نوع فایل: word
قابل ویرایش 170 صفحه
جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی
چکیده:
از آنجایی که بررسی و شناخت ملاکهای همسرگزینی موجبات تشکیل خانواده سالم را برای جوانان در آستانه ازدواج فراهم می سازد، بسیار حائز اهمیت است.
لذا در این پژوهش سعی شده به مهم ترین ملاکهایی که در همسرگزینی افراد تحصیل کرده نقش دارند اشاره گردیده و میزان تأثیرگذاری هر یک از این عوامل در امر ازدواج بررسی و شناخته شود. در این راستا، هدف تحقیق "بررسی میزان تأثیر پذیری ملاکهای ازدواج از میزان تحصیلات (دانشگاهی) است".
چارچوب تئوریک این بررسی را دیدگاههای همسان همسری، مجاورت مکانی و تئوری مبادله تشکیل میدهند ، بر اساس این تئوریها فرضیاتی مطرح و به معرض آزمون گذارده شده اند. در این پژوهش بواسطه ویژگی موضوع مورد مطالعه از روش "پیمایش" بعنوان یک روش تحقیق مناسب این قبیل تحقیقات استفاده شده و ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه می باشد، که در بین یک نمونه (196) نفری از دانشجویان کارشناسی ترم اول و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن (در پاییز 84) توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. تجزیه و تحلیل داده ها به روش مقایسه ای و با استفاده از آزمون "t" استیودنت صورت گرفت.
نتایج نهایی تحقیق نشان داد که ، از بین هفت فرضیه مطرح شده، صرفاً فرضیه های همگنی سنی و همگنی تحصیلی با میزان تحصیلات در امر ازدواج رابطه معنی داری دارند. بدین معنی که جوانان تحصیل کرده (در جامعه آماری دانشجویان) گرایش بیشتری به ازدواج با کسانی را دارند که از نظر تحصیلات و سن مشابه آنان باشند. ولی ملاکهای زیبایی ظاهری، اصالت خانواده و رفاه مادی هر چند از نظر دانشجویان مورد بررسی اهمیت زیادی در امر ازدواج دارند، امّا متأثر از متغیر تحصیل نمی باشند، و ملاکهای قومیت و اعتقاد دینی نیز صرف نظر از میزان تحصیلات، در حد متوسط مورد توجه دانشجویان جامعه آماری بوده است.
مقدمه:
نهاد خانواده با قدمتی دیرینه و تاریخی دیر پا از چنان اعتبار و اهمیتی برخوردار است که هیچ نهادی در طول اعصار به مانند آن نقش تعیین کننده ای را در اجتماع بشری نداشته است . تشکیل خانواده در تمام ادوار به شکل های متفاوت و با ویژگی های خاص تا به امروز وجود داشته ، ضمن اینکه با تغییر و تطور بسیار نیز مواجه بوده و موجودیت خود را حفظ کرده است و به عنوان اقدامی حیاتی مهم و تعیین کننده در زندگی آتی محسوب می شود.
" خانواده بعنوان نهاد اصلی بدلایل مختلف همواره در مرکز بحث های جامعه شناسی قرار داشته و دارد از جمله :
- از یک طرف بررسی روابط فرد و جامعه : چنانچه می دانیم مسئله اجتماعی شدن
" (Socialization) " و فرهنگ پذیری" (Acculturation)" بدون توجه به پرورش اساسی فرد در خانواده و انتقال فرهنگ جامعه به اعضاء و بطور کلی روابط متقابل فرهنگ و شخصیت که خاصه از طریق شکل گیری شخصیت انسان انجام می پذیرد امری تقریباً محال و غیر قابل حصول خواهد بود.
