تحقیق درباره ژنتیک مولکولی و ژن درمانی در بیماریهای میتوکندریایی

اختصاصی از یاری فایل تحقیق درباره ژنتیک مولکولی و ژن درمانی در بیماریهای میتوکندریایی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 23

مجله دانشکده پزشکی

دانشگاه علوم پزشکی تهران

سال 63، شماره 10، صفحات 791 تا 813 (1384)

ژنتیک مولکولی و ژن درمانی در بیماریهای میتوکندریایی

(مقاله مروری)

چکیده

پس از کشف اولین بیماری مرتبط با اختلال در ژنوم میتوکندری در اواخر سال های 1980 تاکنون، شمـــــــار بیماری های مرتبط با نقص در ژنوم میتوکندریایی رو به افزایش است. با وجود پیشرفت های بی شمار در فهم اختلالات میتوکندریایی چه در سطح ژنتیکی و چه در سطح بیوشیمایی، هنوز درمان رضایت بخشی برای اکثر این بیماران وجود ندارد. بخش عمده ای از این مسئله به این دلیل می باشد که اکثریت این بیماران دارای نقص در زنجیره تنفسی می باشند که مسئول تولید انرژی می باشد و تاکنون هیچ راه فرعی برای رساندن انرژی به این افراد ازطریق مصنوعی شناخته نشده، درنتیجه اکثر توجه ها به سوی ژن درمانی این بیماری ها معطوف بوده است. در حال حاضر، سه راهکار برای ژن درمانی بیماری های میتوکندریایی وجود دارد: مهار تکثیر ژنوم معیوب با استفاده از فناورری آنتی سنس، معرفی ژن سالم به میتوکندری و معرفی ژن سالم به هسته با هدف انتقال محصول پروتئینی ژن سالم به میتوکندری. هر گونه موفقیتی در ژن درمانی میتوکندری بستگی به دردست بودن ناقالین مناسب اختصاصی برای میتوکندری می باشد. در مقاله مروری حاضر با استفاده از منابع جدید و معتبر فراوان به معرفی روش های جدید ژن درمانی و سیستمهای موجود برای رها شدن اختصاصی ژن به میتوکندری پرداخته شده است. ناقلین اختصاصی میتوکندری باید دارای دو ویژگی باشند: باید ژن موردنظر را به طور اختصاصی درمیتوکندری رها کنند وازطرفی نباید آن را درطول آندوسیتوز رها سازند. مدت های طولانی است که می دانیم ترکیبات آمفی فیل دارای مرکز باردار کاتیونی چون ردامین 123و دکوالینیوم دارای تجمع داخل میتوکندریایی می باشند. این ترکیبات دارای چربی دوستی کافی همراه با مرکز باردار مثبت هستند. خاصیتی که موجب کاهش تغییرات انرژی آزاد به هنگام انتقال از محیط آبی به محیط هیدروفوب می شود و به هنگام عبور از غشاء میتوکندری به منظور تجمع در میتوکندری مورد نیاز می باشد. اخیرا ناقلی معرفی شده است که از دکوالینیوم ساخته شده و به همین نام نیز نامیده می شود. مطالعات نشان داده است که این ناقل به ژن موردنظر متصل شده و آن را از حمله نوکلئازها محافظت می کند. با توجه به ویژگی ذاتی این ماده برای تجمع در میتوکندری به نظـــــر می رسد که این ناقل می تواند به منظور رهاسازی اختصاصی ژن ها در میتوکندری استفاده شود.

مقدمه

میتوکندری نخستین بار، حدود یکصد سال پیش توسط Altman مشاهده شد. او آن را اندامگان ابتدایی ( elementary organism) نامید و میتوکندری را اندامگانی بازندگی آزاد که درسلول قرار گرفته است توصیف کرد. جالب توجه است که اغلب شواهد امروزی ، این نظریه را تقویـــت کرده و تأکید دارد که میتوکندری از باکتری های قدیمی مشتق شده است.

میتوکندری نخستین اندامگان سلولی است که ارتباط آن با بیماری های انسانی مشخص شد. بدین ترتیب که Luft و همکاران در سال 1962 شواهدی مبنی بر بدکاری میتوکندری در بیماران دارای متابولیسم بالا ارایه کردند. درپی آن، گزارش های دیگری مبنی برنقص در زنجیره تنفسی و اختلالات ریخت شناسی در بیماران بــا شکل های مختلف سندرم انسفالومیوپاتی ، آن را تأیید کرد. در 1963، Nass و Nass با کشـــــــف غیر منتظره خود، نشان دادند که میتوکندری دارای DNA ویژه به خود (mitochondrial DNA=mtDNA ) می باشد. در سال 1981، توالی بازی کامـل mtDNA انسان و موش گزارش شد. هر چند که پایه ژنتیکی اختلالات میتوکندریایی تاسال 1988 مبهم بود. دراین سال بود که نخستین جهش بیماریزا در میتوکندری گزارش گردید(1).

کشف مذکور موجب شد که پژوهشها بروی بیماری های میتوکندریایی متمرکز شود و شمــار بیماری هایی که درارتباط با نقص در mtDNA هستند به نحو قابل توجهی – به ویژه در خلال دهة اخیر- افزایش یابد. تاسال 1999 بیش از 50 جهش مختلف با جابجایی باز و بیش از 100 بازآرایی مختلف که موجب بیماری های مختلف درانسان می شود در mtDNA مشخص گردیده است(2). این یافته ها، موجب ایجاد یک انقلاب بزرگ وگشایش حوزه ای جدید در پزشکی به نام پزشکی میتوکندری (Mitochondrial Medicine ) شده است(2). پیشرفت های اخیر در زمینه استفاده از الگو های حیوانی، با آسان کردن مطالعات مولکولی، موجب گسترش اطلاعات و در نتیجه ایجاد داروهای جدید و نیز استراتژی های درمانی نو برای بیماری های میتوکندریایی گردیده است(3).

علی رغم پیشرفت در فهم نقص هایmtDNA در سطح بیوشیمیایی و ژنتیکی، هنوز درمان رضایت بخشی برای توده وسیعی از بیماران در دسترس نیست. بخش عمده این فقدان، به دلیل آن است که تقریبا" تمام نقص های mtDNA به نحوی با متابولیسم اکسیداتیو و تولید ATP همراه هستند و درمان آن توسط یک مسیر فرعی و یا از شیوه وارد کردن این متابولیت ( ATP) به بدن در حال حاضر، غیر ممکن به نظر می رسد. این مسئله، درمان های بیوشیمیایی رابرای بیماران محدود کرده و موجب شده است که دانشمندان به ژن درمانی روی آورند. ژن درمانی در میتوکندری، البته هنوز به شکل نظری و در حد آزمایش های اولیه در الگو های حیوانی مطرح است. هر امکانی برای تعویض ژن به استفاده از ناقلین (vectors ) مناسب انتقال دهنده وابسته می باشد که ژن مورد نظر را وارد اندامگان هدف (میتوکندری) کند(3).

