قندها در طبیعت به وفور یافت می شوند. از میان آن ها، نشاسته و ساکارز (قند معمولی) جایگاه ویژه ای در برنامه غذایی ما دارند. با وجود این، این مواد شیرین، زندگی را به کام گروه نه چندان اندکی از انسان ها تلخ کرده اند. چاقی، بیماری عصر ماست. افراد چاق به رژیم غذایی با کالری کم نیاز دارند. از آن جا که قندها از میزان کالری بالایی برخوردارند و به راحتی به چربی تبدیل می شوند، کاهش میزان مصرف آن ها در برنامه غذایی این افراد ضروری است. اما میل انسان به خوردن مواد شیرین ، یکی از عواملی است که احتمال موفقیت چنین رژیم هایی را کاهش می دهد.
قندها در بیماران مبتلا به مرض قند (دیابت) نیز مشکلات فراوانی می آفرینند. در حقیقت، در این بیماران، قند حکم سم مهلکی را دارد که اثرات مخرب خود را بر تمامی بخش های بدن اعمال می کند. از طرف دیگر، مهمترین عامل پوسیدگی دندان ها، مصرف بیش از اندازه مواد قندی است.
شیرین کننده های مصنوعی از جمله «ساخارین» و «آسپارتام» به ما امکان داده اند نوشابه ها، شکلات ها و مرباهای رژیمی تولید کنیم.این شیرین کننده ها انرژی قابل ملاحظه ای تولید نمی کنند و برخی از آن ها بدون آن که وارد روندهای سوخت و سازی بدن شوند، دفع می شوند. میزان شیرینی این ترکیبات بالاست و می توان با مقادیر اندکی از آن ها، رژیم های غذایی کم کالری و در عین حال ذائقه پسندی را برای افراد چاق ترتیب داد، به افراد دیابتی کمک کرد و دندان های سالم تری داشت. این ترکیبات که مواد غذایی و نوشیدنی های «بدون قند» را به ارمغان آورده اند، تحفه اتفاقات جالبی هستند.
ساخارین: این شیرین کننده سیصد برابر شیرین تر از ساکارز است و یک شیمیدان آلمانی به نام «کنستانتین فالبرگ» آن را کشف کرد. وی در سال ۱۸۷۹ در دانشگاه «جان هاپکینز» روی ترکیبات آلی کار می کرد. یک شب پس از بازگشتن از آزمایشگاه و هنگام صرف شام، متوجه مزه شیرین عجیبی در دستان خود شد. فالبرگ احتمال داد که آن مزه از ماده ای در آزمایشگاه سرچشمه می گیرد. صبح که به آزمایشگاه بازگشت به دقت روی میزها، قفسه ها و ظروف آزمایشگاه را وارسی کرد تا سرانجام به سرچشمه شیرینی پی برد. وی با تحقیقات بیشتر توانست ساختمان شیمیایی ماده شیرینی را تعیین کند که آن را ساخارین نامید و راه را برای تولید انبوه آن هموار کرد.
آسپارتام:این شیرین کننده، دویست برابر شیرین تر از ساکارز است و «جیمز اشلاتر» در سال ۱۹۶۵ آن را کشف کرد. او برای تولید دارویی برای درمان زخم معده تلاش می کرد. وقتی برای داشتن راحت تر قطعه کاغذ انگشت های خود را به دهان برد، متوجه مزه شیرین جالبی شد. اشلاتر آن ماده را جداسازی و ساختمان شیمیایی آن را معلوم کرد. جالب این که، این ماده بسیار شیرین از ترکیب یک ماده بی مزه به نام «اسید آسپارتیک» و یک ماده تلخ به نام «فنیل آلانین» به دست می آید.
سیکلامات:این شیرین کننده، چهل برابر شیرین تر از ساکارز است و یک دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی به نام «میشل اسودا» در سال ۱۹۳۷ آن را کشف کرد. او روی تولید ترکیب ضد دردی به نام «سدیم سیکلو هگزیل سولفامات» کار می کرد. روزی هنگام کار در آزمایشگاه مشغول سیگار کشیدن بود و برای لحظه ای سیگار را روی میز کارش قرار داد. وقتی بار دیگر سیگار را به دهان گرفت، متوجه مزه شیرین ته سیگار شد. بی درنگ همه ترکیباتی را که روی میز کارش بود، چشید تا سرانجام عامل شیرینی سیگارش را کشف کرد. وی آن را سیکلامات نام نهاد.
سوکرولوز:این شیرین کننده بیش از ششصد برابر شیرین تر از ساکارز است و آن را یک دانشجوی خارجی که به زبان انگلیسی تسلط نداشت، در کالج سلطنتی انگلستان کشف کرد. وی در سال ۱۹۷۶ درخواست استادش مبنی بر بررسی (Test) یک قند کلردار را به غلط، چشیدن (Taste) آن ترکیب تعبیر کرد. او متوجه شد که آن ترکیب، شیرینی فوق العاده ای دارد و به این ترتیب شیرین کننده دیگری را به دسته شیرین کننده های مصنوعی افزود.
پتاسیم اسسولفام:این شیرین کننده، صد و سی بار شیرین تر از ساکارز است و آن را یک شیمیدان آلمانی به نام «کارل کلائوس» در سال ۱۹۶۷ کشف کرد. او که مشغول بررسی چند ترکیب شیمیایی بود و هنگامی که برای برداشتن راحت تر قطعه ای کاغذ سرانگشت خود را به دهان برد، متوجه مزه شیرین جالبی شد.
در تمامی موارد یاد شده، دانشمند در جست وجوی چیز دیگری است که تحفه اتفاق نصیب او می شود. این کشف های اتفاقی را در زبان انگلیسی Serendipity می گویند. شاید شما از طریق کارتون سرندیپیتی با این واژه آشنا شده باشید. این واژه ریشه در یک افسانه ایرانی به نام «سه شاهزاده سرندیب» دارد که در آن بازیگران اصلی داستان به طور اتفاقی، کشف های مهمی انجام می دهند. البته، همان طور که در داستان آمده، آنان از فراست و زیرکی فوق العاده ای برخوردار بوده اند.
بنابراین، می توانیم نتیجه بگیریم که تحفه اتفاق، نصیب کسانی می شود که از هوش و فراست فوق العاده ای برخوردارند. درست است که برداشتن قطعه ای کاغذ یا کشیدن سیگار به کشف های مهمی انجامیدند، اما زیرکی و پشتکار محققان نیز در این راه نقش مهمی داشته است. چنان که اغلب آنان برای پیدا کردن سرچشمه شیرینی تمام مواد موجود در آزمایشگاه یا حداقل روی میزکارشان را بررسی کردند. در حقیقت آنان کشف دوباره ای انجام دادند.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 12 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله کشفیاتی که مزه جهان را شیرین تر کردند
