خانواده های شاد همه مثل هم شاد هستند.
هر خانواده نا شادی به طریقه خود ناشاد است.
لئوتولستوی (آنا کارینا)
چرا بعضی افراد در برابر ناملایمات زندگی خم می‌شوند, در حالیکه بعضی دیگر با موفقیت، مصائب و مشکلات را پشت سر می‌گذارند؟ چرا بعضی افراد برای بیمار شدن، مستعدتر هستند؟ چرا بعضی از بیماران کاملتر و بهتر از دیگران بهبود می یابند؟
میزان حمایت از "شبکه اجتماعی فردی" در افراد, متغّیر بسیار مهمی در مقابله با فشارهای روانی است.
افرادی که ارتباطات فعال و صمیمی با دیگران دارند اوضاع بهتری دارند. ارتباطات سالم, با اهمیت و پایدار خانوادگی یا دوستانه برای فرد ایجاد سلامتی میکند. برعکس افراد با ارتباطات ضعیف, ناپایدار و یا شکست خورده استعداد بیشتری برای ابتلا به بیماریهای فیزیکی و روانی دارند. به این دلیل, پزشکان بایستی حمایت اجتماعی هر بیمار را در بیمارشناسی در نظر بگیرند.
پزشکان میتوانند به بیماران کمک کنند تا از روابط خود برای پیشگیری از بیماری, مبارزه با بیماری‌ای که هم‌اکنون وجود دارد و پیروز شدن بر بیماری، کمک و قدرت بگیرند. نوع ارتباطات انسان عمیقاً بر او تاثیرگذار است و ندیده گرفتن این ارتباطات شناخت پزشک را نسبت به بیماری بسیار محدود میکند
حمایت اجتماعی
در حمایت اجتماعی چه چیزی نهفته است؟ حمایت اجتماعی اینگونه تعریف شده است: وجود دیگران یا وجود امکانات بوسیله آنان, قبل, به هنگام و بعد از واقعه ای که ایجادکننده فشار روانی است. بنابراین, حمایت اجتماعی شامل کمک و آرامشی است که کسی از یک رابطه پایدار و مداوم با یک نفر و یا یک گروه می‌گیرد. این حمایت میتواند مادی مانند پول یا غذا یا غیرمادی مانند محبت, مقبولیت و تشویق باشد.
سیستم های حمایتی, منابع ارتباطی هستند که یک نفر میتواند داشته باشد تا در تضاد, بیماری و فشار روانی به او کمک کنند. یا در نظر گرفتن وضعیت خانواده و شبکه اجتماعی یک فرد, منابع ارتباطی میتواند شامل همسر, والدین, برادرها وخواهرها و همسران آنها پزشک یا روانپزشک, همسایه ها، همکاران, دوستان, هم‌باشگاهی ها, مسجد و کلیسا و روابط مذهبی و یک شخصیت روحانی باشد. درجه و میزان کمک این رابطه ها به سه عامل زیر بستگی دارد:
1 ـ تعداد افراد حمایتگر (همسر و خواهران و برادران و ...)
2 ـ حضور افراد حمایتگر و یا دسترسی داشتن به آنها (از طریق ملاقات های شخصی, تلفن و یا نامه نگاری)
3 ـ مقدار رضایت بدست آمده از شخص حمایتگر (کیفیت رابطه)
مسلئه مشخص این است که اداراک شخصی از دراختیار بودن حمایت اجتماعی و رضایتی که فرد از ارتباط با آنها بدست می‌آورد میتواند سدی در مقابل ضربه بیماری و یا فشار روانی باشد.
مراقبتها و ارتباطات عاطفی ایجاد شده توسط حمایتهای اجتماعی در سلامتی و طولانی شدن عمر میتوانند بسیار مؤثر باشند. یک مطالعه درازمدت آینده نگر در مورد طول عمر که در آلامدای کالیفرنیا (ALAMEDA, CALIF) انجام گرفت به این نتیجه رسیده که در افرادی که کمترین ارتباطات اجتماعی را دارند, مرگ و میر ناشی از کم خونی عضلانی قلب دو تا سه برابر بیشتر از افرادی است که بیشترین روابط را دارند. وضعیت این افراد در یک دوران پنج تا نه سال مورد مطالعه و بررسی بوده است. همین تحقیق متوجه شد که جدایی و شکست در ارتباطات اجتماعی در این نه سال بین افراد مزبور ریسک پذیری مرگ و میر ناشی از کم خونی عضلانی قلب را افزایش داده است. همچنین تحقیق به این نتیجه رسید که ارتباطات زیادتر رابطه بین افزایش فشار خون و ریسک مرگ و میر ناشی از کم خونی عضلانی قلب را تعدیل میکند. در فنلاند شرقی نیز نتایج کاملا مشابهی از یک تحقیق بدست آمده است.
