دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 9
شعر حجم شعر حرف های قشنگ نیست
متن بیانیه « شعر حجم » با امضای یدالله رویایی ، پرویز اسلام پور ، بهرام اردبیلی و 000
شعر حجم از سالهای 46 و 47 رسما” موجودیت خود را اعلام کرد و یدالله رویایی و تنی چند از شاعران در آن سالها بیانیه شعر حجم را نوشتند که برای نخستین بار در نشریه ادبی بارو( 1348 ) منتشر شد .
یدالله رویایی در این باره می نویسد : به دنبال سه ماه بحث و گفت و گو و نشستن های مدیری که در کافه نکیسا ، خانه رویایی ، خانه اردبیلی ، خانه اسلام پور و خانه نصیبی صورت گرفت ، سرانجام در آخرین و طولانی ترین جلسه خود در منزل اسلام پور « بیانیه شعر حجم » تایید و امضاء شد .
در آن ایام این نام ها شرکت داشته اند : پرویز اسلام پور ( شاعر ) ، محمود شجاعی ( شاعر و نمایشنامه نویس ) ، بهرام اردبیلی ( شاعر ) فیروز ناجی ( شاعر ) ، هوشنگ آزادی ور ( شاعر و سینماگر ) ، فریدون رهنما ( شاعر و سینماگر ) ، نصیب نصیبی ( سینماگر ) ، پرویز زاهدی ( نویسنده ) ، محمدرضا اصلانی ( شاعر و سینماگر ) ، علی مراد فدایی نیا ( قصه نویس ) ، یدالله رویایی ( شاعر ) و 000
از میان شاعرانی که قرار بود آن بیانیه را امضا کنند و نکردند ، محمدرضا اصلانی بدون تایید امضا نکرد و فریدون رهنما با تایید بیانیه مخالف اصل امضا کردن بود . بیژن الهی و هوشنگ چالنگی در آن زمان در سفر بودند و بعد از انتشار آن به اصرار الهی به تعویق افتاد ، پی گیری اخذ امضا متوقف ماند .
اما متن این بیانیه به شکل زیر تنظیم شده است :
حجم گرایی ( Espacementalisme)
حجم گرایی آنهایی را گروه می کند که در ماوراء واقعیت ها ، به جستجوی دریافت های مطلق و فوری و بی تسکین اند .
مطلق است برای آن که از حکمت وجودی واقعیت و از علت غایبی آن برخاسته است و ، در تظاهر خود ، خویش را با واقعیت مادر آشنا نمی کند .
فوری است برای آنکه شاعر در رسیدن به دریافت ، از حجمی که بین آن دریافت و واقعیت مادر بوده است ، نه از طول ، به سرعت پریده است بی آنکه جای پایی و علامتی به جا گذارد .
بی تسکین است برای آنکه ، به جستجوی کشف حجمی برای پریدن ، جذبه حجم های دیگری است که عطش کشف و جهیدن می دهد .
حجم گرایی نه خودکاری است ، نه اختیاری ، جذبه هایی ارادی است یا اراده ای مجذوب است . جذبه اش از زیبایی است . از زیباشناسی است . اراده اش از شور و از شعور است .
نه هوس است ، نه تفنن ، تپشی است خشن و عصبی .
شعر حجم شعر حرف های قشنگ نیست . شعر کمال است .
عتیقه نیست ولی از بوی باستان بیدار می شود .
کار شعر ، گفتن نیست ، خلق یک قطعه است ، یعنی شعر باید خودش موضوع خودش باشد .
شعر حجم از دروغ ایدئولوژی و از حجره تعهد می گیرد و اگر مسئول است مسئول کار خویش و درون خویش است .
حجم گرایی سبک شعر دیگر ایران است . صفت عصر است و خطابی جهانی دارد و چون صفت عصر است ، نقاشی ، تئاتر ، قصه و سینما و موسیقی را به خود می گیرد .
گزیده حرفهایی درباره بیانیه شعر حجم :
از حرفهای یدالله رویایی :
گفتیم که حجم گرایی نه تقلید طبیعت است ، نه تغییر جا دادن واقعیت و نه حتی استحاله واقعیت ، بلکه « حکمت وجودی » یک واقعیت را جستجو می کند و وقتی علت غایی آن را یافت ، در همانجا در فاصله ای دور از واقعیت می نشیند ، این علت غایبی چیست ؟
تا آنجا که هنر تقلید طبیعت است ، طبیعی است ، یعنی دعوت شکل طبیعی اشیاء ، این خیلی قدیمی و خیلی کلاسیک است . ولی امروز با تراکم کارهای مدرن که این خیال را تصحیح می کند ، یک جور دیگری به این هنر باید فکر کرد .