اگر چه در سالهای اخیر پیشرفت های بسیاری در این زمینه به دست آمده است، اما ناقلین جهت دار هنوز در دست بررسی و آزمایش هستند.

دراین مقاله با استفاده از ده ها منبع معتبرو جدید، به طور خلاصه به معرفی میتوکندری، خصوصیات آن، بیماری ها و روش های درمانی موجود برای آن که تا به امروز وجود دارد پرداخته شده اســــت. به علاوه، روشهای ژن درمانی موجود، ویژگی ها، مزایا و معایب هر روش توضیح داده شده است.

ویژگیهای میتوکندری

نیای میتوکندری احتمالا، باکتری های قدیمی بوده اند که در شکل انگل درون سلول یوکاریوت های اولیه زندگی می کرده اند. برخی از رخدادهای صورت گرفته درخلال 5/1 بیلیون سال، موجب حذف یا انتقال اغلب ژنوم باکتری به هسته و تغییر انگل درون سلولی به یک اندامگان کامل وابسته به هسته گردیده است (2). هسته، 80% ژنهای زیر واحدهای مسیر فسفریلاسیون اکسیداتیو و تمام ژنهای لازم برای متابولیسم های حد واسط میتوکندری مانند چرخه کربس، اکسیداسیون اسیدهای چرب ، متابولیسم اسیدهای آمینه، زیست زایی (biogenesis ) ویتامین ها و پروتئین های لازم برای میتوکندری را داراســت (4) . در نتیجه چون منشاء آن یک همزیست قدیمی است ژنهای آن با ژنهای هسته، تفاوت هایی در فرایندهایی مانند همانندسازی، رونویسی و ترجمه دارا می باشد. ازنظر کلید های رمز ژنتیکی و عوامل لازم برای اعمال مختلف بین میتوکندری با هسته تفاوتهایی وجوددارد. این واقعیت موجب می شودکه سنتزپروتئین آن به آنتی بیوتیک هایی که این عمل را در پروکاریوت ها مهار می کند، ونیز به آنتی بیوتیک هایی که ترجمه سیتوزولی یوکاریوت ها را مهار می کند حساس باشد(5).

میتوکندری، یک اندامگان کوچک درون سیتوپلاسمی با اندازه 1-5/0 میکرومتر است که در سیتوپلاسم سلول های هسته دار یوکاریوتی یافت می شود و دارایDNA مربوط به خـــود (mtDNA) می باشد ( 1 ).

میتوکندری ها به طور قابل توجهی کشایند (elastic) و متحرک بوده و شکل آن قابل تغییر است. نیز، قابلیت با هم یکی شدن و دوباره از هم جدا شدن را دارند. حرکت آنها توسط میکروتوبول ها (microtubules ) تنظیم می شود و این امر موجب توزیع میتوکندری به سلول های متفاوت می گردد. همچنین، دارای دو غشاء (درونی و بیرونی) وماتریکس بین دوغشاء و ماتریکس درونی می باشند. غشاء خارجی به مولکول های کوچک تاKD 10نفوذ پذیر است و درنتیجه تولید یک فضای بین غشائی می کند که از نظر شیمیایی (به ویژه مولکول های کوچک) معادل سیتوزول می باشد. غشاء درونی تنها بــه 2O و 2Co نفوذپذیر است. نفوذناپذیری امری مهم و حیاتی است که موجب حفظ شیب پروتون تولیدی به هنگام انتقال الکترون درطول زنجیره تنفسی می گردد. شیب پروتون برای تولیدATP لازم و ضروری است. تولید ATP و انرژی سلولی مهمترین واصلی ترین نقش میتوکندری محسـوب می شود( 1 ).

غشاء درونی دارای کریستاها و شیارهایی است که موجب افزایش سطح غشا برای انجام واکنش های زنجیره تنفسی می شود. این کریستاها می تواند ساختار لوله ای ساده یا پیچیده ( صفحه ای، مجرایی) را نشان دهند( 6 ). غشاء درونی دارای مجموعه یا کمپلکس های زنجیره تنفسی می باشد و در نتیجه حجم بالایی از پروتئین های غشائی غیرمعمول را داراست. به علاوه دارای انواع پروتئین های انتقال دهنــــده (ناقل) می باشد. ماتریکس یا فضای درونی شامل mtDNA ، ریبوزوم و پروتئین های لازم برای همانندسازی، رونویسی، ترجمه mtDNAونیز آنزیم ها و متابولیت های لازم برای دیگرفعالیت های میتوکندری (از جمله چرخه کربس، بتااکسیداسیون اسید های چرب، متابولیسم اسیدهای آمینه، زیست زایی ویتامین ها و ریبوزوم)، است. مواد غذایی درون ماتریکس اکسید شده و نتیجه آن احیا کمک عامل ها و انتقال الکترون ها به مجموعه های آنزیمی در غشاء درونی می باشد. خارج شدن الکترون توســط سه عدد از این مجموعه ها، ایجاد شیب پروتون و در نتیجه تولید ATP می کند (1 ).

از آنجا که میتوکندری مرکز مهم متابولیسم سلولی است و در بسیاری از مسیرهای متابولیکی درگیر است، معمولا" بخش وسیعی از حجم سلول را اشغال می کند. سلول های انسانی بسته به نیاز خود به انرژی، از چند تا چندین هزار میتوکندری رادارا می باشند. ازدیاد میتوکندری توسط تقسیم دوتایی است. در نتیجه هر میتوکندری از میتوکندری پیشین حاصل می شود( 4) .

ژنتیک میتوکندری : A Genetic Pandora’s Box

در اساطیرآمده است که مردی غول پیکر به نام Prometheus به دلیل دزدیدن آتش از خدا، محکوم به زندگی در صخره های قفقاز شد. خداوند برای تنبیه او بشر فانی یعنی زنی زیبا به نام Pandora را برای او فرستاد که تنها ضعف او کنجکاوی او بود. جعبه ای به رسم امانت به Pandora سپرده شده بود و اوقسم یادکرده بود که هرگز آن را باز نکند . اما به دلیل کنجکاوی، پاندورا آن جعبه را باز کرد و به محض بازشدن جعبه، تمام شیاطین از جعبه بیرون آمدند و در اطراف جهان پخش شدند. اما مناسبت مقایسةmtDNA به جعبه پاندورا تنها به دلیل بیماریهای فراوانی نیست که مسبب آن DNA حلقه ای میتوکندری می باشد، بلکه بدان جهت است که جعبه پاندورا توسط یک زن آورده شد و mtDNA نیز توسط مادر به فرزند انتقال می یابد. از طرفی Prometheus، به بشرآتش بیرونی (منبع روشنایی و گرما) را هدیه کرد در حالی که پاندورا آتش درونی (شیاطین و وسوسه های آنها ) را ارایه کرد و چنانچه می دانیم میتوکندری منبع انرژی درونی سلول می باشد( 3 ).

