در این پست می توانید محتوای لازم برای پایان نامه برنامه ریزی شهری – مراحل رشد شهر را دانلود نمائید:
(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
تکه هایی از متن :
اهداف رفتاری و الگوی مطالعه فصل :
هدف از ارائه این فصل آشنایی با رشد شهر ، انواع آن ، مهمترین نظریات در این باره و مهمترین دلایل رشد شهر می باشد و انتظار می رود که خواننده بتواند با مطالعه این فصل با این مباحث آشنا شده و بتواند به سوالات تستی و تشریحی انتهای فصل پاسخ دهد . محتویات این فصل از مهمترین منابع کارشناسی ارشد در این زمینه جمع آوری شده است و سعی گردیده که کلیه مطالب مربوطه که امکان طرح سوال درکنکور کارشناسی ارشد از آنها وجود دارد، آورده شود .
مراحل رشد شهر:
یک شهر از زمان شکل گیری و بعداز آن حالت و شرایط ثابت و ایستا ندارد . بلکه مانند یک موجود زنده دارای رشد می باشد . همانطور که یک موجود زنده به دنیا می آید و دوران کودکی، نوجوانی، جوانی،میانسالی وپیری و پس از آن مرگ را تجربه می کند ، به عقیده ی بسیاری از متخصصان شهری، شهرها نیز این مراحل را سپری می کنند . با توجه به این عده ای از برنامه ریزان شهری یکسری مراحل رشد را برای شهرها در نظر گرفته اندکه در زیر به مهمترین آنها اشاره میکنیم:
– پاتریک گدس سه نوع شهر را در نظر گرفته است:
– شهر اولیه : نقش و کارکرد اصلی این شهرها کشاورزی است وشهری است که نیازهای اصلی بشر را تولید می کند.
– شهر ثانویه: شهری است که به عنوان مرکز مبادله عمل می کند ، مانند شهرهای بازاری .
– شهر نوع سوم : این شهر ترکیبی از شهر اولیه و ثانویه است. در این شهر امکان گذران اوقات فراغت ، امکانات تحصیلی و سایر نیازهای شهروندان را برای ساکنان خود فراهم می آورد.
نکات مهم در این قسمت یادگیری نقش شهرها است.
نقش شهر اولیه کشاورزی، شهر ثانویه مرکز مبادله است و شهر نوع سوم امکان گذران اوقت فراغت و امکانات تحصیلی را فراهم می کند. برای مثال در کنکور سراسری 85 از این قسمت به صورت زیر سوال داده شده است :
* طبق نظر پاتریک گدس شهر ثانویه شهری است که به عنوان مرکز———- عمل میکند.
1) سیاسی 2) تحصیلی
3) مبادلات 4) گذران اوقات فراغت
با توجه به مطالب بالا گزینه 3 صحیح است.
یکی دیگر از برنامه ریزان شهری که برای رشد شهر مراحلی در نظر گرفته است لوئیز مامفورد می باشد که در کتاب”فرهنگ شهرها” تاکید دارد که تکامل شهر در 6 مرحله انجام می پذیرد . این مراحل عبارتند از:
1-مرحله نوزاد شهری یا ” Eopolis ” : شهر در حقیقت به شکل یک جامعه روستایی است ودر این مرحله شهر به صورت یک کل واحد رشد می کند واساس اقتصاد آن کشاورزی است.
2-شهر یا” Polis “: با اجتماع خانواده ها و شرکت روستاها ،روی مقر دفاعی مناسب در جهت دفاع شهر و ساکنان پیرامون خود به وجود می آید . در این مرحله شهر به صورت یک واحد شهری خود اتکا درمی آید که دارای فعالیتهای تجاری، صنعتی، بازرگانی و…..است .
3-مرحله مادر شهری یا “Metropolis”: در این مرحله شهر به نهایت رشد خود می رسد و شهر در ناحیه معینی نسبت به شهرهای دیگر پیشی می گیرد . دارای جمعیت زیاد و متراکم و توان های زیاد است . در این مرحله با تضاد جامعه شهری و برخوردهای طبقاتی روبه رو است و در عین حال دارای موسسات مالی و اعتباری معتبر است .
4-دوره کلان شهری “Megalopolis” : دوره قبل از زوال شهر است که زیر تاثیرات تکامل اقتصادی و ثروت و قدرت حکومت شهر رشد خارق العاده ای می یابد . در واقع مگالوپلیس شهری است با رشد بیش از حدکه به دلیل گسترش فزاینده صنایع ، ساختمانهای مرتفع ، جاده های چند مسیره ، مجتمع های مسکونی و شبکه حمل و نقل متراکم به شکلی در هم پیچیده درآمده است . ماهیت و جوهره این شهرها با زوال در هم آمیخته و در تمام قسمتهای شهر نفوذ کرده و آنها را به سمت نابودی می کشاند.
