تاریخچه فرش‌بافی در زنجان
فرش، گلیم و جاجیم زنجان از معروفیت خاصی برخوردارند. (فرش زنجان زیبائی خانه‌ها را تکمیل میکند) فرش‌بافی در زنجان یکی از صنایع با قدمت زیاد است که نقش قابل توجهی در صادرات فرش ایران ایفا میکند.قدمت فرش بافی را می توان از اوایل بنای این شهر نام برد یعنی از زمان پادشاهی اردشیربابکان. فرشهای صادراتی زنجان از بهترین جلوه‌های فرهنگی این استان هستند، بطوریکه فرشبافان این خطه هنر و مهارت خود را در راستای تکامل هنر سرزمینشان قرار داده‌اند و از آن بعنوان منبع درآمد نیز استفاده می‌کنند. در سال بیش از 60000 تخته فرش در سراسر استان بافته می‌شود که عمده آنها مربوط به اتحادیه بافندگان فرش دستی و شرکتهای مختلف است. طرحهائی که در فرش زنجان استفاده می‌شود عبارتند از: ریزماهی، ماهی درهم، نقشه قلتوق، بیجار و افشار.
رودنکو در کتاب فرشهای ایرانی می نویسد: "فرش ایران از لحاظ ظرافت،کیفیت،زیبایی در دنیا بینظیر است ومهم ترین جزءاین مجموعه فشهای دستباف ترکی است..." سپس او اضافه می کند: درپی کشف یکی از قدیمی ترین قالی های ایرانی در زنجان:"تاریخ این قالی از روی شکل اسب سواران معلوم می شود. طرز نشان دادن اسبهای جنگی که به جای زین قالی بر پشت آنها گسترانده اند و پارچه روی سینه اسب از مشخصات آشوریها می باشد اما در روی فرش پازیریک ریزه کاریهای مختلف و طرز گره زدن دم اسبها ، در نقوش برجسته تخت جمشید نیز دیده می شود."در زمان تسلط مغولها (قرن سیزدهم و چهاردهم میلادی) قالی بافی به سطح بسیار رفیعی از زیبایی وتکنیک رسید. شکوفایی این صنعت شاید با حکومت غازان خان (1307-1295 میلادی) مصادف بود.اما اوج قالی کلاسیک ایرانی را که از آن با رنسانس قالی ایران یاد می شود زمان سلاطین صفوی (1722-1499 میلادی) به ویژه زمان حاکمیت شاه طهماسب اول (1587-1524 میلادی) و شاه عباس کبیر(1629-1587 میلادی) ثبت کرده اند. از این دوران حدود 3000 تخته فرش به یادگار مانده که درموزه های بزرگ دنیا و یا در مجموعه های شخصی نگهداری می شوند.در این دوران در کنار قصرهای پادشاهان کارگاههای قالی بافی بناشد و مراکز گوناگون که قبلا در تبریز ، اصفهان ، کاشان، زنجان ، مشهد ، کرمان ، جوشقان ، یزد ، استرآباد ، هرات و ایالات شمالی نظیر شیروان ، قره باغ و گیلان وجود داشتند توسعه و رونق بیشتری گرفتند.در همان زمان ، نقاشان و نگارگران بلندپایه طرحهای خلاصه شده و ترکیبی ترنج در وسط قالی و لچکها را در آن وارد کردند. یعنی همان طرحی که قبلا به زیباترین وضعی در قرن پانزدهم روی جلد کتابهای ارزشمند به کار می رفت.
با اشغال کشور بوسیله افغانها (1722-1721 میلادی) این صنعت و هنر رو به انحطاط گذاشت.
در قرن نوزدهم قالیهای ایرانی ، بویژه فرشهای نفیس ناحیه تبریز و زنجان به اروپا راه یافتند. از سوی کشورهای اروپایی نمایندگانی به تمام کشورهای مشرق زمین گسیل شدند و با رقابت بسیار فشرده کلیه فرشهای کهنه و عتیقه را گردآوری کرده به قسطنطنیه که هنوز هم مهمترین بازار قالی مشرق زمین بود فرستادند.با به پایان رسیدن منابع فرشهای کهنه ، شرکتهای انگلیسی (زیگلر 1883 م) آمریکایی و آلمانی به طور نامحدود اقدام به تاسیس کارگاههایی در زنجان، تبریز ، سلطان آباد(اراک) ، کرمان کردند. این روال تا جنگ جهانی اول که تولید قالی به طور قابل توجهی افزایش یافته بود ادامه داشت.
فرش افشار زنجان وارد بازارهای بین المللی می شود
متأسفانه فرش افشار زنجان به نام سایر استانهای کشور وارد بازار های جهانی می شود لذا متولیان امر در استان باید با برنامه‌ریزی مدون، فرش افشار را به نام زنجان و با مارک مشخص صادر نمایند چرا که در برخی از کشورهای اروپایی، زنجان را با فرش افشار می‌شناسند لذا همگی باید تلاش کنیم این امر در تمام دنیا نیز جا بیفتد. @@
ایسنا: معاون مرکز ملی فرش ایران گفت: متأسفانه فرش افشار زنجان به نام سایر استانهای کشور وارد بازار های جهانی می شود لذا متولیان امر در استان باید با برنامه‌ریزی مدون، فرش افشار را به نام زنجان و با مارک مشخص صادر نمایند چرا که در برخی از کشورهای اروپایی، زنجان را با فرش
دانلود در مورد تاریخچه فرش زنجان