در آن بخش وجود دارد اهمیت ضرورت بازاریابی و صادرات این محصول را نمایان تر می سازد.
از طرف دیگر به دلیل آن که صنایع دستی، به ویژه فرش، آمیزه ای از هنر و خلاقیت است و بازگو کننده خصوصیات تاریخی، اجتماعی و فرهنگی کشور می باشد. عامل مهمی در جهت شناساندن فرهنگ و تمدن ملت ایران است. از این رو صادرات آن می تواند جلب کننده جهانگردان از کشورهای دور و نزدیک و رونق صنعت توریسم باشد. که این خود مجدداً موجب رونق صنایع دستی از جمله فرش و به دنبال آن افزایش درآمد ارزی کشور خواهد بود.
با توجه به ازدیاد رقبای خارجی دیگر نمی توان با همان شیوه ی دهه های گذشته به صادرات فرش بپردازیم. بایستی همگام با کشورهای پیشرفته به پیش رویم تا بیش از این متوجه خسارات جبران ناپذیر نشویم. با استفاده از شیوه های نوین تجارت الکترونیکی با ایجاد یک نوع بانک اطلاعاتی و سایت های ایترنتی در کلیه امور از قبیل دریافت سفارش، اخبار مربوط به تحولات بازار، قوانین و مقررات گمرک ایران و تعرفه های گمرکی کشورهای مقصد، میزان صادرات کشورهای رقیب، آگاهی از هزینه حمل و نقل، بیمه، ابنارداری، قدرت خرید طبقات مختلف مصرف کننده در کشورهای مختلف، بررسی نمادهای فرهنگی، پذیرش سفارش کشورها و افراد با اندازه، طرح و رنگ مورد نظر مشتری و ارائه تبلیغات از فرش های دستباف شهرها و استان های مختلف کشور، از طریق ارتباطات اینترنتی گام های نوینی را در راستای صادرات فرش دستباف برداریم.
بررسی عوامل کاهش روند صادرات
تولید و صادرات فرش دستباف کشور در سال های اخیر دچار تحولات بسیاری شده که علل سیر نزولی آن را می توان به دو دسته تقسیم کرد.
اول- علل خارجی که خارج از کنترل ما می باشد مانند رکود جهانی، حادثه 11 سپتامبر، جنگ افغانستان و داشتن رقبای قدرتمند و زیرک مثل هند، پاکستان، نپال و غیره.
دوم- علل داخلی مانند افت کیفیت، پرداخت صرف به کمیت و تولید بیشتر به جای تولید بهتر، وجود سازمان های موازی دولتی و شبه دولتی در تجارت و تولید فرش، نداشتن قدرت سفارش پذیری، قوانین غیر کارشناسی و متغیر، عدم شناخت سلیقه مشتریان، عدم شناخت نسبت به عملکرد رقبا و غیره.
تبیین موضوع
یک راهبرد مناسب در خصوص کانال های توزیع برای عرضه فرش دستباف ایران در بازارهای جهانی باید دارای مطلوبیت های مکان، زمان، ترکیب فرش و اطلاعات باشد. یعنی در دسترس بودن فرش ها در مکانی که برای خریداران بالقوه در بازاهای جهانی راحت باشد. هم چنین در دسترس بودن فرش ها در زمانی که مشتری به آن نیاز دارد و دیگر ان که پردازش و بافت فرش متناسب با نیازهای بازار هدف از لحاظ رنگ، ابعاد، طرح، اندازه رج شمار و غیره باشد. در پایان یک راه کار مناسب باید به سوالات و ارتباطات عمومی در مورد وجوه ظاهری فرش ها و مزایای هر یک از طرح ها، اندازه، رج شمار، رنگ ها، ابعاد و غیره پاسخ بدهد.
از آن جایی که مطلوبیت ها می توانند منبع عمده مزیت رقابتی و ارزش برای فرش دستباف کشور ما باشند، انتخاب راهبرد مناسب برای کانال های توزیع فرش در بازارهای جهانی یکی از تصمیم گیری های کلیدی است که بازاریابان و صادر کنندگان فرش باید اتخاذ کنند.