- از طرف دیگر ساخت خانواده و نظام اجتماعی در مقیاس وسیع بر روی ساخت کل جامعه تأثیر می گذارد و در واقع ساخت جامعه ( بخصوص جوامع ابتدایی) تابعی از ساخت خانواده و نظام خویشاوندی است. شاید بهمین دلیل مردم شناسان معروفی، چون رادکلیف براون و مالینوفسکی و جامعه شناسانی چون دورکیم و پارسونز بخش قابل ملاحظه ای از مباحث مورد نظر خود را به نظام خانواده و خویشاوندی اختصاص داده اند" . ( سیف 1368، 6-5)
در مباحث جامعه شناسی خانواده، علیرغم تمامی تفاوتها و اختلاف نظرهائیکه در مورد خانواده وجود دارد، دو وجه مشترک نیز دیده می شود :
"الف : خانواده گروه کوچکی است که ویژگی اساسی و غیر قابل تفکیک آن « صمیمیت » است.
ب : اجتماعی کردن نسل آینده جزء بدیهی ترین ، اساسی ترین و اصلی ترین وظایف آن می باشد.
"( باوم ، 1367،147) وظایف ،کارکرد و اهمیت خانواده چیزی نیست که بتوان در آن تردید نمود هر چند نباید از خاطر برد که عوامل متفاوت ، بسیاری از کارکردهای خانواده را نسبت به گذشته کاهش داده اما اینها به معنای تضعیف قطعی خانواده و یا امحای آن نیست بسیاری از اندیشمندان جهان امروز علیرغم این نظریات بدبینانه ، از دگرگونی خانواده ، نوسازی آن و پیدایی پایگاههای جدید سخن می رانند
"( ساروخانی،1370، 7 ) ازدواج (Marriage) و همسرگزینی (mate selection) بعنوان نقطه آغازین تشکیل نهاد اجتماعی خانواده از اهمیت بسزا و پر ارزشی برخوردار است که نه صرفاً از جنبه زیست شناختی آن ، بلکه در یک سلسه روابط اجتماعی در هر جامعه با ویژگیهای خاص آن جامعه مورد بررسی قرار می گیرد.
در بین ملل مختلف دنیا ازدواج بعنوان یک امر مسلم و ضروری در حیات اجتماعی مطرح می شود این ضرورت و نیاز بدلیل ایجاد پیوندهای پایدار در جهت حفظ و تداوم کارکردهای خانواده و خویشاوندی حائز اهمیت است .
ازدواج در میان ملت های گوناگون دنیا از ساخت خانواده و نظام خویشاوندی و فرهنگ جامعه متأثر
است و به این لحاظ کارکردهای مترتب بر آن با توجه به این اصل شکل گرفته و در جهت حفظ و تقویت ساختار کلی نظام اجتماعی عمل می نماید.
ازدواج در وهله اول ممکن است امری شخصی و خصوصی تلقی شود اما واقعیت آن است که کمتر حوزه ای از حیات انسانی یافت می شود که روابط بین فرد و جامعه در آن چنین تحت انتظام هنجاری قرار گرفته باشد.
تحولات زیستی ازدواج در همه جوامع یکسان و مشابه است اما از نظر شیوه های مجاز و مشروع رفتار جنسی و خانوادگی تفاوتهای چشمیگیری بین آنها وجود دارد. جامعه همواره کوشیده است با اعمال ممنوعیت ها و محدودیتهایی چند از ازدواج آزاد فرزندانش جلوگیری نماید. گرچه ممکن است افراد بهنگام انتخاب شریک زندگی خود احساس کنند که آزادانه دست به انتخاب می زنند اما آنها در واقع بطور ناخودآگاه از الگوها و قواعد بسیار دقیق و پیچیده پیروی می کنند . این قواعد و الگوها در طی تاریخ شیوه های متعدد و متنوعی را در امر همسر گزینی بیاد می آورد. اسارت و یغمابری زن ، خریداری یا مبادله او زناشویی های داد و ستدی، مبادله دو نامزد، مبادله خواهران با همدیگر، اهدای دختر به یک طایفه یا قبیله در برابر وقوع قتلی تحت عنوان " خون بس" نامزد کردن در کودکی ، لویرات (leviral)
( اجبار مرد به ازدواج با بیوه برادر خود ) و سررات (Sororat) ( اجبار زن به ازدواج با شوهر خواهر خود بهنگام مرگ خواهر)" (شهابی،1371،52) ویژگی غالب شیوه های همسر گزینی یاد شده عدم توجه به احساسات شخصی و بی اعتنایی به آزادیهای طرفین ازدواج است. برخی از این شیوه ها گرچه ممکن است در بعضی از جوامع همچنان رواج داشته باشد، اما شیوه مسلط و غالب همسر گزینی محسوب نمی شود.
