تحقیق در مورد خلیج فارس

اختصاصی از یاری فایل تحقیق در مورد خلیج فارس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه10

فهرست مطالب

قدرت اُپک و ضعف غیراُپک

گاز خلیج فارس

جزایر ایرانی خلیج فارس

جزیره کیش

جزیره لاوان

جزیره هندورابی

جزیره ابوموسی

جزیره شتور

جزیره تـنب ‌کوچک

جزیره تـنب بزرگ

جزیره سیری

خلیج فارس

خلیج فارس از سمت شمال با ایران، از غرب با کویت و عراق و از جنوب با عربستان، بحرین و امارت متحده عربی همسایه است. وسعت آن 240،000 کیلومتر است و پس از خلیج مکزیکو و خلیج هودسن سومین خلیج بزرگ جهان محسوب می‌شود.
این خلیج توسط تنگه هرمز به دریای عمان و از طریق آن به دریاهای آزاد مرتبط است و جزایر مهم آن عبارت‌اند از: خارک، ابوموسی، تنب بزرگ، تنب کوچک، کیش، قشم، و لاوان که تمامی آنها به ایران تعلق دارد.
خلیج فارس و سواحل آن معادن سرشار نفت و گاز دارد و مسیر انتقال نفت کشورهایی چون کویت، عربستان و امارات متحده عربی است. به همین دلیل، منطقه‌ای مهم و استراژیک محسوب می‌شود. بندرهای مهمی در حاشیه خلیج فارس وجود دارد که از آنها می‌توان بندر شارجه، دوبی، ابوظبی و بندر عباس را نام برد.
دریانوردی در خلیج فارس سابقه بسیار ز میلاد مربوط است.
پس از بسته شدن راه تجارت بین شرق و غرب در دوره عثمانی، پرتغالی‌ها متوجه اهمیت این خلیج شدند، به طوری که سراسر قرن شانزدهم میلادی خلیجطولانی دارد ولی اولین مدارک قطعی در این زمینه به قرن چهارم قبل ا فارس را در تصرف خود داشتند. اما پس از آن انگلستان توانست کشورهای رقیب را از آن خارج کند و در آغاز قرن نوزدهم بر آن تسلط یابد. با این حال، در سال‌های بعد نیز کشورهای حاشیه جنوبی آن به تدریج مستقل شدند و انگلستان پایگاه‌های خود را از دست داد.
آینده نفت و گاز خلیج همیشه فارس