رونق صادرات فرش عامل محرکی برای مجموعه های اقتصادی زیر خواهد بود:
مدیریت دولتی در سازمان ها و موسسات دولتی که در ارتباط با فرش دستباف هستند.
مدیریت بازرگانی در شرکت ها و موسسات خصوصی که به امر تجارت و تولید و فروش اختصاص دارند.
بخش دامپروری، به علت انکه صنعت فرش دستباف نیاز مبرم به پشم و کرک دارد.
بخش کشاورزی، در زمینه کشت پنبه، به علت نیاز فرش به تار و پود.
بخش پرورش ابریشم، برای تولید فرش های ابریشمی.
بخش صنایع رنگرزی، به لحاظ استفاده از رنگ های مختلف در تولید و فروش اعم از رنگ های گیاهی و شیمیایی.
بخش صنایع پشم شویی، پشم ریسی، نخ تابی، نخ ریسی، قالی شویی و غیره.
بخش بازرگانی داخلی و خارجی و حمل و نقل.
صنعت تهیه و توزیع ابزار و لوازم قالیبافان.
باید توجه به اینکه بیش از 10 میلیون خانوار از طریق این صنعت ارتزاق می کنند و راه اندازی کارگاه های آن سرمایه چندانی نمی طلبد. در ضمن آنکه می تواند نقش بسزایی در رفع مشکل بیکاری کشور ایفا کند. پس کمک به رونق صادرات فرش دستباف توجه ویژه ای را می طلبد.
اهمیت و نقش تجارت الکترونیکی
با توسعه ارتباطات ماهواره ای، شیکه های کامپیوتری و کاهش هزینه های حمل و نقل، فرایند جهانی شدن ساده تر و تجارت الکترونیکی با کمک بانکداری الکترونیکی جایگزین تجارت سنتی شده است.
با توجه به روند جهانی شدن بازار، مشاهده می گردد که رشد تجارت الکترونیکی از 354 میلیارد در سال 2001 میلادی بالغ بر 10 تریلیون دلار در سال 2005 میلادی پیش بینی شده است به نحوی که رشدی معادل 70 درصد در سال دارد. هم چنین پیش بینی می شود تا سال 2006 رشد تجارت الکترونیکی به 8/12 تریلیون دلار برسد که 7 تریلیون آن متعلق به آمریکا خواهد بود.
رشد سریع و روز افزون تجارت الکترونیکی در کشورهای پیشرفته و مزیت های رقابتی حاصل از آن، به مفهوم آن است که کشورهای در حال توسعه باید سریعاً در استراتژی ها و سایت های تجاری و بازرگانی خود تجدید نظر اساسی به عمل آورند. یکی از منافع تجارت الکترونیکی، کاهش خزینه مبادلات است. بنا به گزارش EIU ارزش فعلی صادرات جهانی کالا و خدمات حدود 7 هزار میلیارد دلار است. که از این مبلغ 500 میلیون دلار صرف تهیه و مبادلات اسناد مربوطه می شود. به عبارت دیگر، حدود 7 درصد ارزش مبادلات جهانی را هزینه تهیه و مبادله اسناد تشکیل می دهد. با الکترونیکی شدن این مبادلات، هزینه تهیه و مبادلات اسناد به شدت کاهش خواهد یافت. برآوردهای انجام شده نشان می دهد استفاده از مبادله الکترونیکی اطلاعات به جای روش های سنتی مبتنی بر کاغذ باعث می شود بین 21 تا 70 درصد در هزینه فعالیت های مختلف تجاری صرفه جویی شود. بدین ترتیب با الکترونیکی کردن مبادلات می تواند حدوداً تا 5 درصد در ارزش مبادلات صرفه جویی نمود.