حال این سوال مطرح است که :
در عصری که خواست و اراده طرفین ازدواج اهمیت بیشتری یافته و وصلت های تجویزی جای خود را به وصلت های ترجیحی داده اند هنجارهای اصلی گزینش همسر کدامند؟
دورکیم جامعه شناس فرانسوی ازدواج را نهادی اجتماعی می داند که بواسطه عوامل اجتماعی پدید
می آید و با تغییر عوامل و ساختار اجتماعی ساخت آن دگرگون می شود( نوذرپور ، 1371 ، 60) از نظر لوی اشتراوس نیز« هیچگونه نهاد یا شکل زندگی اجتماعی که به غریزه زیستی محدود باشد یافت
نمی شود. خصوصیات بشر این است که به فرضیات و معلومات نظم و سامان می بخشد نه آن که از فرضیات و گرایشهای باصطلاح غریزی تبعیت کند.» همچنین اشترواس معتقد است: " بشر ابتدایی روی غریزه جنسی خویش اولین سازمان اجتماعی را بنا کرد و با تقسیم اقوام خود به دو دسته آنهایی که
می توانند همسر او باشند و دسته ای که نمی توانند با آنها ازدواج کند بر اساس چنین تقسیم بندی اولین مبادله اجتماعی افراد بشر بر مبنای مبادله پایاپای پدید آمد". ( میشل ، 1354 ،42)
تاکنون ازدواج بعنوان یکی از عمده ترین، فراگیرترین و مهم ترین قواعد زندگی بشری در آمده است. این امر در جامعه ما که تعداد افراد حائز شرایط نسبت به دیگر جوامع ( بسیاری از آنها) فزونی دارد و نگاهی به موقعیت جامعه که شرایط ویژه ای را از نظر سیاسی اجتماعی و اقتصادی طی می کند، مهم و لازم می باشد. دگرگونیهای سریعی چون ، پیدایش شهرهای بزرگ مهاجرت وسیع روستائیان به شهر ، گسترش وسایل ارتباطی تغییر حاکمیت سیاسی و تلاش در جهت ایجاد تغییر در نگرش و دیدگاههای مردم، بروز انقلاب اسلامی ، ظهور جنگ و ..... احتمالاً موجب بروز تغییر و تحولاتی در امر انتخاب همسر گردیده است . از طرفی آنچه را از قبل محدوده های بسته جغرافیایی می خواند یعنی محدوده های تنگ که دایره گزینش همسر را محدود می نمود شکسته شد. از طرف دیگر فضاهای موجود، انسانهای بیشتری را در خود گرفت آنچنان که در طول قرون چنین تراکمی دیده نشده بود. با پیدایش چنین تغییراتی، گزینش همسر نه تنها در فضای شغلی وسیعتری امکانپذیر می گردد بلکه انسانهایی از گروههای پایین تر با دستیابی به مشاغل بالاتحرک حرفه ای را با تحرک دیگری از طریق گزینش همسر پیوند
داده اند.
گسترش ازدواج، از جانبی ازدواج انسانهایی را برانگیخت که هیچگاه در طول قرون با یکدیگر پیوند نبسته بودند و از جانب دیگر محیطی مساعد جهت ارتقای آزادانه مرد و زن پدید آمد.( ساروخانی، 1370 ص 114) چنانکه می دانیم دانشجویان بعنوان برگزیدگان فکری جامعه معمولاً در پذیرش عوامل مؤثر دارای نوعی سرعت عمل می باشند و بدلیل تعلق آنان به اقشار اصناف و اقوام مختلف و همچنین وابستگی آنان به طبقات مختلف اقتصادی و فرهنگی مجوعه ای از گروههای مختلف جامعه را در بر
می گیرند. این پژوهش از آنجا اهمیت می یابد که در آن دیدگاههای نسل جوان نسبت به یکی از اساسی ترین مسائل اجتماعی که با آن روبرو بوده اند بررسی شده و ابعاد مختلف عوامل مؤثر بر آن شناخته شود.