هرمیتوکندری دارای 2 تا 10 نسخه از DNA است. درنتیجه به طورمعمول هرسلول دارای 104 – 103 نسخه ازmtDNA می باشد. اندازه mtDNA در پستانداران بین 16 تا 18 کیلوباز متغیر است. mtDNAانسان، مولکول حلقوی دو رشته به اندازه bp 16569 می باشد. فاقد اینترون است و ژنهای آن ) شامل 37 عدد) بسیار فشرده و به هم چسبیده بوده یا اینکه تنها توسط چند نوکلئوتید از هم جدا شده اند. 2 ژن آن رمز کننده rRNA (s rRNA16s rRNA, 12) ، 22 ژن رمز کننده tRNA و 13 ژن آن رمز کننده پلی پپتیدهایی می باشد که همگی از ترکیبات زنجیرة تنفسی (فسفریلاسیون اکسیداتیو) هستند. زنجیره تنفسی دارای 5 مجموعه یا کمپلکس آنزیمی است که این مجموعه ها شامل 100 زیر واحد پروتئینی متفاوت است.

زیر واحدهایی که توسط mtDNA رمزدهی می شود، مشتمل بر موارد زیر است:

الف) 7 زیر واحد از 39 زیرواحد مجموعة یک به نام NADH دهیدروژنازیوبی کینون اکسید وردوکتاز

(NADH dehydrogenase-ubiquinone oxidoreductase ( : ND1, ND2 , ND3, ND4L , ND5, ND6 , ND4

ب) 1 زیر واحد از 10 زیرواحد مجموعة 3 به نام یوبی کینون سیتوکروم C اکسیدورودوکتاز

(ubiquinone-cytochrome C oxidoreductase) : سیتو کرومb یا Cytb

ج) 3 زیرواحدد از 13 زیرواحد مجموعة 4 تحت عنوان سیتوکروم C اکسیداز یا COX

(cytochrome C oxidase) : CoI , CoII,CoIII

د) 2 زیرواحد از 12 زیرواحد مجموعة 5 به نام ATP سنتتاز ( ATP synthetase) : ATP ase 6 وATPase 8

شایان ذکر است که تمام چهار زیرواحد مجموعة 2 با عنوان سوکسینات دهیدروژنازیوبی کینون اکسیدوردوکتاز(succinate dehydrogenase-ubiquinone oxidoreductase)، انحصارا توسط DNAی هسته ( nDNA nuclear DNA=) رمزدهی می شود ( 4) .

از آنجاکه 13 ژن، پلی پپتیدهای زنجیره تنفسی و 24ژن دیگر نیز RNA ها را که در سنتز پروتئین نقش دارند، رمزدهی می کنند، جهش و از بین رفتن فعالیت هر بخشی از mtDNA موجب می شود که سلول بیش از پیش ظرفیت سنتز ATP خود را ازدست بدهد (1 ).

باقیمانده زیرواحدهای این مجموعه ها توسط nDNA رمزدهی شده و در سیتوپلاسم ترجمه می گردند و از آنجا وارد میتوکندری می شوند و با زیر واحدهایی که توسط mtDNA رمزدهی می شود مجتمع می شوند. پروتئین های رمز شده توسط هسته، دارای پپتید یا علامت راهنما با بار مثبت در انتهای آمین خود می باشند که موجب هدایت آنها توسط این علامت به سوی میتوکندری گردیده و سپس به گیرنده مربوط به خود متصل شده و ازبین غشاء عبور می کنند. این پیتید راهنما پس از انتقال پروتئین به میتوکندری، توسط پروتئازها جدا می شود. به طور کلی حدود 1000 پروتئین میتوکندریایی متفاوت توسط ژنوم هسته ای رمزدهی می گردد. بنابراین جهش در ژنهای هسته ای می تواند بسیاری از اعمال میتوکندری را مختل کند( 5 ).

دو رشتة mtDNA از نظر محتوای بازی باهم متفاوت هستند. رشته سنگین (heavy=H) بیشتر دارای G و رشتة سبک (light=L) بیشتر د ارای C می باشد. عمل رشتة H الگو برداری s rRNA16 و s12 و 12 پلی پپتید و 14 عدد tRNA است. رشته L، الگوبرداری پلی پپتیدND6 و 8 عددtRNA را برعهده دارد. هررشته دارای یک نقطه شروع همانندسازی مربوط به خود است که فاصله دو منطقه همانندسازی (مربوط به دورشته) به اندازه دوسوم ژنوم می باشد. از نظر کنترلی، نقطه شروع همانندسازی رشته H، در منطقه مهمی قرار گرفته است که به آن حلقة D (Displacement ) گویند و تنها ناحیة غیر رمزدار در mtDNA است. ناحیة حلقة D شامل پروموتر(promoter=P) برای رونویسی هر دورشته mtDNA می باشد. پروموتر مربوط به رشتهH از نوکلئوتید567-547 وپروموتر مربوط به رشته L، ازنوکلئوتید 445-392 می باشد. همچنین، سه توالی حفظ شده 363-346:,CSBIIT 315-299 CSBII:و 235-213: CSBIو توالی TAS ( Termination Associated Sequence) یا 16172-16147 نیز دراین ناحیه قرار گرفته است. حلقة D یک منطقه سه رشته ای را شکل می دهد که رشته سوم یک قطعه جدیدH به نام Vs DNA می باشد. Vs DNA با استفاده از پرایمرRNA، از منطقه PL رونویسی شده وتانزدیک CSBII پیش رفته و سپس توسط RNA ase میتوکندریایی به نامMRP، که عمل آن پردازش RNA است، شکافته می شود. سنتز Vs DNA ازCSBII شروع می شود و در TAS ختم می گردد. اندازه آن np 700 است . سنتز رشته H از VsDNA شروع می شود ودرجهت عقربه ساعت ادامه یافته و زمانی که دوسوم ژنوم را طی کرد به منشاء همانندسازی رشته L ( 5798-5721OL, np ) می رسد. سنتز رشتهL نیز با یک پریماز ویژه که s rRNA8/5 سیتوزولی است شروع می شود و جهت سنتز آن در خلاف جهت رشته H و در طول رشته H آزاد شده می باشد. بنابراین همانندسازی دوجهته اما غیر همزمان است. از آنجا کهmtDNA ابرمارپیچ (super-coiled ) است، همانند سازی و رونویسی می تواند توسط برومیداتیدیوم (ethidium bromide ) مهار شود .

ژنوم میتوکندری ، فاقد اینترون بوده و بسیار فشرده می باشد و اغلب mRNA های آن فاقد توالی های ترجمه نشدنی انتهای ´5 و ´3 می باشند . درابتدای mRNA ها ، کلید رمز آغاز کننده ودرانتهای آنها کلید رمز ایست قرار دارد و پایانة پلی A پس از رونویسی به آنها اضافه می شود. رونوشت رشته H، تولید مقادیر زیادی رونوشت rRNA می کند.