5-دوره تباه شهری یا ” Tyranopolis ” : رفتارهای فردی و اجتماعی در شهر به مرحله غیر قابل تحمل می رسد و شهر انگلی در بطن ناحیه وکشور می باشد . در این نوع شهرها در تمام زمینه های تجاری ، بازرگانی ، قدرت نظامی و…… زوال بیشتری مشاهده می شود.
6-مرحله مرده شهری یا”Necropolis” : این شهر در بدترین مرحله رشدخود است و برای سکونت مناسب نیست و شهر بر اثرجنگ و بیماری و قحطی از پا می افتد و در این حالت شهر مدفن تمدن ها است.
در این قسمت باید در ابتدا نام دوره ها را هم به فارسی و هم به لاتین و ویژگی شاخص هر دوره را که آن را با سایر دوره ها متمایز می کند را یاد گرفت ، به این دلیل که در کنکور های کارشناسی ارشد هم نام دوره ها و هم ویژگی های آنها قابلیت طراحی سوال را دارند.
شیوه های گسترش شهر :
همانطور که در قسمت قبل اشاره شد یک شهر حالت ایستا و ثابت ندارد . یک نقطه شهری پس از شکل گیری در اثر عوامل مختلفی همچون توسعه خطوط ارتباطی ، افزایش جمعیت ، افزایش امکانات و خدمات شهری و…… در اطراف هسته اولیه شکل گیری خود ، شروع به رشد و گسترش می کند . این رشد و گسترش شهر حالات مختلفی خواهد داشت . در این قسمت این حالت های متفاوت توضیح داده خواهد شد . به طور کلی رشد شهرها را می توان بر اساس منشأ رشد و جهت رشد تقسیم بندی کرد :
الف ) انواع رشد بر اساس منشأ رشد :
به دو صورت برنامه ریزی شده و رشد طبیعی است.
رشد طبیعی : در این نوع شهر در نتیجه تکامل ذاتی خود رشد پیدا می کند نه بر اساس برنامه ریزی یا طرح های از پیش طراحی شده . به این معنی که عواملی مانند دارا بودن امکانات و تسهیلات مناسب ، سیستم حمل و نقل مناسب و آب کافی ، خاک حاصلخیز ، صنایع و…. عوامل اصلی رشد طبیعی هستند . پس در رشد طبیعی شهر به صورت اتفاقی گسترش پیدا می کند نه بر اساس برنامه ریزی . رشد طبیعی دارای انواع مختلف زیر می باشد :
1) رشد نواری : یکی از انواع رشدهای طبیعی رشد نواری است . در این نوع رشد شهرها در امتداد خطوط حمل و نقل اصلی در جهت افقی توسعه می یابد و سایر ساختمان ها در امتداد این راه اصلی مکانیابی می شوند . این شیوه رشد شهر دارای معایب زیادی است که برخی از آنها عبارتند از : بزرگترین مشکل شهرهای نواری این است که این شهرها با فقدان مرکزیت مواجه هستند . همچنین به دلیل گسترش شهر در طول خطوط ارتباطی به صورت خطی یا نواری هزینه خدمات رسانی و هزینه بهسازی شهر بسیار زیاد است . این رشد در شهرهای تازه توسعه یافته و در نقاطی که مقررات منطقه بندی به طور جدی اعمال نمی شود ، نیز ملاحظه می شود . این رشد یکی از بدترین انواع رشد شهر می باشد که با اصول برنامه ریزی شهری سازگار نیست و باید به محض شروع از آن جلوگیری شود.
2) رشد متراکم : گاهی اوقات توسعه های جدید یک شهر در اطراف هسته اصلی شهر و به صورت دایره های متحدالمرکزی انجام می شود که در هر یک هسته های فرعی نیز شکل می گیرد . رشد متراکم با تمرکز جمعیت و فعالیت در اطراف هسته اصلی شهر مواجه است و مردم تمایل به نزدیکی به مرکز شهر دارند . این تمرکز و تراکم منجر به بروز مشکلات فراوانی می شود . از جمله اینکه پس از گذشت مدت زمان اندکی مردم از نامناسب بودن ساختمان ها ، ترافیک زیاد ، تراکم و تمرکز فراوان رنج خواهند برد .
3) رشد اقماری : گاهی در اطراف مراکز مهم شهری به ویژه مادرشهرها ، یکسری نقاط خاص به صورت مرکز تجمع و سکونت عده ای از مردم و فعالیت های خاصی می شود . در این نقاط وابستگی به مادرشهر مورد تاکید است . شهر اقماری که در اینجا مورد نظر است ، شهرهایی است که به صورت خود به خود و بی قاعده شکل گرفته اند اما شهرهای اقماری هستند که با برنامه ریزی دقیق شکل گرفته باشند . برای آشنایی بیشتر با شهرهای اقماری ویژگی آنها در زیر آورده می شود :
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل
همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
محتوای لازم برای پایان نامه برنامه ریزی شهری – مراحل رشد شهر