آلن ژیرار(1964) می نویسد: " در بین تمامی مراسم ،آداب و حوادث اساسی حیات ، ازدواج از اهمیتی به سزا برخوردار است . مهم از نظر خود، مهم از دیدگاه زیستی و مهم از نظر اجتماعی ، هیچ نهادی نیست که مانند آن جهانی و از نظر غایت ثابت و پایدار باشد."(ساروخانی ، 1370 ،11)
به این ترتیب طبیعی است که وجود ازدواجی سالم و مبتنی بر بینش و بصیرت و دانایی و نگرش همه جانبه و عمیق می تواند ساختار خانواده را در آینده به بهترین نحو ممکن و به شکل سالم و تعالی بخش تضمین کرده و از ظهور و بروز آسیب هایی که روند طبیعی خانواده را تحریف می کند بازدارد.
بیان مسئله:
ازدواج بدون تردید بزرگترین و مهمترین حادثه زندگی هر انسان است. افراد با انتخاب همسر، سفر پر فراز و نشیبی را آغاز می کنند، و همسو با یکدیگر موانع موجود را پشت سر می گذارند. طبیعتاً آرزوی هر جوان ازدواجی موفق و داشتن یک زندگی مشترک توام با شادی و تفاهم است . تصمیم درباره ازدواج تنها یک تصمیم درباره زندگی مشترک نیست، بلکه شمار زیادی از اعضای جامعه به ویژه نسل های آتی را در برخواهد گرفت. بسیاری از کارشناسان امور اجتماعی و فرهنگی معتقدند امروزه برای تداوم و استحکام خانواده و خوشبختی دختران و پسران در ازدواج آشنایی آنان با وظایف و حقوق که طرفین نسبت به یکدیگر می بایست رعایت کنند ضروری است. در واقع پدران و مادران باید عملاً به فرزندان خود ملاکهای اصیل و بنیادی انتخاب همسر و شریک زندگی را بیاموزند. متأسفانه هستند، جوانانی که بدون تجربه و کسب اطلاعات لازم به چنین امر مهم و سرنوشت سازی اقدام می کنند و شرایطی را مهم و ضروری می پندارند و برای نیل آن جدیت می نمایند، که آن شرایط یا صفت اصلاً از مزایای ضروری یک همسر نیست و اهمیت چندانی ندارد و یا جوانانی هستند که ملاکهایی را مطرح می کنند که متأثر از شرایط اجتماعی اقتصادی و یا فرهنگی که کمتر ریشه در اعتقادات ملی و مذهبی ما دارد که در آینده مشکلات زیادی را برای آنها و حتی جامعه ایجاد می کنند.
امروزه با توجه به اهمیت یافتن تحصیلات دانشگاهی و تمایل اغلب جوانان اعم از دختر و پسر برای وارد شدن به دانشگاه سبب شده بسیاری از ملاکهای ازدواج به تبع افزایش سطح تحصیلات تغییر کند، چون جوانی که وارد محیط دانشگاهی می شود با افراد ، افکار، خواسته ها و فرهنگهای مختلفی آشنا می شود، بطرف آنها گرایش می یابد و نظراتش در طی زمان نسبت به الگوهای رایج جامعه و خانواده دگرگون شده و حتی در مواردی با آنها مغایرت پیدا می کند مسئله در اینجا دگرگونی افکار جوان تحصیل کرده نسبت به معیارهای رایج ازدواج در جامعه و خانواده خود نسبت بلکه این نکته اهمیت دارد که این دگرگونی در جهت تقویت و ثبات خانواده آینده است یا در جهت ایجاد مشکلات برای آنان بنابر این همیشه این سئوال مطرح می شود که آیا شناسایی و انتخاب همسری شایسته برای فردی که تحصیل کرده راحت است ؟ یا مشکل ؟ و یا اینکه برای ازدواج موفق یک جوان تحصیل کرده که جامعه نیز از او توقعات زیادی دارد چه شرایطی و چه صفاتی لازم است ؟ زیبایی ، اصالت خانوادگی ، شغل ، ثروت، مسائل مذهبی ، سن ،نژاد و .... از صفاتی هستند که هردختر و پسر جوان برای اختیار کردن همسر خویش پیش روی دارد. از طرف دیگر توجه به مسائلی همچون مهریه جهیزیه روش ازدواج و ..... نیز از شرایطی هستند که هنگام تشکیل خانواده مورد توجه زوجین قرار می گیرد.