مانند باکتری ها، سنتز پروتئین در میتوکندری، بااسیدآمینه فرمیل متیونین شروع می شود. عوامل طویل کننده آن مشابه باکتری هاست و به مهار کننده های ریبوزوم باکتری چون کلرامفنیکل (chloramphenicole=CAP ) حساس می باشد. شایان ذکر است که میتوکندری با دیگر اندامگان ها در داشتن کلیدهای رمز ژنتیکی متفاوت است، به طور مثال درمیتوکندری کلیدهای رمز ایست UGA و UGG برای تریپتوفان و کلیدهای رمز مربوط به آرژنین یعنی AGA و AGG برای ختم زنجیره استفاده می شود. چون اغلبmRNAهای میتوکندریایی دارای شمار زیادی از کلید UGA هستند، از این رو در سیتوپلاسم نمی توانند ترجمه شوند، در نتیجه این تفاوت در کلیدهای رمز ژنتیکی موجب می شود که تنها در میتوکندری ترجمه گردند (4 ).

میتوکندری دارای DNA پلیمرازگاما (ﻻ) ونیز عوامل رونویسی ویژه مانند mt TFA (نام دیگرآن Tfam ) می باشد که این دو پروتئین توسط هسته رمزدهی شده و سپس وارد میتوکندری می شوند. میتوکندری، همچنین واجد دیگر پروتئین های لازم برای همانند سازی مانند DNA پریماز، توپوایزومراز نوع 1و2، هلیکاز، پروتئین های متصل شونده به DNA تک رشته ای، DNA وRNA اندونوکلئازها و نوکلئوزید کینازها می باشد( 4 ).

تفاوت ژنتیک میتوکندریایی باژنتیک مندلی:

ژنتیک میتوکندریایی با ژنتیک مندلی از جهات متعددی ، به ویژه موارد زیر متفاوت است:

توارث مادری:

تخم دارای صد هزار mtDNA است در حالی که اسپرم تنها چندصد عدد دارد. به هنگام لقاح، تمام میتوکندری تخم و در نتیجه mtDNA از طریق اووسیت دریافت می شود، بنابراین مادری که دارای جهش در mtDNA می باشد آن را به تمام

مقاله بررسی بیماریهای دستکاه گوارش مری و ...

اختصاصی از یاری فایل مقاله بررسی بیماریهای دستکاه گوارش مری و ... دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود در "پایین مطلب"

فرمت فایل: word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحات:101

جلسه اول

مری و بیماری های آن

دستگاه گوارش (GI) از دهان شروع می شود که مری بعد از آن قرار گرفته است. مری ارتباط دهنده دهان و معده است، که معده اولین جای هضم غذا است. لذا کار آن انتقال غذا از دهان به معده است.

مری به 2طریق انجام وظیفه می کند 1- Passiv (غیرفعال) ¬ که با استفاده از نیروی ثقل انجام می شود. 2- active (فعال) ¬ در شرایط غیرایستاده (مثل خوابیدن)- در بعضی از شرایط این وظیفه active مری بیشتر مشاهده می شود و آن در شرایط استفراغ است که به هر صورت محتویات GI باید خارج شود و به بیرون هدایت گردد. لذا مری یک عضو passive نیست بلکه active است.

مری از محاذاتC7 شروع شده سپس از مریاستن خلفی عبور کرده و در محل هیاتوس دیافراگماتیک در محاذات T10 وارد شکم شده و به معده وصل می شود. پس از لحاظ practical و عملکردی مری طولی حدودcm40 را اشغال کرده که25cm آن فقط مربوط به مری است و15cm بقیه فاصله ای است که از دندان ثنایا یا داخل دهان تا شروع مری است. نکته عملی این مطلب آن است که زمانی که می خواهیم برای مریض (Nace gastric tube) Ng Tube بگذاریم باید لوله را از دهان و مری عبور دهیم تا در معده قرار گیرد که باید 2 سانتی متر پایین تر از انتهای مری قرار گیرد که باید سر مریض را Hyper extent کنیم و سپس از دندان ثنایای تحتانی تا2cm زیر زائده زایفوئید فاصله را حساب کنیم این طولی است که می توان Ng Tube مؤثر گذاشت. چنان چه این طول کوتاه تر از این باشد لوله داخل مری،‌و اگر بزرگتر باشد در قسمت های تحتانی تر معده که محل ذخیره نیست قرار می گیرد در حالی که هدف از NgT وصل کردن خارج معده به محل ذخیره معده است (ان شاء الله وقتی وارد بخش شدید این مطلب را بهتر درک خواهید کرد).

مری در طول مسیر خود در مجاورت با عناصر فوق العاده مهم قرار می گیرد. در جلوی آن نای قرار گرفته، مری در میانه های مسیر خود در محاذات قلب و دهلیز قلب، سپس بعد از عبور از دهلیز در کنار برونکوس چپ قرار می گیرد و سپس وارد شکم می شود. لذا کلیه مشکلاتی که در این مسیر ایجاد می شود روی آناتومی مری تأثیر گذاشته. مثلاً بزرگی دهلیز یا قوس آئورت مری طبیعی بافتی مثل پوست دارد منتها لایه های سطحی دیگر شاخی نیست (non cornified squamous call) سطح مری توسط مخاط squamous پوشیده شده که یک لایه ژرمیناتیو (زایا) در Base آن قرار می گیرد که 15-10% کل ضخامت مخاط را تشکیل می دهد و به درون لایه non cornified نفوذ کرده و پیت ها را به وجود می آورد. به تدریج این سلول های زایا سلول های سطحی را به وجود می آورد و بافت مری را از صدمات ناشی از عبور غذا یا حرارت یا تغییرات ناگهانی PH حفظ می کند. لذا این لایه زایا به سرعت تکثیر پیدا کرده و هر 3 روز یکبار سلول های سطحی مری ریزش پیدا کرده و با سلول های جدید جایگزین می شود تا مری صدمه نبیند و به همین دلیل turn over بالای مری احتمالcancer هم وجود دارد. لذا هر عاملی که این turn over را زیاد کند مثل غذاهای داغ و بعضی مواد سمی مثل قارچ ها بافت را مستعد concer می کند. در زیر لایه زایا lamina propia قرار گرفته که شامل سلول های لنفوسیت و گاهاً ائوزینوفیل است. اما هرگز نوتروفیل در این لایه نیست و سیستم لنفاتیک هم در این لایه وجود ندارد لذا اگر concer در این بافت ایجاد شود و به زیر ناحیه L.P گسترش پیدا نکند (یعنی محدود به اپی تلیوم سطحی وL.P باشد) چون لنف در این ناحیه نیست به آن carcinoma insitue می‌گوییم. اما بعداً خواهید دید که به لحاظ وضعیت آناتومیک و خصوصیات بافت مری c.i به ندرت دیده می شود.