در عرصه تجارت خارجی نیز اگر به تجارت الکترونیکی پرداخته شود، با توجه به اینکه نسبت ارزش صادرات و واردات کالا در کشور به تولید ناخالص داخلی حدود 30 درصد بوده است، میزان صرفه جویی حاصل از الکترونیکی کردن کبادلات خارجی کشور معادل 30 درصد ارقام مذکور برای کل اقتصاد کشور خواهد بود یعنی میزان صرفه جویی از رقم 62/7 هزار میلیارد ریال در سال 79 به 89/15 هزار میلیارد ریال در سال 83 خواهد رسید.
با توجه به چنین آمار و ارقامی مشاهده می کنیم که راه اندازی تجارت الکترونیکی در همه ی صنایع بویژه فرش به منظور جبران سیر نزولی و توسعه صادرات آن در دو دهه ی گذشته یک الزام است. در گذشته فقط صادر کنندگان بزرگ و معروف این فرصت را داشتند که محصولات خود را به هر کجا که بخئاهند صادر کنند اما در حال حاظر با استفاده از شیوه ی تجارت الکترونیکی صادر کنندگان جزء و حتی فروشندگان هم این فرصت را می توانند پیدا کنند که از طریق استفاده از این روش جدید تجارت میزان حضور و فروش خود را در بازارهای جهانی افزایش دهند.
بدین ترتیب 10 راه حل راهبردی برای صادر کنندگان ارائه می گردد:
جدول1- راه حل های راهبردی برای صادر کنندگان
دسته اول دسته دوم دسته سوم دسته چهارم
راهبرد مشارکت راهبرد جذابیت راهبرد اطلاعات الکترونیکی راهبرد خرید الکترونیک
1 دنباله روی خرده فروشان 3 مبتنی بر فناوری خرده فروشان 5 اطلاعات محض 7 شیوه دیگر
2 برچسب خصوصی 4 مبتنی بر علامت تجاری 6 تشکیل کلوپ 8 تجارت مجزا
- - - - - - 9 اتحاد با همدیگر
- - - - - - 10 وارد عمل شدن(مستقیم)
تحقیقات صورت گرفته در این رابطه 10 راه حل راهبردی که یک صادر کننده می تواند انتخاب کند را نشان می دهد. این 10 راه حل به 4 دسته تقسیم شده اند:
دسته اول: راهبردهای مبتنی بر مشارکت که شامل دو راه حل اول و دوم باشد و مبتنی بر این فرض است که موفقیت آینده می تواند با تمرکز روی مشتریان و خرده فروشان تضمین شود.
دسته دوم: راهبردهای مبتنی بر جذابیت که شامل 2 راه حل سوم و چهارم می باشد. در این دو راه حل توجه کمتری به روش های توزیع می شود و تأکید آن بیشتر روی تولید محصولاتی است که آن قدر جذاب هستند که مورد تقاضا واقع شوند و با هر روشی در بازار به فروش برسند.
دسته سوم: راهبردهای مبتنی بر اطلاعات الکترونیکی که این دسته شامل دو راه حل پنجم و ششم می باشد. این دو راهبرد، اولین مرحله از مسیر خرید الکترونیکی محسوب می شوند.
دسته چهارم: راهبردهای مبتنی بر خرید الکترونیکی که شامل 4 راه حل آخر می شود که گرایش بیشتری به سمت الکترونیکی شدن دارد و نوعی انتقال کامل به خرید الکترونیکی به حساب می آید.
تعیین اینکه کدام یک از این راه حل ها بهتر است تصمیمی است که شخص صادر کننده می گیرد. به طور خلاصه تجارت الکترونیکی، تلفیق سیستم ها، فرآیندها، زنجیره های تأمین و کل بازار با استفاده از اصول و فن آوری مرتبط با استفاده از ابزار اینترنت می باشد که در 8 بخش ارائه می گردد:
1) شرکت با مصرف کننده business-to-consumer (b2c)
مثل amazon.com
2) شرکت با شرکت business-to-business (B2B)
مثل bmw.com با ford.com
3) مصرف کننده با مصرف کننده consumer-to-consumer (C2C)
مثل classifieds2000.com
4) شکرت با دولت business-to-government (B2G)
مثل petropars.com با nioc.org
5) دولت با مصرف کننده government-to-consumer (G2C)
6) شرکت با کارکنان business-to-empeloyment (B2E)
7) شخص با شخص person-to-person در حقیقت شاخه ای از C2C است.
