چکیده
فرهنگ را مجموعه ای نسبتاً منسجم و متشکل از ابعاد مادی و معنوی که دارای اجزایی شامل باورها و اعتقادات، ارزشها، هنجارها، نهادها، هنرها، دانش ها، ابزار و وسایل و ... دانسته اند. دین اسلام یکی از غنی ترین فرهنگ ها را برای بشریت به ارمغان آورده است. از مشخصات بارز فرهنگ اسلام توجه به محوریت دانشگاه به عنوان بزرگترین منبع تولید علم و نهضت علمی است. حضرت امام راحل از فرهنگ به عنوان والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت دارد نام برده و بیان نموده است با انحراف فرهنگ هرچند در بعدهای اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشیم؛ جامعه پوچ و میان تهی است. اگر فرهنگ جامعه ای وابسته باشد ناچار دیگر ابعاد آن نیز وابسته است. مقام معظم رهبری نیز در بیانات خود همیشه نقش فرهنگ را سازنده بیان نموده اند و فرموده اند: بخش عمده فرهنگ همان عقاید و اخلاقیات یک فرد یا جامعه است و اساس و ریشه فرهنگ عبارت است از عقیده برداشت و تلقی هر انسانی از واقعیات و حقایق عالم و نیز خلقیات فردی و خلقیات اجتماعی و ملی. این مقاله ضمن تعاریفی از فرهنگ و بیان دیدگاه های امام راحل و مقام معظم رهبری و تعریفی از دانشگاه و کارکردهای دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه نتیجه گیری می نماید که جامعیت مفهوم تعالی فرهنگی و کارکرد و اثر بخشی آن در کلیه ابعاد وجودی انسان ها قرار دارد. و اساس توسعه همه جانبه توجه به فرهنگ است. در این میان توجهی خاص باید به فرهنگ اسلامی نمود لذا هدف این فرهنگ توسعه و تعالی انسان است. این مقاله پیشنهاد می نماید برای پررنگ تر نمودن نقش دانشگاه آزاد اسلامی به راهبردها و سیاست های آن و حرکت بر مبنای مدیریت راهبردی در حوزه فرهنگی، محوریت قرآن و عترت و اندیشه های امام خمینی (ره) و رهنمودهای مقام عظمای ولایت امام خامنه ای و تدابیر هیئت امنا توجهی خاص نمود.
کلمات کلیدی: دانشگاه آزاد اسلامی، امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری، فرهنگ، تعالی فرهنگی، کارآیی و اثر بخشی فرهنگ.
مقاله: نقش دانشگاه بر توسعه فرهنگی از منظر امام خمینی (ره) - فرمت ورد