مری به دلیل مجاورت با یکسری عناصر تشریحی مهم دو طرف آن توسط 2 اسنفگتر محافظت می شود:

1- (UES) upper esophageal sphenter 2- (LES) lower esophageal sphengter

همانطور که دیدید کنار مری نای قرار گرفته لذا باید محتویاتی که قرار است از دهان وارد مری شود به نای نریزد و از طرفی محتویات داخل معده و مری هم به داخل نای نریزد و منجر به آسپیراسیون شود ک این کار را این دو اسنفگتر انجام می دهند.

USE 1- inferior constricter muscle 2- cricopharyngeal muscle

UES در شرایط استراحت (وقتی غذا نمی خوریم) به صورت انقباضی هستند. لذا مری که در وضعیت تغذیه به شکل استوانه نامنظم درمی آید در فاز استراحت این دو عضله منقبض شده و لذا دهانه فوقانی مری به شکل slit یا شکاف درمی آید.

بنابراین باعث می شود در شرایط fast محتویاتی که از مری می آید به این سد بالا یا شکاف برخورد کند و به ریه سرازیر نشود و منجر به آسپیراسیون نگردد.

لایه های مری از داخل به خارج؛ مخاط¬ زیر مخاط¬ عضلات حلقوی(circular): ایجاد پریستالیسم- آنچه که باعث پیش روی غذا در مری و رسیدن آن به معده- عضلات طولی (longitudinal): کوتاه شدن طول مری در حالت انقباض این عضلات و عبور غذا به معده.

سیستم عصبی مری: برای ایجاد حرکات دودی مری که از واگ هم شاخه چپ و هم راست آن در مری 2 شبکه عصبی را ایجاد می کند.

1- میانتریک: بین عضلات طولی و حلقوی مری 2- مایسنر یا زیرمخاطی

این سیستم عصب رسانی باعث انجام حرکات دودری مری به صورت حلقوی و کوتاه و بلند شدن طول مری غذا بدون هیچ مشکلی در مری هدایت شود. همه شما وقتی غذا می‌خورید اگر این عملکرد آناتومیک و فیزیولوژیک به طور طبیعی اتفاق بیفتد بدون هیچ احساس ناراحتی باید غذا به پایین هدایت شود. این غذا خوردن بستگی به سرعت ندارد و با هر سرعتی می توانید غذا بخورید فقط باید خوب جویده شود تا در مری پایین برود. قطر مری در قسمت قداحی- خلقی¬ 20mm و در قسمت عرضی 4cm موقع خوردن غذا گشاد می شود تا محتویات خود را منتقل کند و تا زمانی که این قطر مری (هم قدامی خلفی و هم قطر عرضی) به ¯13 میلی متر کوچک نشود شما هیچ احساسی در اشکال انتقال غذا نخواهید داشت که به این حالت reserve الای مری می گویند. بنابراین به تدریج که این مری کوچک می شود و قطر آن به 13mm می رسد شما به اشکال در انتقال غذا پی خواهید برد. این رزرو بالای مری و عدم اطلاع رسانی به ما در مواقع تنگی مری باعث می شود کانسر مری هیچ وقت در فاز insitue به ما مراجعه نکند. لذا کانسر فرصت پیدا می کند که رشد کند تا قطر مری به حد critical خود یعنی 13mm برسد و آن وقت این تنگی را احساس کنیم.             

از نظر جنین شناسی مری foregut به وجود می آید، در کنار این f.g جوانه ریه وجود دارد که ریه از آن به وجود می آید. لذا این مجاورت مری و ریه به خاطر منشأ مشترک جنینی آنهاست.

حضرت مهدی (عج) «به راستی که علم ما بر اوضاع شما احاطه دارد و هیچ چیز از احوال شما بر ما پوشیده نیست».

فیزیولوژی مری:

اولین وظیفه ی مری در انتقال غذا این است که محتویات دهان را به داخل خود انتقال دهد (در دهان غذا تحت تأثیر عملکرد اختیاری شما است و بعد از فرو بردن غذا دیگر از اختیار ما خارج است).

Deglu tation: مکانیسمی غذا بدون اینکه وارد نای شود از دهان به مری منتقل شود. این مکانیسم تحت کنترل مرکز بلع بوده، مرکز بلع در مغز قرار دارد و کلیه فرامین که ناشی از حضور غذا در دهان است از طریق اعصاب زوج 7-9-10-12-5 به عنوان اعصاب آوران به مغز آمده و در ساقه مغز (مرکز بلع) موارد الیته شده و در هم آمیخته می شود سپس این اطلاعات از طریق اعصاب و ابران (C12,C10,C7,C5,C3,C2,C1) به ناحیه حلق و حنجره آمده و به آن دستور می دهد که عمل Deglutation را شروع کند.

فرامین Deglutation باعث می شود دریچه نای توسط اپیگلوت بسته شود، سپس عضلات  inf.const و cricopharyngeal از حالت انقباض درآمده و این slit که در بالای مری بود به شکل دایره یا بیضی نامنظم درآید، لذا از یک طرف راه ورود محتویات به ریه بسته شده و از طرف دیگر راه ورود آنها به مری باز می شود.

شرایطی که باعث می شود فشار UES پایین نیفتد وslit- دایره یا بیضی گردد:

1- زمانی که غذا می خوریم: حضور غذا در دهان ¬ ساقه مغز¬ باز شدن UES و بسته شدن نای توسط اپیکگلوت.

2- خواب عمیق

3- wet swallowing: شما به طور فیزیولوژیک هر دقیقه یکبار آب دهان خود را قورت می دهید که باعث شل شدن UES می شود.

4- increase of distal luminal pressure: در استفراغ این حالت اتفاق می افتد مری که تا به حال حرکات آن به سمت پایین بوده در استفراغ به سمت بالا منتقل می شود و فشار UES را ¯می کند.

5-  ¯ ناگهانی PA مری مثل آنچه که در خواب عمیق و برگشت اسید معده به داخل مری داریم.

R (رسپتور) های حنجره ارتباط محکمی با cortex دارند و به سرعت کورتکس را پیدا می‌کند. لذا در خواب عمیق برگشت اسید به مری را داریم که باعث تحریک اینR ها و بیدار شدن فرد می شود.

«بیماری ها»

dysphagie ¬ هرگونه اشکال در انتقال غذا از دهان به معده- (هر گونه احساس ناخوشایند ناشی از حضور یا عبور غذا در طول مری)

transfer dysphagia= بیماری های UES

نحوه بیان مریض درt.d: 1- وقتی غذا می خورم دچار سرفه می شوم: در واقع فرامینی که باید اپی گلوت روی گلوت را بپوشاند وجود ندارد. لذا فرد دچار سرفه و حتی گاهی سیانوز به علت آسپیراسیون مواد به داخل ریه.

2- وقتی غذا می خورم به جای انتقال غذا به معده غذا از بینی بیرون می آید (nasal regurgitation): زبان با حرکات خود غذا را به ته حلق می راند و فشار زیادی را در ته حلق ایجاد می کند. اگرUES شل شود غذا به مری انتقال می یابد و اگر اختلال در UES وجود داشته باشد به جای اینکه غذا به مری منتقل شود، از بینی بیرون می آید.

