فرمت فایل :word (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 16 صفحه
- بسیاری از افراد قانونمند، از کرامات انسانی بی بهره، و به جای فضائل انسانی و عزت ذاتی، گرفتار رذائل و فرومایگی و ذلت نفس می باشند . هر کریم النفسی قانونمند است، ولی هر قانونمندی کریم النفس نیست .
مقالات پیشین درباره محاسن اخلاق، توضیحاتی دادیم، ولی درباره مکارم اخلاق، حق مطلب ادا نشد .
برگمون - از دانشمندان الهی غرب - معتقد بود که اخلاق، دو قسم است:
یکی اخلاقی که طبیعت، به خاطر مصالح اجتماعی و عمومی و حفظ جامعه، به فشار ایجاب می کند و دیگری اخلاقی که مقتضای نفوس قدسیه است . چنین اخلاقی مربوط به جاذبه ای است که از عالم بالا می رسد . این امر، الهی است . هم کمال فرد است و هم کمال جامعه . یکی اخلاقی سکونی و دیگری اخلاقی حرکتی است . اولی به عبارت در می آید و دومی یا به عبارت در نمی آید، یا بسیار دشوار . اولی دنیوی است و دومی الهی است (1) .
گروه های سه گانه مردم از لحاظ اخلاقی
در حقیقت، می توان مردم را به سه گروه تقسیم کرد:
گروه اول
این گروه، خلق و خوی حیوانی دارند و از این مرحله پا را فراتر نمی گذارند، به فرمایش امیرالمؤمنین علیه السلام:
«الصورة صورة انسان و القلب قلب حیوان، لا یعرف باب الهدی فیتبعه و لا باب العمی فیصد عنه فذلک میت الاحیاء» (2) .
«صورت، صورت انسان و قلب، قلب حیوان است . نه باب هدایت می شناسد که پیروی کند و نه باب کوری و ضلالت می شناسد که از آن دوری کند . او مرده زندگان است » .
گر به صورت، آدمی انسان بود
احمد و بوجهل هم یکسان بود
احمد و بوجهل در بتخانه رفت
زین شدن تا آن شدن فرقی است زفت
این درآید سر نهند آن را بتان
و آن درآید سر نهد چون امتان
نقش بر دیوار مثل آدم است
بنگر از صورت چه چیز او را کم است
برای زندگی بشر سه مرحله قائل بود: حیوانی، انسانی و ملکوتی . در مرحله حیوانی; او فقط اسیر تاثرات حسی، و زندگیش انفعالی و تخیلی است . مانند زندگی کودکان . در مرحله انسانی; انسان، فکر می کند و صاحب اراده و اختیار است و خود را به خوبی درک می کند . خوبیها و بدیها را می شناسد و می تواند انتخاب کند . در مرحله ملکوتی; انسان، از خودبینی و منی می گذرد و جویای حق می شود، زیرا بر سر دوراهی هواپرستی و خودپرستی قرار دارد . او به خوبی می داند که اگر تسلیم انفعالات شود، در طبیعت، مستهلک و اگر قوه روحانی خود را بپرورد، به خدا نزدیک می شود (3) .
مقاله درباره مکارم اخلاق