چطور میتوانیم رابطه بین روند بیمار شدن و روابط شخصی را توجیه کنیم؟
وجود یا نبود حمایت اجتماعی به ظهور یک وضعیت روانی که تغییرات فیزیکی و جسمانی، پی‌آمد آن است کمک میکند و در حقیقت موجب تغییر عوامل ریسک استاندارد فرد میشود. احساس بی پناهی, افسردگی و قادر نبودن به اظهار عواطف به وابسته یا وابستگان نزدیک با سرعت گسترش بیماری ارتباط مستقیم دارد. عدم توانایی در مقابله موفق با وقایع ایجاد کننده پریشانی روانی میتواند با تغییرات در سلول های عصبی پیام رسان در مرکز سیستم عصبی و تغییرات دوره ای هورمونی همراه باشد. این تغییرات مستقیم یا غیرمستقیم فعالیت های ایمنی و مکانیسم های مقابله با بیماریها را در بدن به مخاطره می‌اندازد.
مدل های مختلفی میتواند رابطه بین فشار روانی, ارتباط اجتماعی و سلامتی را توجیه و تفسیر نماید. مدل ارتباط مستقیم می‌گوید شخصی که شبکه حمایتی بسیار خوبی دارد سلامتی فیزیکی و روانی بهتری از شخص فاقد این حمایت ها دارد, همانطورکه در تحقیقات استان آلامدا به آن پرداخته شد. در مقابل در مدل ارتباط غیرمستقیم فرض بر این نیست که شبکه حمایت اجتماعی مستقیماً از بیماری جلوگیری میکند بلکه حمایت اجتماعی سد یا عاملی است که بر بیماری اثر میگذارد, همانطور که در بعضی از تحقیقات در مورد سرطان نشان داده شده است. شخصی که با یک واقعه ای در زندگی مواجه میشود که فشار روانی برایش ایجاد کرده و یا بیمار شده است, چنانچه بتواند برای خود منابع حمایتی قوی ایجاد نماید, امکان اثرات منفی فشار روانی بیماری را کاهش خواهد داد.
وقتی یک واقعه با خود، فشار روانی به همراه می‌آورد, شخصی که از حمایتهای اجتماعی کمتری برخوردار است احتمال بیشتری دارد که بدنبال کمک, حمایت و اطلاعات برود. یک تحقیق در مورد سیاهپوستان (در آمریکا) نشان داده است مردانی که با کاهش سلامتی فیزیکی مواجه بودند بالاترین اعتماد به نفس را داشته اند. مردان بیمار احساس نیاز بیشتری به ایجاد یک رابطه صمیمانه و یا اعتماد میکردند تا مردانی که در یک وضعیت خوب و یا عالی سلامتی قرار داشتند.
این احساس حمایت, وابستگی و عطوفت ـ یک احساس دوست داشتن و دوست داشته شدن ـ اثرات سلامتی بخش بسیار مهمی دارد ولی چطور عشق میتواند در از بین بردن ـ بیماری به بدن کمک کند؟ چه اثرات شاخصی بر سیستم ایمنی بدن نتیجه این ارتباط, محبت و حمایت است؟
دکتر دیوید مک للاند (D. McClelland) استاد روانشناسی و ارتباطات اجتماعی دانشگاه هاروارد, پس از مشاهده حمایت با کیفیت بالای شفابخشی درمانگران مؤثر (effective healers) تصمیم گرفت در این مورد تحقیق کند. او متوجه شد که حمایت مشتاقانه و عاشقانه مهمترین بخش جریان درمانگر است. بنابراین این تئوری که عشق میتواند اثر قابل نمایش و قابل ارزیابی بر سیستم عصبی بگذارد توسط او عنوان گردید. دکتر مک للاند می‌گوید: ما می‌دانیم که جنبه منفی چیزها, بعنوان مثال, رفتار تیپ A و سندروم قدرت طلبی ثابت ـ با افزایش ترشح کاتکولامین ها (Catecholamines) همراه است که بعضی از فعالیت های ایمنی بدن را تحت فشار و کاهش قدرت قرار میدهد ... ما ایده ای در مورد ارتباط عشق و هورمون و اینکه چطور عشق میتواند به لینفوسیت ها کمک کند و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند نداریم, ولی در حال حاضر در حال کارکردن بر روی آنها هستیم.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 15 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلودمقاله نقش همسران، خانواده و ارتباطات در اعتلای سلامت فردی