پس 2 علامت اصلیt.d  ¬ سرفه و آسپیراسیون-Nasal regurgitation

عللt.d: 1- %70-80¬CVA  افرادCVA دچارt.d هستند. چون حدود 7-6 زوج مغزی باید فعال باشد تا عمل deglutation درست داشته باشیم-cerebio vasclar addidet (CVA).

2- Amyotrophic lateral sclerosis: بیماری هایی که شاخ قدامی نخاع را درگیر می‌کند- شاخ قدامی نخاع شاخ حرکتی است. لذا فرامین وابران زوج 1-2-3-7-5-10-12 که باید به UES برسد، دچار مشکل شده و این فرمین مستقل نمی شود.

3- اختلال در عضلات inf constrictor, cruopharyngeal: در سنین بالا به دلیل کارکرد زیاد عضله و مسائل تغذیه ای UES دیگر نمی تواند خود را باز کند، لذا فرد دچارt.d می‌شود. همچنین بیماری هایی که عضلات مخطط را هم درگیر کند. مثل میوزیت (درماتومیوزیت/ تیروتوکسیکوز و میاشی گراویس هم می تواند باعث t.d شود. در میاشی گراویس end plate عصب و عضله درگیر می شود و مریض را اینگونه اظهار می کند که در خوردن یکی- دو لقمه اول مشکلی ندارد (چون هنوز مقداری Ach وجود دارد) ولی با لقمه های بعدی دچارt.d می شود.

بعد از deglutation بدنه مری غذا را می گیرد که کار بدنه مری این است که primary peristaltism را به وجود می آورد. حضور غذا در مجاورت UES باعث می شود عضلات حلقوی وی از طریق مرکز بلع و با واسطه عصب واگ در آنها انقباض به وجود آید که به آن پریستالیستم می گویند که باعث انتقال محتویات مری از بالا به پایین می شود. اگر این p.p این قابلیت را ندارد که همه محتویات را داخل معده بریزد، حضور باقیمانده های غذا باعث به وجود آمدن پریستالیتسم ثانویه می شود که طول بزرگتری از p.p دارد و باز هم تحت نظارت مرکز بلع با واسطه عصب و واگ است.

در مانومتری تغییرات فشار در طول مری برحسب زمان به شکل یک نمودار نمایش داده می شود که محور طول ها محور زمان و عرض ها مربوط به تغییرات فشار در؟؟ مری است. به محضی که غذا می خوریم با واسطه ی مرکز بلعdeglutation انجام شده که انقباض در UES باعث­ فشار این ناحیه می شود. حضور غذا در قمست فوقانی مری و­ فشار در قسمت فوقانی مری و وجود شبکه عصبی قوی مایسنر و میانتریک باعث می شود که فشار LES که در حالت طبیعی 25-30mm Hg است (این فشار اسفنگتر تحتانی برای این است که محتویات معده وارد مری نشود) شکسته شود و به صفر برسد.

اگر این تونوستیه ذاتی LES نشکند و Falur fo relaxation به وجود بیاید بیماری به نام آشالازی به وجود می آید. این جریانات پریستالیستم در حالت طبیعی به گونه ای است که وقتی به نواحی پایین تر انتقال می یابد، نواحی قبلی به فاز استراحت برمی گردد. این توالی پریستالیستم و­ دامنه پریستالیستم و¯ فشار در LES همان مانومتری فیزیولوژیک مری را ایجاد می کند.

این فیزیولوژی طبیعی در مری باعث می شود که از انتقال غذا به معده هیچ آگاهی نداشته باشیم. هر چگونه آگاهی از این انتقال را¬ dysphagia می گویند.

«بیماری های مری»

هر مشکلی که تداخل با عملکرد طبیعی مری پیدا کند باعث ایجاد بیماری می شود.2 فاکتور برای عملکرد طبیعی مری لازم است:

1- motor ¬ عصب- عضله: 30% عضلات مری (قسمت فوقانی آن) عضلات مخطط و 60-50% عضلات دیستال مری، عضلات صاف و 20-10% عضلات، مخلوط (صاف و مخطط) هستند لذا هر بیماری که عضلات صاف و مخطط را درگیر کند فانکشن مری را مختل می کند.

عصب و واگ هم اگر دچار مشکل شود انتقال غذا با مشکل روبرو می شود.

2- آناتومی مری: اگر در راه عبور غذا یک استئوفیت داشته باشیم (مری دقیقاً روی ستون فقرات قرار گرفته) لذا روی مری فشار آورده یا اینکه دهلیزها بزرگ شده مثل تنگی میترال (ms) که در آن

تحقیق درباره بیماریهای آب ناسالم

اختصاصی از یاری فایل تحقیق درباره بیماریهای آب ناسالم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 2

دو شنبه 30 ژوئن 2008, بوسیله ى زهرا

آب آلوده، رتبه اول در علل ده بیماری

جالب است بدانید که بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی، آب ناسالم علل بیش از 6 درصد مرگ و میر در

جهان امروزی است، که البته این آمار در کشورهای در حال توسعه به بیش از 9 در صد و در کشورهای

پیشرفته کمتر از 1 درصد و در جایی مثل آنگولا به 24 درصد می‌رسد. بیماری‌هایی مثل مالاریا،

تب‌دنگی، اسهال و ... میتواند از طریق آب انتقال یابد. این بیماریهای منتقله از طریق آب تقریبا یک چهارم

بچه‌ها و نوجوانان زیر 14 سال را تهدید میکند. برای پیشگیری از این مشکلات دولتها باید اقدامات جدی به

عمل بیاورند. در طی بررسی سازمان بهداشت جهانی در صورت هزینه هر یک دلار سرمایه‌گذاری برای

سالم‌سازی آب میتوان 8 دلار سود نمود. اما علاوه بر دولتها، ما نیز با رعایت یکسری امور براحتی می‌توانیم

تا حدی از ایجاد این بیماریها پیشگیری نماییم.

از جمله :

* هرگز از منبع‌های آب که در گذرگاهها به خصوص در فصل تابستان دیده‌میشود استفاه نکنید.

* هرگز از لیوان دیگری استفاده نکنید.

* در صورت عدم دسترسی به آب سالم از آ ب جوشیده استفاده کنید.

* در شستشوی میوه و سبزیجات دقت کافی نمایید.