خلیج فارس، یک پهنه آبی به طول 600 مایل است که ایران را از شبه جزیره عربستان جدا کرده و هم اینک به عنوان یکی از استراتژیک ترین آبراهه های بین المللی شناخته می شود. کشورهای حاشیه خلیج فارس شامل ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی، امارات متحد عربی و بحرین می باشند که پنج کشور اول، جزو اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اُپک )OPEC(، هستند.
در پایان سال 2003، پنج کشور حاشیه خلیج فارس با در اختیار داشتن حدود 718 میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام، بیش از 63 درصد از کل منابع جهانی نفت خام را در اختیار داشتند. همچنین این کشورها به اتفاق بحرین، در پایان سال 2003 حدود 70 تریلیون مترمکعب ذخایر اثبات شده گاز طبیعی (معادل 40 درصد ذخایر جهانی گاز طبیعی) را در تصاحب خود داشته اند. ایران، قطر، عربستان و امارات، به ترتیب مقام دوم، سوم، چهارم و پنجم جهان را از نظر ذخایر گاز، پس از روسیه در اختیار دارند. بنابراین با در نظر گرفتن روندهای جهانی و توجه روزافزون به گاز طبیعی به عنوان سوخت قرن جدید - که قیمت و آلودگی کمتری را به دنبال دارد - نقش این منطقه در بازارهای جهانی انرژی و تأمین گاز جهان از طریق خط لوله و اِل اِن جی )LNG(، به شدت افزایش خواهد یافت.
کشورهای خاورمیانه در سال 2003 در حدود 18/9 میلیون بشکه در روز نفت صادر نمودند که بیش از 41 درصد صادرات نفت خام جهان را تشکیل می دهد. در این میان، کشورهای حاشیه خلیج فارس با 17/2 میلیون بشکه در روز صادرات ، از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در میان کشورهای خلیج فارس، عربستان با صدور 8/4 میلیون بشکه در روز نفت، به تنهایی در حدود نیمی از صادرات این منطقه را به خود اختصاص داده است. پس از این کشور، ایران با 2/6 میلیون بشکه در روز، امارات با 2/4 میلیون بشکه، کویت با 2 میلیون بشکه و عراق با 900 هزار بشکه در روز، دیگر صادرکنندگان عمده این منطقه هستند.
از سوی دیگر، در سال 2003 قسمت اعظم صادرات نفت خام کشورهای حاشیه خلیج فارس (حدود 90 درصد)، از طریق تنگه هرمز انجام شده است. جالب آنکه نفت خام منتقل شده از تنگه هرمز در حدود دو پنجم تجارت نفت خام جهان را تشکیل می دهد.
اما علیرغم حضور پررنگ منطقه خلیج فارس در بازارهای جهانی انرژی، این منطقه هنوز جایگاهی متناسب با توان بالقوه خود در اختیار ندارد. با آنکه کشورهای منطقه در سال 2003 بیش از 63 درصد ذخایر اثبات شده نفت خام جهان را در اختیار داشته اند، ولی فقط حدود 27 درصد تولید جهانی و 41 درصد صادرات نفت خام جهان به این کشورها تعلّق دارد. به موازات، این کشورها علیرغم در اختیار داشتن حدود 40 درصد ذخایر اثبات شده گازطبیعی، تنها کمتر از 9 درصد این حامل با ارزش انرژی را تولید کرده اند. بنابراین و به عنوان یک استراتژی در خور بررسی، کشورهای منطقه می توانند با برنامه ریزی و همکاری متقابل، ظرفیت های بالقوه خود را به ظرفیت بالفعل تبدیل نموده و نقشی درخور توان خود در بازارهای جهانی انرژی برعهده بگیرند.
با توجه به برآوردهای انجام شده توسط وزارت انرژی ایالات متحد، تولید نفت خام کشورهای خلیج فارس در سال 2010 به 26 میلیون بشکه در روز و در سال 2020 به 35 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. لذا انتظار می رود سهم خلیج فارس در تولید جهانی نفت خام از 27 درصد در سال 2003 به 33 درصد در سال 2020 ارتقاء یابد.


واردکنندگان عمده

واردات نفت خام ایالات متحد از خلیج فارس در سال 2003 به 2/5 میلیون بشکه در روز رسید که حدود 9 درصد نسبت به سال قبل از آن رشد نشان می دهد. واردات آمریکا از منطقه خلیج فارس از کشورهای عربستان 71( درصد)، عراق 19( درصد)، کویت 9( درصد) و قطر و امارات (کمتر از 1 درصد) صورت گرفته است. در کل، منطقه خلیج فارس در حدود 22 درصد از واردات خالص نفت خام آمریکا و 12 درصد مصرف نفت این کشور را در سال 2003، تأمین نموده است.
کشورهای اروپایی عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه )OECD( نیز به طور متوسط 2/6 میلیون بشکه در روز نفت خام از منطقه خلیج فارس در سال 2003 وارد نمودند که 200 هزار بشکه در روز نسبت به سال قبل از آن افزایش نشان می دهد. عمده ترین صادرکنندگان نفت خام به کشورهای اروپای غربی در منطقه خلیج فارس، عربستان سعودی 52( درصد)، ایران 33( درصد)، عراق 7(درصد) و کویت 6( درصد) بوده اند.
همچنین کشور ژاپن به طور متوسط در سال 2003روزانه 4/2 میلیون بشکه نفت از خلیج فارس وارد نموده است. وابستگی ژاپن به نفت خلیجفارس از 57 درصد در سال 1988 به 78 درصد در سال 2003 افزایش یافته است. این کشور در