این گونه سؤالات به دلیل اهمیت مسئله ازدواج و تشکیل خانواده به پاسخ نیاز دارند پژوهشهای مربوط به ازدواج با پاسخ دادن به این سؤالات می توانند در جهت افزایش آگاهی عمومی و علمی در امر خطیر تشکیل خانواده کارساز باشند.
ازدواج و انتخاب همسر تحت تأثیر فرایند متنوعی متشکل از دخالت سنتها آداب و رسوم معیارها ایده ها و ایده آل های مورد قبول گروه هایی است، که انسانها در میان آنها زندگی می کنند و طرز تلقی های آنها نیز از میان این فرآیند متنوع سر بر می آورد بخش عمده ای از ازدواج مبتنی بر همین طرز تلقی های قبل از زناشویی است که زمینه و راهنمای رفتار زناشویی می باشند. این طرز تلقی ها گاه به انگیزه های فردی (مثلاً عشق ، آرزوهای جنسی ،زیبایی و .....) مربوط می شود و گاه به دور اندیشی ها و ملاحظات اقتصادی و اجتماعی فرد خانواده و جامعه.
از آنجایی که نسل جوان امروز با افزایش تحصیلات و مهارت های ارتباطی و اطلاعاتی نگاهی متفاوت با نسل گذشته به زندگی و خانواده دارد وافق های آینده را به نحو دیگری می بیند نمی توان انتظار داشت که به روشهای گذشته و با همان معیارها و ملاکها تن به مسئله ازدواج دهند هر چند تحصیلات در رشد فکری، اجتماعی و علمی جوانان تأثیرات بسیار زیادی دارد. اما یافته های تحقیقاتی نشان می دهد که هر چقدر زمان تحصیلات فرد طولانی تر باشد عملاً امکان ازدواج از تعداد زیادی از افراد سلب می شود و یا در بررسی دیگری روشن شد هر چه سطح تحصیلات زن بالاتر می رفت دیرتر دست به ازدواج
می زد.(سگالین1370 ،63 )
"در اغلب موارد افراد به دلیل مقایسه خود با دیگران و داشتن احساس محرومیت نسبی مخصوصاً در چهار چوب مسائل اقتصادی که ترس از عدم موفقیت در ازدواج ( به معنی مبادله نسبتاً همسان اجتماعی که باید با فرد مورد نظری که دارای شرایط معینی است ازدواج نماید) که ترس از عدم موفقیت در تأمین زندگی را نیز بدنبال دارد، معیارهایی را مطرح می کند که گاه مقبول بنظر نمی رسد( مانند مطرح کردن
مهریه های سنگین ) و ازدواج را به یک مسئله و مشکل مهم تبدیل می کنند" ( مهدوی 1377 ،44)
در جوامع سنتی و بخصوص جوامع در حال انتقال به دلیل اهمیت ازدواج و ادامه زندگی که سایر جنبه های شخصیت اجتماعی فرد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد جوانان تحصیل کرده از اینکه مبادا زندگیشان دچار مشکل و یا حتی طلاق شود از ازدواج خودداری می کنند و یا شرایط بسیار دشواری برای آن مطرح می کنند، مثلاً در ایران خصوصاً برای زنان و خانواده دختر این مسئله بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل سعی می کنند جوانب احتیاط را رعایت کنند و عواملی را مطرح می کنند که از به هم پاشیدگی زندگی مشترک جلوگیری کند.