شیوع بیماری های روده ای بر اثر مصرف آب ناسالم

    بیماری های روده ای از جمله وبا و اسهال، شایع ترین بیماری ها در فصل تابستان است که عمدتاً بر اثر مصرف آب ناسالم شیوع می یابد.    بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه 1/7 میلیون کودک در جهان بر اثر اسهال جان خود را از دست می دهند.    تامین آب آشامیدنی سالم یکی از مهم ترین نیازهای انسان است، که باید خانواده ها از چگونگی عملیات گندزدایی آن در شرایط بحرانی و نحوه کسب اطمینان از سلامت آب مصرفی خود، آگاه باشند.    مهندس محمدجواد دست آموز، کارشناس بهداشت محیط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه به ایرنا گفت: گندزدایی آب در محل مصرف، با استفاده از کلر به موازات تهیه و تدارک مخازن مطمئن برای مردمی که به آب سالم به طور معمول دسترسی ندارند و انجام آموزش های بهداشتی از عوامل مهم در پیشگیری از بیماری های روده ای است.    وی با بیان اینکه "گندزدایی آب، یک فرآیند از عملیات تصفیه است که در نتیجه آن باکتری های موجود در آب از بین می روند"، افزود: یک فرد می تواند با داشتن حداقل یک لیتر آب برای آشامیدن و دو لیتر برای تهیه غذا و مصرف ضروری شست وشو در روز، زنده بماند.    این کارشناس تصریح کرد: هر انسان به طور میانگین روزانه به 20 لیتر آب نیاز دارد که بر اساس برآورد سازمان بهداشت جهانی، تامین حداقل هفت لیتر آن روزانه به صورت گندزدایی شده و کاملاً سالم ضروری است.    دست آموز، تاکید کرد: ضرورت دارد برای هر منبع آب یا سیستم آبرسانی، میزان آلودگی آن مورد ارزیابی قرار گیرد.    این کارشناس بهداشت محیط به تشریح راه های گندزدایی آب پرداخت و گفت: باید توجه داشت چنانچه قصد استفاده از مواد شیمیایی برای گندزدایی آب را دارید و بر چسب ظرف به روشنی نشان دهنده خصوصیات آن نیست، ضرورت دارد در هنگام جابه جایی ظرف، نهایت احتیاط به عمل آید.    دست آموز افزود: این مواد خطرناک و سمی است و باید آنها در محیط تاریک و خشک و دور از رطوبت و دسترس کودکان نگهداری شوند و به اطلاعاتی که روی ظرف نوشته شده و تاریخ انقضای مصرف آن توجه خاص شود.    وی گفت: بهتر است آب را قبل از مصرف به مدت سه دقیقه جوشاند و پس از اینکه خنک شد، مورد استفاده قرار داد و سپس برای بهتر شدن مزه آب، باید آن را چند بار در دو ظرف جابه جا کرد.    دست آموز افزود: همچنین به هموطنانی که در فصل تابستان مسافرت می کنند، توصیه می شود غذا را همراه با لیموترش مصرف کنند، زیرا لیموترش دارای اسید بوده و مانع از ورود میکروب ناشی از نوشیدن آب آلوده به بدن می شود.    

منبع:سلامت

بیماریهای چشمی

اختصاصی از یاری فایل بیماریهای چشمی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 57

مقدمه

بینایی مهمترین حس آدمی است زیرا بیش از 80 درصد اطلاعاتی که از محیط اطراف حاصل می‌آوریم از راه چشم است. چشم انسان اندامی کروی به قطر 5/2 سانتیمتر است که بوسیله تعدادی رباط در حدقه استخوانی آویزان است. شش ماهیچه بیرونی حرکت کرده چشم را به عهده دارند غده اشکی بطور مرتب سطح جلویی چشم را مرطوب نگه می‌دارد اعصاب و رگهای خونی چشم و بافت چربی و بافت پیوندی قسمتهای دیگر حدقه چشم است پلکها روی چشم را می‌پوشانند و یک سیستم مجرایی بطور مداوم ترشحات غدد اشکی را به درون حفره بینی می‌ریزد. برخی بیماریهای مهم چشم عبارتند از:

نزدیک بینی

معمولا در اثر زیادی تحدب عدسی ایجاد می‌شود در این حالت تصویر در جلو شبکیه تشکیل می‌شود شخص نزدیک بین ، بین اشیای نزدیک را به خوبی می‌بیند ولی اشیای دور را به وضوح نمی‌بیند نزدیک بینی را با استفاده از عینکهایی با عدسی مقعر اصلاح می‌کنند و در این بیماری کره چشم بیش از حد بلند است.

دوربینی

معمولا در اثر کاهش تحدب عدسی پدید می‌آید در چشم دوربین اشیای دور را به خوبی دیده می‌شوند ولی اشیای نزدیک به علت اینکه تصویر آنها در پشت شبکیه تشکیل می‌شود به روشنی دیده نمی‌شوند دوربینی را با استفاده از عینکهایی با عدسی محدب اصلاح می‌کنند. در این بیماری کره چشم بیش از حد کوتاه است.

گل مژه

گل مژه التهاب غده چربی کنار مژه‌های چشم است. برآمدگی قرمز دردناکی در کنار پلک ظاهر و به زودی به جوش چرکین تبدیل می شود. بسیاری از طریق تماس دست یا حوله آلوده با چشم حاصل می آید.

ورم ملتحمه

پرده پیوندی که سطح داخلی پلکها را فرا گرفته است ملتحمه نام دارد این پرده به علت عفونت یا در نتیجه حساسیت قرمز و متورم شده با خارش همراه می‌شود گاهی ورم ملتحمه در فصل معینی مثلا بهار عود می‌کند دلیلش آن است که چشم شخص نسبت به بعضی بوها یا دانه گرده گلها حساس است این بیماری که ملتحمه بهاره نام دارد ممکن است سالها ادامه یابد اما بالاخره پس از طی دوره خود بهبود می‌یابد. ملتحمه عفونی در نتیجه ورود میکروب به پرده ملتحمه پدید می‌آید. در این صورت دستهای آلوده ، استفاده از حوله افراد دیگر و انتشار ترشحات اشک افراد مبتلا می‌توانند میکروب را به چشم انتقال دهند.

شب کوری

وقتی مقدار ویتامین A در شدت در بدن کم می‌شود عارضه‌ای به نام شب کوری پدید می‌آید در این حال شخص در نور کم قادر به دیدن نیست زیرا ماده ریتینال کافی در سلولهای استوانه‌ای وجود ندارد.

کورنگی

کورنگی عارضه‌ای است که جنبه ارثی دارد و در آن شخص یک یا چند رنگ ویژه را نمی‌بیند علت این است که پروتئین موجود در یک یا هر سه نوع مخروطی به درستی عمل نمی‌کند.

بیماریهای چشمی سالمندان دیابتی

رتینو پاتی دیابتیک:

شایع ترین عارضه چشمی دیابت استو سبب ایجاد ضایعه در عروق خونی شبکیه میشد.عروق ممکن است متورم شدهومایع از آنها نشست کندویا پیدایش عروق خونی جدید غیر طبیعی احتمال بروزجدا شدگی شبکیه را بالا ببرد .رتینو پاتی میتواند روند شروع و پیشرفت بیماری را کند نماید.

کاتاراکت:

کاتاراکت کدورت عدسی چشم است و در افراد دیابتی نسبت به افرادعادی در سنین پائین تری شروع میشود معمولا برای اصلاح ابن وضعیت انجام عمل جراحی لازم است.

