1-1- اندازه گذاری :
هر جسم دارای طول و عرض و ارتفاع می باشد. تعیین و درج این ابعاد بر روی نقشه اندازه گذاری نام دارد. به عبارت دیگر مفهوم اندازه گذاری تعیین ابعاد بر روی نقشه ترسیمی می باشد در حقیقت اندازه و تعیین محل شکافها, شیارها, سوراخها و سایر خصوصیات مربوط به جسم و ارائه این اطلاعات دقیقا به وسیله اندازه گذاری روی نقشه صورت می گیرد.
برای این منظور از علائم , نشانه ها و خطوطی که به وسیله استاندارد تعیین گردیده استفاده می شود. این نشانه ها و علائم به شرح زیر می باشد.
2-1- علائم و نشانه های اندازه گذاری :
1-2-1- خط اندازه :
یک خط نازک و پیوسته است که به فاصله 5 تا 7 میلیمتر برای کاغذهای A4 و A3 از خط اصلی و موازی با آن رسم می شود و از دو طرف به وسیله خطوط رابطه محدود می شود.(شکل 1-1)
2-2-1- خطوط رابط یا کمکی:
خطوطی نازک و پیوسته که عمود بر خط اندازه می باشد این خطوط تقریبا 1 تا 2 میلیمتر از خط اندازه فراتر می روند.
3-2-1- فلش (سهمی) :
در انتهای خط اندازه رسم می شود طول آن تقریبا 3میلیمتر و ضخامت آن 3/1 طولش می باشد و فضای بین دو خط پر می شود . راس هر سهمی به یک خط رابط منتهی می شود.(شکل 2-1)
سهمیهای شکل زیر به وسیله استاندارد ISO برای ترسیم در نقشه های مختلف معرفی شده است. لازم است تذکر داده شود که ما معمولا از سهمی ردیف چهارم استفاده می کنیم.(شکل 3-1)
در شکل 4-1 کاربرد سهمی( فلش) ردیف چهارم استاندارد ISO را نشان می دهد.
3-1- اصول اندازه گیری و روش اجرای آن :
در هر نقشه دو نوع اندازه مورد نیاز است.
1-اندازه های بعدی 2-اندازه های مکانی
در شکل 5-1 اندازه های بعدی با حرف S و اندازه های ابعاد با حرف L مشخص شده است. اندازه های بعدی بیانگر ابعاد جسم مانند طول, عرض, ارتفاع , قطر , زاویه و غیره است. اندازه های مکانی موقعیت یا وضعیت و جزئیات مختلف جسم را از لحاظ ساخت مشخص می کند.
در موقع اندازه گذاری نقشه لازم است اصول , علائم و قراردادهایی را که ذیلا به آن می پردازیم دقیقا رعایت کرده و به کار بریم .
1- هر انداره فقط یک مرتبه نوشته شود.
2- همه اندازه های مورد لزوم در نقشه داده شود.
3-اندازه ها نباید به وسیله خطوط از هم جدا شوند.
4-از خطوط اصلی و محور تقارن نمی توان به جای خط اندازه استفاده کرد. ولی به عنوان خط رابط اندازه مورد استفاده قرار می گیرد.(شکل 6-1)
5- اگر جای برای رسم فلش کافی نباشد بسته به فاصله بین دو خط رابط فلشها و اعداد تغییر می کند. (شکل 7-1)
6- اعداد: عدد اندازه باید در وسط و بالای خط اندازه و به فاصله 5/0 میلیمتر نوشته شود . در موقع نوشتن اعداد به نکات زیر توجه شود.
الف)ارتفاع اعداد معمولا 5/3 میلیمتر بوده و به طور یکنواخت نشوته می شود(روی کاغذهای A4 ,A3,A2) .
ب)اندازه ها را عمود بر خط اندازه می گذارند به طوری که از لبه پایینی یا از دست راست کاغذ تمامی نقشه خوانده شود.
ج)تمامی اندازه ها بر حسب میلیمتر و با حذف حروف اختصاری میلیمتر(mm) قید می شود . اگر دادن اندازه ها بر حسب میلیمتر مناسب نباشد و از واحد دیگری استفاده شود در این صورت فقط اعداد اندازه را می نویسند و باید زیرنویسی با این مضمون که ((تمام اندازه ها مثلا بر حسب سانتیمتر است)) در محل چشمگیری نزدیک جدول مشخصات قید شود.
در شکل 8-1 روش نوشتن صحیح اعداد و در شکل 9-1 روش نوشتن غلط اعداد را مشاهده می کنید.
7- در شکل a 10-1 چگونگی و جهت اندازه گذاری خطوط مایل را می بینید . اندازه ها باید طوری داده شوند که از لبه پایینی و سمت راست نقشه قابل خواندن باشد.
8- اندازه گذاری پله ای : این نوع اندازه گذاری با در نظر گرفتن طریقه ساخت که باید از خط یا سطح مبنا اندازه گیری شود پیش می آید . در این روش اندازه گذاری کنترل اندازه ها به وسیله ابزار اندازه گیری بهتر و دقیقتر انجام می شوند.(شکل11-1)
شامل 39 اسلاید POWERPOINT
دانلود پاورپوینت اندازه گذاری شکل و نماد