ضرورت مطالعه در این زمینه در بین جوانان از آنجا نشأت می گیرد، که اولاً بعنوان یک مطالعه بنیادی لازم است تا از واقعیت های موجود شناختی نسبی بدست آوریم. مطمئناً نظرات و واقعیت های مرتبط با یک گروه دانشجویی می تواند بیانگر ارزشهای موجود و فاکتورهای موثر در یکی از حیاتی ترین امور زندگی هر شخص باشد. این افراد از همه ابعاد متجانس و همگن نیستند و دارا بودن زمینه های اقتصادی و اجتماعی متفاوت بر اهمیت این قشر می افزاید همچنین در این بعد نباید از نقش تکمیل کنندگی این تحقیقات در خصوص نظریات موجود غافل ماند و باید بطور جد تاکید کرد که هر تحقیق اجتماعی یا به تقویت شالوده نظرات کمک می رساند یا آنها را تضعیف می نماید و یا به ایجاد نظریات جدید مدد
می رساند .
از سوی دیگر طبق نقل و قول های متفاوت، کشور ما در طی سالهای آینده با حدود 13 میلیون زوج
(26 میلیون نفر) آماده ازدواج روبرو خواهد بود( مصاحبه تلویزیونی دکتر اسدی مدیر کل سابق اداره کل جمعیت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، 1371) که اهمیت این امر اجتماعی و ضرورت پرداختن به آنرا بیش از پیش روشنتر می سازد بنابر این مطالعه حاضر می تواند علاوه بر شناخت بنیادی و علمی مسائل مربوط به خانواده و همسرگزینی به لحاظ کاربردی برای سیاستگذاران و برنامه ریزان مسائل اجتماعی و خصوصاً برای شورایعالی جوانان و کمیسیونهای بانوان سودمند و مفید باشد.
مطالعه حاضر ، بررسی تأثیر میزان تحصیلات بر ملاکهای ازدواج در بین دانشجویان می باشد. آنچه که در امر همسرگزینی مدنظر است، سنجش تأثیر میزان تحصیلات در معیارهای انتخاب همسر بین زوجین
است که با توجه به ملاکهای اقتصادی و اجتماعی، خانوادگی فرد و محیط جغرافیایی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس به تأثیر این زمینه ها در موضوع عنوان شده، پرداخته خواهد شد.
فهرست مطالب:
تقدیم و تشکر
- چکیده
- پیشگفتار
فصل اول : " طرح تحقیق"
- مقدمه
1-1- بیان مسئله
2-1- سئوال تحقیق
3-1- اهداف تحقیق
4-1- ضرورت و اهمیت تحقیق
فصل دوم: " ادبیات تحقیق"
الف- ازدواج
1-1-2- تعریف ازدواج
2-1-2- ازدواج بعنوان یک پدیده اجتماعی و تحول آن
3-1-2- انواع ازدواج و معیارهای آن
4-1-2- تاریخ تحولات خانواده و ازدواج در ایران
ب- پیشینه تحقیق
1-2-2- تحقیقات داخلی
2-2-2- تحقیقات خارجی
ج- چارچوب نظری
1-3-2- نظریه همسان همسری
2-3-2- نظریه نیازهای شخصیتی مکمل
3-3-2- نظریه مجاورت مکانی (همجواری)
4-3-2- نظریه تأثیر تصور از والدین در انتخاب همسر
5-3-2- تئوری تصور از همسر مطلوب
- بسوی یک نظریه ترکیبی
6-3-2- نظریه مبادله
- بیان فرضیه ها
- مدل تحلیلی
فصل سوم: " چارچوب روش تحقیق"
1-3- روش تحقیق
2-3- تکنیک جمع آوری اطلاعات
3-3- اعتبار و روائی
4-3- نمونه تحقیق
5-3- روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه
6-3- روشهای آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات
7-3- زمان و مکان تحقیق
8-3- کاربرد علمی و عملی پژوهش
9-3- متغیرهای تحقیق
10-3- تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق
فصل چهارم :
توصیف داده ها
فصل پنجم:
- نتیجه گیری
- محدودیت ها
- پیشنهادات
- منابع و مأخذ
- پیوست
فهرست جداول:
جدول 1-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 1 (زیبایی ظاهری)
جدول 2-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 2 (آراستگی ظاهری)
جدول 3-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 3 (خوش اندام بودن)
جدول 4-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 4 (سن همسر)
جدول 5-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 5 (خواندن قرآن و کتابهای دینی)
جدول 6-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 6 (رعایت حجاب)
جدول 7-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 7 (روزه گرفتن)
جدول 8-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 8 (فامیل بودن همسر)
جدول 9-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 9 (همشهری بودن همسر)
جدول 10-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 10 (زبان و قومیت یکسان)