گلوکوم:

این بیماری سبب مرگ عصب بینایی می شود.احتمال ابتلا افراد دیابتی به گلوکوم دو برابر افرادعادی است.

- همانند رتینوپاتی دیابتیک،ریسک ایجاد گلو کوم با مدت ابتلا به دیابت رابطه مستقیم دارد.بهترین روش برای حفاظت از چشم ها از آسیب های دیابت ،معاینه مرتب حداقل یک بار در سال است.

دانلود مقاله درباره بیماریهای متابولیکی گاو شیری

اختصاصی از یاری فایل دانلود مقاله درباره بیماریهای متابولیکی گاو شیری دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

METABOLIC DISORDERS IN DAIRY COWSDepartment of Animal Science - McGill Universityترجمه: دکترجاوید مرتضوی تبریزی [e-mail] مهندس رامین سلا مت دوست نوبر [e-mail]

بیماریهای متابولیکی گاو شیری

زایمان و اولین ماه بعد از زایمان دوره بحرانی گاوهای شیری می باشد بنابراین مدیریت صحیح گاوهای خشک نقش مهمی در کنترل بیماریهای متابولیکی در زایمان یا دوره نزدیک به زایمان را بر عهده دارد، مسائل عمده بوجود آورنده این اختلالات متابولیکی که با یکدیگر در ارتباط هستند از مسائل مدیریتی تغذیه ناشی می گردند.اختلالات عمده متابولیکی در گاوها تازه زا عبارتند از:1- تب شیر 2- ادم یا خیز پستانی 3- کتوزیس4- سندرم کبد چرب5- جفت ماندگی6- جابجایی شیردان 7- اسیدوزیس8- لنگش (Laminitis) تب شیر:تب شیر یا فلج ناشی از زایمان یکی از اختلالات متابولیکی معمول در دوره زایمان می باشد منظور از بیماری تب شیر داشتن تب واقعی نیست. بروز تب شیر در گاو با سن دا م مرتبط می باشد و اکثراً در گاوهای پر تولید با سن بالا دیده می شود. در حدود 75 % از موارد بروز تب شیر 24 ساعت و حدود 5% آن 48 ساعت بعد از زایمان روی می دهد.علایم عمومی بروز تب شیر:- از دست دادن اشتها- عدم فعالیت دستگاه گوارش - سرد شدن گوشها و خشک شدن پوزهعلایم اختصاصی بروز تب شیر:- عدم تعادل حین راه رفتن- زمین گیر شدن گاو که این حالت در سه مرحله انجام می گیرد:- ایستادن همراه با لرزش- افتادن روی سینه - افتادن روی پهلو و بی اعتنا بودن به تحریکات محیطیتغییرات عمده در خون گاو مبتلا به تب شیر شامل کاهش سطح کلسیم خون است, حد طبیعی کلسیم در خون گاوهای خشک 8- 10 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون می باشد، که این مقدار در حین زایمان به کمتر از 8 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون می رسد. در گاو مبتلا به تب شیر سطح کلسیم خون به ترتیب در سه مرحله ذکر شده به 5/6, 5/5 و 5/4 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون کاهش می یابد که این کاهش سطح کلسیم خون همراه با کاهش فسفر و افزایش سطوح پتاسیم و منیزیم خون می باشد.سطوح کلسیم خون در گاوهای مبتلا به تب شیربه ترتیب شامل موارد ذیل می باشد:گاو با شیر دهی طبیعی 4/8 – 2/10 mg/dl زایمان طبیعی                8/6 – 6/8 mg/dlبروز تب شیر خفیف          5/7 –9/4 mg/dlبروز تب شیر متوسط        8/6 –2/4 mg/dl بروز تب شیر شدید          7/5 –5/3 mg/dl علل بروز تب شیر:تب شیر در اثر خروج کلسیم از طریق شیر بعد زایمان همراه با ناتوانی گاو در متعادل نگه داشتن سطح کلسیم خون روی می دهد. ناتوانی گاو نسبت به تغییر متابولیسم کلسیم احتمالاً در اثر عدم تعادل کلسیم, فسفر و منیزیم و افزایش سطح پتاسیم ایجاد می شود بطور کلی تب شیر با تعادل آنیونها و کاتیونها در ارتباط می باشد. گاو شیری کلسیم مورد نیاز خود را از دو منبع تامین می نماید: استخوان و جذب کلسیم از دستگاه گوارش.در بدن تعادل کلسیم توسط هورمون پاراتیروئید تنظیم می گردد و کاهش سطح کلسیم خون باعث آزاد سازی این هورمون می شود، اثرات عمده این هورمون حرکت کلسیم از استخوان به طرف خون است. آزادسازی هورمون پاراتیروئید در گاو مبتلا به کمبود کلسیم موجب تحریک 1و25 دی هیدروکسی (ویتامین D ) می شود که باعث افزایش جذب کلسیم در روده کوچک میگردد. فرم فعال ویتامین D در گاو مبتلا به تب شیر افزایش می یابد ولی تأخیر در پاسخ به افزایش این ویتامین مانع تأثیر مناسب آن می گردد.درمان:روش مناسب برای درمان بیماری تب شیر تزریق وریدی محلول گلوکونات کلسیم می باشد. از دیگر روشها می توان تجویز خوراکی 100 گرم کلرید آمونیوم بمدت 204 روز و یا بلوسهای حاوی کلسیم بالا ( gr75) هشت ساعت قبل از زایمان را نام برد. گاوهایی که به درمان جواب مثبت نمی دهند می توان 800-700 گرم Epsom یا سولفات دومنیزی محلول در آب را به گاو داد تا علاوه بر تأمین منیزیم، سموم موجود در روده را نیز دفع نماید. پیشگیری:راه سنتی پیشگیری از بیماری تب شیر شامل محدود نمودن مصرف کلسیم در دوره خشکی گاو می باشد تا اینکه گاوها نسبت به کمبود کلسیم سازگاری یافته و توانایی مناسبی در پاسخ به احتیاجات بالای کلسیم در اوایل شیر دهی داشته باشند. بنابراین گاوهایی که در دوره خشکی با جیره های محدود از نظر کلسیم و فسفر تغذیه شده اند استخوانها و روده کوچک آنها نسبت به تحریک هورمون پاراتیروئید و ویتامین D پاسخ مناسبی میدهد. جهت محدود کردن مصرف کلسیم در دوره خشکی از راههای زیر می توان استفاده نمود.- کاهش مصرف کلسیم به 50 گرم در روز (کمتر از 5/0%جیره)- کاهش مصرف فسفر به gr 45در روز (کمتر از 35/0%)تغذیه با علوفه هایی خشبی داراى کلسیم بالا از قبیل یونجه خشک و سیلاژ در دوره خشکی گاوها باید محدودتر گردد و بخشی از یونجه جیره غذایی با گراسها یا سیلاژ جایگزین شود تا بدین ترتیب با محدود نمودن مصرف کلسیم در دوره خشکی حدالمقدور از بروز تب شیر جلوگیری نمائیم.