تحقیق در مورد شورای همکاری خلیج فارس

اختصاصی از یاری فایل تحقیق در مورد شورای همکاری خلیج فارس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه15

فهرست مطالب

چارت ارائه تحقیق

• مقدمه
• علل اصلی تشکیل شورای همکاری خلیج فارس
• ساختار داخلی شورا
• وضعیت جغرافیایی شورا
• اهداف رسمی شورا
• استراتژی شورا در طول جنگ تحمیلی
• قسمت هفتم تحولات روابط خارجی شورا با ج.ا.ا
• حمایت شیرخ خلیج فارس از ادعاهای واهی امارات درباره جزایر سه گانه ایران
• ضعف دیپلماسی ایران در رابطه با شورای همکاری خلیج فارس
• بررسی درخواست شورای همکاری خلیج فارس برای پیوستن ایران به پروتکل الحاقی
• نتیجه گیری
• فهرست منابع و مآخذ

هدف تحقیق :

تبیین مبانی رفتار شورای همکاری خلیج فارس در قبال جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ تحمیلی و نیز مواضع این شورا در قابل جزایر سه گانه ایرانی است .

 سوال 1:

 آیا شورای همکاری خلیج فارس یک استراتژی ثابت و قطعی در برابر ایران اتخاذ کرد و آنرا تا برقراری آتش بس در ژوئیه 1988 حفظ کرد یا اینکه وجود متغیرهای گوناگون نظیر فرازهای مهم جنگ تحمیلی ( آزادی خرمشهر ، ورود نیروهای ایران به داخل خاک عراق ، آغاز جنگ نفتکشها توسط عراق و تصرف فاو توسط ایران ) سیاستهای تهدید جویانه و اعراب آمیز عراق در برابر شورا، فشارهای سیاسی غرب به ویژه آمریکا ، توافق نظر جناحهای متمایل به عراق یا ایران در شورا ، تاثیر عوامل اقتصادی مانند کاهش قیمت نفت در اواسط دهه‌ی 1980 ، شورا را به تعقیب یک استراتژی منعطف و تطبیق پذیر در برابر نیروهای تاثیر گذار وادار کرد ؟

 سوال 2: در کدام مقاطع جنگ و به چه دلایلی در استراتژی و رویه شورا در مقابل ج. ا.اتغییراتی صورت گرفت و این تغییرات تا چه اندازه بنیادین بود :

سوال اصلی

 استراتژی شورای همکاری خلیج فارس در قبال جنگ عراق علیه ایران و نیز جزایر سه گانه بر چه اساسی بوده است .

فرضیه

 شورای همکاری خلیج فارس سعی نموده است که درجنگ عراق علیه ایران ، تعادل مابین این دو کشور حفظ کند .

 شورای همکاری خلیج فارس در روابط خود با ایران ( چه در جنگ عراق علیه ایران و چه در جریان مسئله جزایر سه گانه ایرانی ) سیاست خصمانه‌ای داشته است .

 انگیزه

 انگیزه ارائه این تحقیق روشن شدن سیاست خصمانه شورا در قبال جمهوری اسلامی ایران و صنف دیپلماسی ایران در این زمینه می‌باشد .

تحقیق در مورد اهداف سیاسی آمریکا در منطقه خلیج فارس بعد از 11 سپتامبر

اختصاصی از یاری فایل تحقیق در مورد اهداف سیاسی آمریکا در منطقه خلیج فارس بعد از 11 سپتامبر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه51

فهرست مطالب

عنوان

صفحه

مقدمه:

گفتار اول: تسلط بر ذخایر نفتی منطقه خلیج فارس

گفتار دوم: حمایت از امنیت رژیم اسرائیل و تثبیت آن

گفتار سوم: حمایت از روند صلح اعراب و اسرائیل

گفتار چهارم: ایجاد دگرگونی و براندازیهای نظامهای دیکتاتور

1-ایران

الف- ایجاد شکاف در داخل ایران

ب-ادعای بن بست نظام

ج-زمینه سازی برای حمله به ایران

2-عراق

الف-اهداف سیاسی

ب-اهداف اقتصادی

ج-کاهش هزینه های حضور آمریکا در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس

مقدمه:

دوماه بیش از حوادث یازده سپتامبر، حسنین هیکل، روزنامه نگار و روشنفکر مصری، از گزارش مستند گروه جمهوریخواه بر کاخ سفید پرده برداشت: وی هدف اصلی آنان را این گونه بیان کرد «جهانیان باید سروری آمریکا بر عالم را بپذیرند و آمریکا نیز با ابزارهای خاص خود باید در این زمینه گام بردارد ولی لازم نیست این هدف در قالب اعلامیه های رسمی و موضعگیری های سیاسی ابراز شود.»[1]

بر اسا این گزارش، دیک چینی مامور ساماندهی پنج گروه مطالعاتی می شود تا رهبر آینده ایالات متحده را تنظیم کند. در تعریف عملیاتی طرح راهبردی مزبور آمده است که آمریکا بریا حفظ برتری سیاسی، اقتصادی و نظامی خونین، نباید خود را به پیمانها و معاهدات موجود محدود کند، بلکه فقط باید بر اساس منافع خود تصمیم گیری کند. کلینتون به دلیل فقدان مشروعیت اخلاقی، ناچار بود برای کسب مشروعیت در قالب پیمانهای بین المللی عمل کند. ولی جمهوری خواهان چنین مشکلی ندارند. بر این اساس امریکا باید سایت های خود را در قالب مناطق و نه دولت ها تعریف کند و برای حفظ تدابیر منطقه ای خود می تواند به دولت های مخالف حمله کند. آمریکا نباید به طور علنی و در شعارهای اعلامی، خود را رئیس عالم بنامد، زیرا این امر مشکلات زیادی را برای اایلات متحده به وجود می آورد، اما در عمل باید همین سیاست رهبری جهانی را پیگیری کند.[2]

در بخش دیگری از توصیه های گروه راهبردی، این عبارت به طور صریح ذکر شده است: لزوم بازداشتن ایران از دستیابی به تسلیحات راهبردی و ضرورت اقدام برای سرنگونی حکومت انقلاب اسلامی، در توصیه هفتم، این نبرد در قالب روش شماره یک تکمیل می شود تشویق به ایجاد تغییر در ایران از راههای سیاسی از داخل ممکن است. ولی تغییر در عراق باید از طریق حمله نظامی خارجی، کودتا یا انقلاب داخلی باشد.[3]

گزارش داهبردی مزبور خط مشی کلی ایالات منحده را در نحولات اخیر نشان میدهد و بوش از حوادث یازده سپتامبر به عنوان فرصتی برای اجرای پروژه گروه تحقیقاتی دیک چینی استفاده کرده است.

بنابراین، شواهد نشان می دهد که آمریکا به دنبال ریاست بر عالم است و برای کسب این هدف حق حیات و آرامش انسان ها و حقوقی همچون استقلال و حاکمیت دولت ها را به رسمیت نمی شناسد. علاوه بر آن مشاهده یم شود که بوش و دیگر یاران او در پیشبرد راهبرد خود، از شعارهای انسان دوستانه بر مبنای مدرنیته استفاده می کنند، ولی در عمل همان راهی را می روند که هیتلر رفت و به این ترتیب، در صدد هستند که به اقتدار جهانی دست یابند.

تلاش امریکا برای استلا بر جهان و از میدان به در کردن رقبای گذشته و حال با سیاست هائی همچون میلیتاریستی کردن روابط بین المللی و فرافکنی مشکلات حاصل از رکود اقتصادی ایالات متحده اعمال می شود.