جدول 11-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 11 (شغل پدر همسر)
جدول 12-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 12 (شغل مادر همسر)
جدول 13-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 13 (درآمد پدر همسر)
جدول 14-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 14 (درآمد مادر همسر)
جدول 15-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 15 (تحصیلات پدر همسر)
جدول 16-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 16 (تحصیلات مادر همسر)
جدول 17-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 17 (درآمد همسر)
جدول 18-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 18 (تحصیلات تحصیلات همسر)
جدول 19-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 19 (شغل همسر)
جدول 20-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 20 (مهریه)
جدول 21-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 21 (جهیزیه)
جدول 22-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 22 (اهمیت توجه به نظر والدین)
جدول 23-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 23 (همسان تحصیلی)
جدول 24-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 24 (میزان تحصیلات همسر)
جدول 25-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 25 (اعتقاد دینی خود فرد)
جدول 26-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 26 (تناسب سنی)
جدول 27-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 27 (سن مورد نظر برای همسر)
جدول 28-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 28 (مقبولیت اجتماعی خانواده همسر)
جدول 29-4- فراوانی و درصد پاسخ های آزمودنیها به سئوال شماره 29 (اصالت خانواده همسر)
جدول 30-4- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک جنس
جدول 31-4- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک تحصیلات
جدول 32-4- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک سن
جدول 33-4- فراوانی و درصد آزمودنیها به تفکیک جنس و سطح تحصیلات
جدول 34-4- خلاصه شاخص های آماری نمره های آزمایشی در ملاکهای ازدواج
جدول 35-4- خلاصه نتایج تحلیل و اریانس یک طرفه (به تفکیک چهار گروه سنی)
جدول 36-4- خلاصه نتایج آزمون t گروههای مستقل (به تفکیک جنس)
جدول 37-4- خلاصه نتایج آزمون t گروههای مستقل (به تفکیک سطح تحصیلات)
منابع و مأخذ:
منابع فارسی:
الف: کتاب ها
1- ادیبی، حسین و عبدلمعبود انصاری، (1369) ، نظریه های جامعه شناسی، تهران، انتشارات جامعه.
2- اعزازی، شهلا، (1376) ، جامعه شناسی خانواده با تأکید بر نقش ، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران، روشنگران و مطالعات زنان.
3- انصاری، عبدالمعبود، (1369) ، ایرانیان مهاجر در ایالات متحده، پژوهشی در حاشیه نشینی دوگانه ، ترجمه ابوالقاسم سری، تهران، انتشارات اگه.
4- اوپنهایم، ا.ان (1369)، طرح پرسشنامه و سنجش نگرشها، ترجمه مرضیه کریم‌نیا، مشهد، انتشارات آستان قدس.
5- باوم، هایدی روزن، (1367)، خانواده به منزله ساختاری در مقابل جامعه (نقد مبانی نظری جامعه شناسی خانواده در آلمان)، ترجمه محمد صادق مهدوی، تهران، مرکز انتشارات دانشگاهی.
6- بروس کوئن، (1370) ، در آمدی بر جامعه شناسی، ترجمه مشفق همدانی، انتشارات امیر کبیر.
7- بهنام ، جمشید، (1353)، ساختهای خانواده و خویشاوندی در ایران، تهران، خوارزمی.
8- بهنام، جمشید شاپور راسخ، (1348)، مقدمه ای بر جامعه شناسی ایران، تهران، خوارزمی.
9- بیرو، آلن (1366) فرهنگ سه زبانة علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران انتشارات کیهان.
10- حجازی، بنفشه(1370) ، زن در ظن تاریخ، جایگاه زن در ایران باستان، تهران، شهر آشوب.
11- دلاور، علی (1376) روشهای تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی، انتشارات دانشگاه پیام نور.
12- دفتر پژوهشهای فرهنگی وابسته به مرکز سینمایی فرهنگی (1369) ، حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران ، تهران ، امیر کبیر.