8) مصرف کننده با شرکت consumer-to-business (C2B)
دسته بندی مدل های مبادلات الکترونیکی در 9 شاخه صورت پذیر است که به کاربدهای آن نیز اشاره گردید و در زیر مشاهده می گردد.
جدول2- دسته بندی مدل های مبادلات الکترونیکی
مصرف کنندگان بنگاه دولت
C2C
مبادله اطلاعاتی C2B
مبادله اطلاعاتی C2G
مبادلات بین دولتها G
دولت
B2C
تجارت الکترونیکی B2B
تجارت الکترونیکی B2C
تدارکات B
بنگاه
C2C
بازارهای حراجی C2B
مقایسه قیمت ها C2G
پرداخت مالیات C
مصرف کنندگان
Source: (Coppel , 2000)
حال پیش بینی می شود تجارت الکترونیکی شرکت با شرکت (B2B) در اروپا به 2/2 ترلیون دلار تا سال 2006 برسد.
فرصت های توسعه ی تجارت الکترونیکی در حال حاضر به 52 کشور رسیده است. به نحوی که در صنعت IT که تجارت الکترونیکی نیز شامل آن می شود، سهم آمریکا 42 درصد، اروپا 29 درصد، ژاپن 13 درصد و دیگر مناطق جهان 16 درصد در بازار جهانی IT بوده است.
جمع بندی و ملاحظات
در خصوص بحث روش های نوین تجارت و تجارت الکترونیکی در کلیه صنایع، به ویژه برای حیاط بخشیدن به صادرات فرش دستباف پیشنهادات زیر ارائه می گردد:
ائلین گامی که باید برنامه ریزان و سیاست گذاران دولت بردارند، بردن اینترنت به درون جامعه است. این اقدام نه تنها در مناطق شهری، بلکه در مناطق روستایی نیز بایستی برنامه ریزی و اجرا گردد.
به منظور گذر از مراحل دوم و سوم، برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری کلانی برای ایجاد و گسترش شبکه ملی داخلی که یکی از ارکان و زیرساخت های فن آوری اطلاع رسانی است لازم می باشد.
ایجاد موسسات ملی اعتباری جهت انتقال الکترونیکی پول با ارائه ابزار پرداخت مانند کارت اعتباری، مارت بدهی، چک های الکترونیکی و غیره، به منظور تسویه حساب و نیز ایجاد موسسات مالی که صنعت و اعتبار کارت های مشتریان، چک های الکترونیکی و غیره را تأیید کند. و کلاً ایجاد و گسترش بانکداری الکترونیکی و همچنین ایجاد استانداردهای پرداخت برای برقراری هماهنگی بین بانک و دیگر موسسات اعتباری طی فرایند کاری که طی آن کلیه موسسات مالی و بانک ها به روش تعیین شده، جهت انتقال الکترونیکی وجوه (EFT) عمل نمایند.
ایجاد بسترهای مناسب جهت حضور و رقابت شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی بخش خصوصی.
وضع مجموعه قوانین و مقررات همه جانبه در مورد تجارت الکترونیکی و جلوگیری از سوء استفاده و پی گیری جرایم، امری بسیار حیاتی برای اعتماد عموم به اینترنت و تجارت الکترونیکی است و تضمینی برای حفظ حقوق افراد جامعه و همچنین حفظ حریم شخصی است. همچنین این عامل یکی از شروط اصلی سرمایه گذاری های خارجی در بخش صنعت IT کشور می باشد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 37 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله روش های نوین تجارت و تجارت الکترونیکی فرش دستباف