در بهمن ماه سال 1380، 60 روشنفکر امریکائی با ارسال نامه ای برای جرج دبلیو بوش از عملیات نظامی او به بهانه مقابله با تروریسم حمایت کردند.[4] اقدام مزبور مبین این واقعیت است که ایالات متحده آمریکا آخرین ابزارها و امکانات خود را برای آغاز جنگی فراگیر با هدف هژمونی بر جهان به کار گرفته است. بر این اساس می توان مبانی و ریشه های توسعه و ژزمونی طلبی ایالات متحده آمریکا را در افکار روشنفکران و البته به قدرذت در واشنگتن ردیابی کرد.[5]

فوکویاما در تحلیل تاریخی پایان تاریخ و آخرین انسان، تلاش کرده بود که توجیهات لازم را بریا سیاست های مداخله جوبانه آمریکا فراهم آورد. بهخ اعتقاد

[1] - خسنین هیکل. گزارش محرمانه تیم سایت خارجی بوش، ماهنامة هدایت، سال 4، شماره 8 (27 بهمن 1380) ص 16

[2] حسنین هیکل همان ص 17

[3] -نگاهی به استراتژی امنیت ملی بوش، امریکن پرسپکتیو، روزنامه یاس نو (11/3/82)

[4] - مگاهی به استراتژی امنیت ملی بوش، امکریکن پرسپکتیو، روزنامة یاس نو (11/3/82)

[5] - امیر سیدین، تهدید واشنگتن، تصمیم های تهران: وضعیت فوق العاده؟ ایران سیاسی (20/12/80) ص 13

دانلود مقاله امنیت دفاعی منطقه خلیج فارس در دهه های اخیر

اختصاصی از یاری فایل دانلود مقاله امنیت دفاعی منطقه خلیج فارس در دهه های اخیر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
در جهان امروز امنیت نیاز همه مردم و سرمایه ای برای تمام دولتها بشمار میرود. اهمیت این مهم بویژه در جمهوری که در منطقه ای بحران خیز و در جوار کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان و تنگه مهم و استراتژیک تنگه هرمز قرار دارد به وضوح قابل لمس است. باری هر ملتی آرمانی ترین حکومتی، دولتی است که بتواند بالاترین احساس امنیت را برای شهروندان به ارمغان آورد و هر دولتی می کوشد تا در وهله اول نسبت به بقاء و استمرار قدرت خویش اطمینان یابد.
بنابراین سیاست گذاری امنیتی در عصر حاضر باید همواره درصدد تطبیق یهینه و مناسب شرایط داخلی و محیط امنیتی خویش باشند و این مهم با وجود آگاهی دقیق و واقع بینانه از تهدیدات و فرصت ها ، امکان پذیر است. بر همین اساس کشورها اگر بخواهند در عصر حاضر امنیت خود را به نحو مطلوبی تامین نمایند. نه تنها بایستی مراقب آسیب پذیرها و تهدیدات خویش باشند . بلکه با مطالعه محیط امنیتی خویش باید از فرصت های ممکن حداکثر بهره برداری را بنمایند. فرصت سازی و بهره گیری از فرصت های غیر مترقبه از ویژگی های ضروری سیاست گذاران امنیتی است.