13- راوندی، مرتضی (1359) ، نظام حقوق زن در اسلام ، قم ، انتشارات صدرا.
14- رفیع پور، فرامرز (1367)، کندوکاوها و پنداشته ها، مقدمه ای بر روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی، تهران، شرکت سهامی انتشار.
15- ریتزر، جورج (1374)، نظریه های جامعه شناسی، ترجمه محمد صادق مهدوی. دانشگاه شهید بهشتی.
16- زنجانی، حبیب ا... (1381) ، تحلیل جمعیت شناختی، تهران، انتشارات سمت.
17- ژاوو، کلود (1373)، پژوهش به شیوه پرسشنامه ای، ترجمه دکتر جهانگیر جهانگیری، شیراز، انتشارات راهبرد.
18- ساروخانی، باقر (1371)، مقدمه ای بر جامعه شناسی خانواده ، تهران، انتشارات سروش.
19- ساروخانی، باقر (1372)، طلاق، پژوهش در شناخت واقعیت و عوامل آن، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
20- ساروخانی، باقر (1370)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، تهران، انتشارات سروش.
21- سگالین، مارتین (1370)، جامعه شناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، تهران، نشرمرکز.
22- سیف، سوسن(1368) ، تئوری رشد خانواده ، تهران، انتشارات دانشگاه الزهرا (س).
23- سیف الدینی ، فرانک (1372)، رهیافتهایی به روش تحقیق اجتماعی:کلیات روش تحقیق، شیراز، اداره کل اموراجتماعی.
24- صالح صدق پور، بهرام (1373)، بررسی عواملی که منجر به اختلاف خانوادگی و طلاق می شود، ارائه شده به سمینار جوانان ازدواج و خانواده، کتاب اول، استانداری فارس.
25- عضدانلو، حمید (1384) ، آشنایی با مفاهیم اساسی جامعه شناسی ، نشرنی.
26- فرهنگ دانشگاه انگلیسی- فارسی، آریانپور.
27- قائمی، علی (1364) ، تشکیل خانواده در اسلام ، تهران، نشر امیری.
28- کنیک، ساموئل(1346) ، درآمدی بر جامعه شناسی، ترجمه مشفق همدانی، انتشارات امیر کبیر.
29- گود، ویلیام (1352) ، خانواده و جامعه، ترجمه ویدا ناصحی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
30- لنسکی، گرهاردوجین (1369)، سیر جوامع بشری، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
31- مطهری، مرتضی (1359)، نظام حقوق زن در اسلام ، قم ، انتشارات صدرا.
32- مندارس، هانری و گورویچ (1349)، مبانی جامعه شناسی، ترجمه باقر پرهام، تهران، انتشارات امیر کبیر.
33- مهدوی، محمدصادق (1377)، بررسی تطبیقی تغییرات ازدواج، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
34- میشل، آندره (1354)، جامعه شناسی خانواده و ازدواج، ترجمه فرنگیس اردلان، دانشگاه تهران.
35- نادری، عزت الله و مریم سیف نراقی(1378) ، روشهای تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی، انتشارات بدر.
36- ویل دروانت (1369)، لذات فلسفه، مترجم عباس زریاب، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
ب: رساله
37- آشتیانی مقدم، معصومه(1357) ، معیار همسر گزینی در بین دانشجویان، پایان نامه تحصیلی، تهران ، دانشکده علوم اجتماعی تهران.
38- سفیری، خدیجه (1376) ، سیر تحول خانواده در سی سال اخیر، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
39- شهابی، محمود (1371)، آرمانهای زوجیت و همسر گزینی در شهر تهران، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
40- لطیفی، مهدی(1353)، همسرگزینی در ایران امروز، پایان نامه تحصیلی، دانشگاه تهران.
41- مختاری، پروانه (1376)، بررسی برخی موانع فرهنگی تأخیر ازدواج و شناخت پیامدهای آن، رساله کارشناسی ار
پایان نامه ی بررسی تأثیر میزان تحصیلات بر ملاکهای ازدواج در بین دانشجویان. doc