پس از کلاسیک که بگذریم و جلوتر بیاییم ، یعنی از تقلید واقعیت و دعوت شکل طبیعی شیء می رسیم به آنجا که شاعر و هنرمند واقعیت را تغییر می دهند و در آن تصرف می کنند . مثلا” در کار کوبیست ها تغییر دادن واقعیت ها مطرح می شود : یک شیء که معمولا” جایش روی میز است بر روی پرده معنای دیگر می دهد . برگ درخت اگر بر بازو بروید ، جای طبیعی اش تغییر کرده است و در مقام جدیدش پیامی دیگر دارد .
و این « تغییر جا دادن واقعیت » در کار کوبیست ها تا آنجا است که حتی اگر یک کاغذ رنگ شده را از زمین بردارند و روی تابلو بچسبانند ، به هر حال جایش تغییر کرده و در مقام دیگر معنای دیگر می دهد ، اما این کار ، عوض شدن شکل شیء نیست ، استحاله واقعیت نیست .
سورنالیست ها با تصرف در شکل شیء و گاه در حالت شیء به سوررئال می رسند ، به ماوراء واقعیت بطوری که خواننده می تواند از آن ماوراء با عبور از یک خط به واقعیت مادر برسد . اما حجم گرا به تصرفی اینگونه در شیء بس نمی کند بلکه به جستجوی علت غایی است . او بدوا” از واقعیت یک عبور ذهنی (Mental) دارد ، به طوری که وقتی از آن سوی واقعیت بیرون می آید با یک تجربه و با یک واحد بیرون می آید .
اگر کار شعر فقط گفتن باشد در تاریخ ادبیات ، انبوه شاعر داریم .
اگر کار شعر هیجان آنچه برای گفتن داریم و خلق طرز بیان آن هیجان باشد تا زمان نیما فقط حافظ و مولوی داریم .
اگر کار شعر دیگر گفتن چیزی نباشد ، ولی ساختن یک قطعه باشد تا زمان نیما و کیا شاعر نداریم .
حجم گرایی متعلق به هیچ مکتب نیست و مکتب نیست ، نه مربوط به زمان خاصی است و نه مربوط به سرزمین های خاص . حجم گرایی مربوط به فرهنگ بشریت است . کلیدی است برای رویت های بی مرز و دریچه ای برای طرز تفکرهای خاص .
شاعر حجم گرا شاعر سرعت های مدید و شاعر ساختمان های سریع است . تصویری که می خواهد به تاریکی برود می گذرد تا برود ، اما دم درگاه می گیردش ، خیلی راحت است که بگذرد رد بشود ، اما طبیعت حضور او تمام در آستانه تاریکی است .
شعر تعقیب حقیقت است از بیراهه و که این مذهب رابطه ها است .
در شعر « تشریح پیاز » که شعر خودش هست می گوید :
بی مغز ، در عوض / تودرتو / مغز اما چیست / جز روابط توبه ها ؟/
گشودن دوایر بی مرکز / آشفتن رابطه ها است / و مد بینایی .
قراردادی را پذیرفتن در نپذیرفتن هیچ قراردادی یک حرکت عرفانی است .
این حرکت یک حرکت ایرانی است ، همان طور که عرفانیت ، ایرانی است .
سیری در چگونگی شکل گیری و تدوین بیانیه « شعر حجم » و دیدگاههایی از محمد شمس لنگرودی ، یدالله رویایی و داریوش اسدی کیارس .
محمد شمس لنگرودی شعر حجم را شکل سازمان یافته و پالایش شده موج نو می داند که احمد رضا احمدی در سال 1341 با کتاب « طرح » بنیانش را ریخته است .
لنگرودی در این کتاب در بررسی سیری در چگونگی شکل گیری و تدوین بیانیه به شعر حجم این گونه می نویسد :
در سال 1345 ، وقتی که « زبان طرح احمدی » ( موج نو ) همه گیر شد و قریب به اتفاق نشریات شعر موج نو چاپ کردند و جوانان زیادی به دنبال اینگونه شعر کشیده شدند .