مفهوم امنیت در عرصه روابط بین الملل
موضوع امنیت پیشینه ای به قدمت جهان دارد و در عین حال در هر دوره تاریخی برداشت جدیدی از این مفهوم بدست می آید. در آغاز فقط مستلزم وجود تضمین فیزیکی یک شخص ، قبیله و یا ملت بود و معمولا که محیط نظامی اشاره داشت و هنگامی که حیات مردم تهدید می شد. هر چیز دیگری تحت الشعاع آن قرار می گرفت . اما با پیشرفت جامعه انسانی . امنیت در یک مفهوم گسترده تر در ابعاد سیاسی، اقتصادی و حتی روانی نیزمورد توجه واقع شد! در مجموع می توان آغاز قرن بیست و یکم را سال های حساس و مقطع حاضر را نقطه عطفی در روابط بین الملل ارزیابی شود که جهان درصدد ساختن نظمی جدید و فراگیر می باشد. این نظم که پارادایم روابط بین الملل را مشخص خواهد ساخت، دارای ابعاد و سطوح مختلف و متفاوتی خواهد بود که امنیت مهمترین بعد آن را تشکیل می دهد (افتخاری، 1382 ص 25) مفهوم امنیت درگذشته همواره با قدرت نظامی ارزیابی می شد. چنانچه از آغاز دوران نظام و ستقالبافی تا دهه های اخیر، امنیت همواره در قالب امنیت نظامی تبیین و تعریف می شود. چنین درکی از امنیت بسیار محدود تقلیل گرا بود و از محدوده های مرزهای دولت ها چندان فراتر نم رفت. اما از اواسط دهه 60 میلادی به واسطه ای پیدایش پارامترهای بدیع در محیط جهانی نظیر هور واحدهای سیاسی جدید، بحران جهانی اقتصاد ، گرایش دوایر قدرت به وضعیتنش زدایی و ناکارآمدی استراتژی بازدارندگی نظامی فرصتی برای زایش روایت های تازه بوجود آمد بگونه ای که گورباچف رهبر سابق اتحاد شوروی اظهار کرده هیچ کشوری نمی تواند تنها با تکیه بر قدرت نظامی و قوی ترین سیستم دفاعی امنیت خویش را تامین کند. استقرار امنیت بیش از پیش تبدیل به مسئله سیاسی شده و تنها می تواند با بهره گیری از ابزارهای سیاسی قابل حل باشد...» (عسگری ، 1381، ص 180)
وی همچنین تاکید می کند که تصور تروریسم امنیت بین الملل بر مبنای مؤلفه های صرفا نظامی منسوخ گشته و در جهان امروز بازسازی امنیت مبتنی بر مقوله ی اقتصاد است.
صاحب نظران روابط بین الملل ، معتقدند که امنیت اساساً پدیده ای ثابت و مشخص نیست . عامل زمان ایدئولوژی و اوضاع و احوال بین الملل و همچنین موقعیت کشور و دیدگاه رهبران در کیفیت و کمیت آن و بخوبی تحصیل و حفظ آن تأثیر بسزایی دارد (سیف زاده، 1378، ص 161) . از این رو کشورها از دیر باز روش ها و ابزارهای مختلفی را برای کسب و حفظ امنیت در صحنه ی سیاست خارجی به کار می بردند که برخی از آنها عبارتند از:
1) انزواگرایی 2) عدم تعهد و وابستگی به بلوک های قدرت (بی طرفی) 3) توازی قوا 4) ایجاد اتحاد گاهی حمایت کننده و تنظیم قراردادهای نظامی 5) دیپلماسی 6) رقابت تکنولوژی اقتصادی، علمی و فرهنگی.

