لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه139
کتاب و کتابخانه در قرآن و سنت
کتاب، زبان گویا و سند جاودان فرهنگ جامعة انسانی است، که از دیرباز بهترین ابزار هدایت رسولان الهی و مصلحان بشری بوده. تا آنجا که اولین پیامبر، در اجتماع کوچک انسان‌های نخستین، با کتاب و صحیفة آسمانی، درس زندگی را به مردمان آموخته است. و دیگر پیامبران نیز پیامشان را به وسیلة کتاب، به دیگران عرضه کرده‌اند.
ملت‌ها ویژگی‌های تمدن خود را بیشتر از طریق کتاب، به ملل دیگر شناسانده، و دانشمندان و متفکران، از این راه، دانش و اندیشة خویش را به جهانیان انتقال داده و خود را جاودانه ساخته‌اند.
کتاب، بهترین وسیلة بیداری و آگاهی نسل‌ها از زمان‌های پیش تاکنون بوده است؛ به طوری که رشد و شکوفایی بسیاری از استعدادهای نهفته و سیر استکمالی ملت‌ها در ابعاد گوناگون ـ به ویژه جوانان ـ تنها در پرتو کتابخوانی و ترغیب آنان به مطالعه و تحقیق در کتابخانه‌ها امکانپذیر است.
واژة کتاب
واژة کتاب، به معنی مطلق «نوشته» یا «نبشته» است. بنابراین، لفظ کتاب، شامل «نامه»، «جزوه»، «رساله»، «اوراق پراکنده»، «صحیفه» و «مجموعة نوشته‌های گردآمده» در یک یا چند مجلّد می‌شود.
کتابخانه
این واژة مرکب، به این معناست: «جای نگهداری کتاب» و محلی که در آن انواع کتاب‌ها را ـ اعم از خطی و چاپی ـ فراهم آورند و با نظم و ترتیب معینی قرار دهند.
سابقاً کتابخانه، هم به «مخزن کتاب»، و هم به «کتابفروشی» اطلاق می‌شد، ولی فرهنگستان برای امتیاز این دو، کتابخانه را به مخزن کتاب، و کتابفروشی را به دکان و مغازة فروش کتاب اختصاص داد.
کتاب در قرآن
کتاب و کتابت، آن قدر مورد توجه و اهمیت است که با مشقاتش جمعاً در قرآن کریم 318 بار ذکر گردیده است. از این شماره، 181 بار آن به صورت «الکتاب»، هیجده بار آن به صورت «کتاب»، دوازده بار به صورت «کتاباً»، هشت بار به صورت «کتاب‌الله»، شش بار به صورت «کتاب مبین»، دو بار به صورت «کتاب منیر»، دوبار به صورت «کتاب مرقوم»، دوبار به صورت «کتاب موسی» و یک بار به صورت‌های: «کتاب معلوم»، «کتاب کریم»، «کتاب حفیظ»، «کتاب عزیز»، «کتاب مصدق»، «کتاب مسطور»، «کتاب مکنون»، «کتاب الفجار» و «کتاب الابرار» ذکر گردیده است.
کتاب و کتابت در روایات
باز فرموده است: «احتفظوا بکتبکم فانکم سوف تحتاجون الیها؛ کتاب‌ها و نوشته‌های خود را نگه بدارید که در آینده به آنها نیاز پیدا می‌کنید».
مفضل بن عمر گوید: امام صادق (ع) به من فرمود: «اکتب و بث علمک فی إخوانک فإن مت فأورث کتبک بنیک فانّه یأتی علی الناس زمان هرج لایأنسون فیه إلاّ بکتبهم؛ بنویس و دانشت را در میان برادرانت پخش گردان؛ و چون مرگت فرا رسد آنها را به فرزندانت به ارث گذار، که زمانی در هم و آشفته فرا رسد که مردم در آن جز به کتاب‌هایشان انس نگیرند».
کتابخانه، مظهر فرهنگ و تمدن
اهمیت و نقش سازندة کتابخانه، در ابعاد گوناگونی قابل توجه و در خور بررسی است، که در اینجا فهرست‌وار بدان‌ها اشاره می‌شود:
- کتابخانه، از آن جهت که جایگاه انواع کتاب‌ها در موضوعات گوناگون است، مورد توجه دانش‌پژوهان و کتاب‌خوانان و محققان است.
- کتابخانه، مجموعة اندوخته‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و علمی دانشمندان، و حاصل تلاش و کوشش مستمر پرچمداران علم و دانش در رشته‌های گوناگون است.
- کتابخانه، بهترین میراث ماندگار و آیینة تمام‌نمای فرهنگ و تمدن، آداب و رسوم، و نمودار شیوة تفکر یک ملت است.
- کتابخانه، جایگاه تجمع اندیشه‌های موافق و مخالف، متناقض و متضاد اندیشه وران الهی، مادی، دهری، طبیعی، موحد و مشرک است که هر چند صاحبان آن خاموش‌اند، زبان قلمشان گویاست. بعضی از آنان خفتگان بیدار، و دسته‌ای مردگان زنده، و گروهی زندگان مرده، و قومی هم زندگان بیدارند.
- کتابخانه، نقش عمده‌اش در اطلاع‌رسانی و آگاهی دادن به مشتاقان است، که در فضای آرام و روح‌انگیزش، خوانندگان را با حوادث عبرت‌آمیز گذشته، حال و آینده آشنا می‌سازد و نهال اندیشه نوجوانان را شکوفایی و رونق، و درخت فکرت مردان و زنانِ دانشور را بارور و پر ثمر می‌گرداند.
- کتابخانه، با عرضة انواع کتاب‌ها، علاوه بر دانش، به محققان و دانش‌پژوهان ظرفیّت و بینش می‌دهد، که تنها به علم و دانش خود ننگرند.
- کتابخانه، بهترین دارالتقریب افکار نامتجانس، و از طرفی، بی‌طرف‌ترین داور اندیشه‌های پرخاشگر و دیگر ستیز است که همه اندیشه‌ها را یکجا در خود جای داده و با تأنّی و تأمّل، در طول زمان، میان آنان به داوری می‌پردازد.
- کتابخانه، نماد ارزش‌های معنوی، قومی، ملی و سند جاودان سیر اندیشه‌های استکمالی ملتی است که فرهیختگانش با آزادیِ اندیشه و استقلال رأی، شیوة جمهوریت را با قلم ستم‌ستیز و خرافه‌گریز، در برگ برگ آثار خویش به ثبت رسانده‌اند.
تحقیق در مورد کتاب و کتابخانه در قرآن و سنت