تعریف و مفهوم امنیت ملی
امنیت در لغت به معنای آزادی از اضطراب و بیمناکی و داشتن اعتماد و اطمینان موجه و مستندات و یا در معرض خطر نبودن یا از خطر محافظت شدن) (میرعرب، ص 133) را گویند. امنیت به معنای عام به معنی عدم ترس و فقدان خطر جدی از خارج نسبت به منافع حیاتی و اساسی مملکت است. بنابراین کشورها سعی می کنند خطر جدی متوجه ارزشهای حیاتی آنها نشود و می کوشند شرایط لازم را برای دوری از خطر فراهم سازند. (Puchala, 1971, p.76-79)
امنیت در یک معنای ابتدایی و اولیه به معنای جامعه از تجاوز راهزنان و ایمنی شهر است. اما امنیت در یک معنای گسترده تر دارای دو جنبه ایجابی و سببی است. ایجابی یعنی احساس رضایت و اطمینان خاطر در نزد دولتمردان و شهروندان و سلبی به معنای عدم وجود ترس اجبار و تهدید می باشند (افتخاری، 78، ص 27). امنیت ملی یک مفهوم غربی و بویژه آمریکایی است که از سال 1945 م به بعد رواج بافت . آرنولد ولفرز معتقد است امنیت ملی نهاد ابهام آمیزی است که اصلاً ممکن نیست دارای معنای دقیق باشد. (بصیری، 78، ص 69)
آرنولد ولفرز امنیت ملی را بدین شکل تعریف می کند:
«امنیت در یک مفهوم عینی به فقدان تهدید ها نسبت به ارزشهای اکتسابی تلقی می شو و در یک مفهوم ذهنی، امنیت بر اساس فقدان دلهره و نگرانی از به مخاطره افتادن ارزشها و توانمندی لازم در کسب نتایج منصفانه ارزیابی می شود.» (روشندل، 74، ص 11)
در مجموع می توان گفت که دوره جنگ سرد به دلیل تأکید بر مسائل نظامی و استراتژیهای همچون بازدارندگی هسته ای بر اساس رهیافت واقع گرایی شکل گرفت. بنابراین امنیت بطور عمده ماهیت نظامی داشته و درخارج از مرزها جستجو می شد.
با پایان یافتن جنگ سرد بر اساس رهیافت بین المللی در قالب نهادگرایی . جنبه اقتصادی امنیت موردتوجه قرار گرفت به همین سب عناصر داخلی در تعریف امنیت جایگاه و ویژه ای بافت . (سجادی، 79، ص 164).
در حال حاضر عناصر داخلی به طرز چشمگیری در موضوعات امنیتی و مسائل استراتژیک راه یافته است (سجادی، پیشین، ص169).
در یک تقسیم بندی دیگر امنیت به پدیده های ذیل اطلاق می شود:
1) حفظ تمامیت ارضی، مردم بقاء و ادامه نظام اجتماعی (سیاسی، اقتصادی و فرهنگی) و حاکمیت کشور .
2) حفظ منافع حیاتی. (Padel fort , ed. Al, 1967, p.188-189)
3) فقدان ترس جدی از خارج نسبت به منافع ملی و حیاتی کشور ، آزگود منافع ملی را به (اموری که ارزش آنها صرفاً مفید بودن آنها برای ملت است) تعریف می کند.
برخی از پژوهشگران مسائل امنیتی ، ضمن تاکید بر تفکیک امنیت نرم افزاری و سخت افزاری ، مفهوم نرم افزاری امنیت را با شاخصهای همچون مشروعیت انسجام و ظرفیت سیاسی مورد شناسایی و تجزیه و تحلیل قرار می دهند. (چون این مونگ و دیگران، ص 77)
در یک جمع بندی دیگر از مفهوم امنیت ملی ، این واژه را از چندین ارزش ملی می دانند. این ارزشها عبارتند از:

1- پاسداری از بقای سیاسی و سرزمینی کشور 2- تضمین بقای ارگانیک ، ایجاد شرایط لازم برای رفاه اقتصادی 3- تأمین و حفظ هماهنگی میان اقوام و طوایف درون کشور 0طبیب، 77، ص 18)
با کمرنگ شدن بعد نظامی امنیت ، دیگر ابعاد آن نیز مورد توجه پژوهشگران موضوات امنیت قرار گرفت.در برداشت جدید از این واژه امنیت کشورها به قابلیت افزایش هماهنگی ، تعمق حس مدنیت و کاهش تعارضات و تنشهای اجتماعی اطلاق می شود (دولور، 71 ص 389)
تحول در مفهوم امنیت ملی آن چنان چشمگیر است که نه تنها متغیرهای تأثیر فراوانی پابه عرصه وجود گذاشته بلکه در بعضی موارد بشریت از اهمیت متغیر نظامی کاسته شده است.
شاخصه های امنیت ملی
با توجه ه تعاریف گوناگونی که از امنیت ملی ارائه شد، می توان شاخصه های ذیل را در رابطه با امنیت ملی بیان می کرد.
1- حفظ جان مردم 2- حفظ امنیت ارضی (پادلفورد) 3- حفظ نظام اقتصادی و سیاسی.4-حفظ استقلال و حاکمیت کشور (آزگود) 5- حفظ منابع حیاتی 6- فقدان ترس جدی از خارج نسبت به منافع ملی و حیاتی کشور (پادلفورد) 7- حفظ نهادهای اساسی جامعه (آزگود) 8- وحدت ملی (آرنولد ولفرز) 9- فقدان دلهره و نگرانی از به مخاطره افتادن ارزشها (آرنولد ولفرز) 10- مشروعیت سیاسی (ادوارد آذروجون این مدن) 11- تامین و حفظ هماهنگی میان اقوام و طوایف درون کشور 12- عدم تهدید جدی سلطه فرهنگی بیگانه (رابرت ماندل)

موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خلیج فارس
تأثیرات عوامل جغرافیایی بر سیاست که ژئوپلیتیک نامیده شده به دو دسته عوامل ثابت و متغیر تقسیم میشود.(7) توان و هنر ایجاد موازنه ی قدرت با رقیبان در سطوح منطقه ای وجهانی با استفاده از این عوامل ثابت و متغیر، به ژئوپلیتیک جنبه ی فرااقلیمی داده، به طوری که درزمان های مختلف و به نسبت قدرت رقباً نقش آفرینی آن متفاوت خواهد بود. (8)
عوامل ثابتی همچون موقعیت جغرافیایی ، فضا، وسعت ناهمواریها شکل کشور ، آب و هوا و همسایگان نشان از ثابت نسبی ژئوپلیتیکی دارد اما عواملی مانند منابع طبیعی ، معادن ، جمعیت و نهادهای سیاسی اجتماعی کشور و همسایگان اموری هستند که می توانند این ثبات نسبی را با چرخش مواجه کنند. منطقه ی خلیج فارس نیز با توجه به عوامل مذکور، دارای دوره های گوناگون ژئوپلیتیکی است. اتفاقاتی که طی دهه های گذشته در این منطقه رخ داده از جمله وقوع انقلاب اسلامی ایران ، جنگ عراق و ایران، اشغال کویت و جنگ های آمریکا باعراق هر یک مؤثر و متأثر از عوامل متغیر ژئوپلیتیک بوده اند که با پایه ی آن، استراتژی های نظامی قدرت های منطقه ای و بین المللی طرح ریزی شده اند.
مهمترین خواست آمریکا در این منطقه، اطمینان از صادرات آزاد نفت به بازارهای جهانی است و تأثیر این منافع مستلزم حفظ ثبات و امنیت در منطقه است. کنترل تسلیحات کشتار جمعی نیز نگرانی دیگر آمریکا بوده است . زیرا از نظر این کشور دارندگان چنین تسلیحاتی تهدیدی علیه منافع ملی آمریکا شناخته می شوند، بویژه عراق که در جنگ با ایران ، نمونه هایی از این تسلیحات از جمله مواد شیمیایی را به کار گرفت.
امنیت رژیم های حافظ منافع آمریکا در منطقه نیز حائز اهمیت است. علاوه بر این نگرانی از تروریسم نیز طی سالهای اخیر ، تهدیدی علیه امنیت منطقه یاد شده است. (9) همه این نگرانی ها ریشه در موقعیت مهم و متغیر ژئوپلیتیک منطقه ای خلیج فارس دارد بنابراین کشورهای این حوزه نیز استرتژی های خود را بر مبنای عوامل ثابت و متغیر ژئوپلیتیک منطقه پی ریزی می کنند.
کاربرد استراتژی به وسیله حکومت ها بر پایه ژئوپلیتیک که درفرهنگ و بستر تعریف ژئواستراتژی تلقی شده (10) نشان دهنده ی اهمیت این عوامل در مسائل نظامی و راهبردهاست . بنابراین تعدد عوامل ثابت و متغیر ژئوپلیتیکی خلیج فارس و استراتژی های گوناگون قدرت های منطقه ای و بین المللی نشانگر اهمیت فوق العاده خلیج فارس برای کشورهای منطقه و سایر قدرت های جهانی است. از سوی دیگر نظریات جدید سوئل بن کوهن که در برخی موارد با آموزه های ماهان، مکیندر اسپایکمن و سایر صاحب نظران ژئوپلیتیک متفاوت است، در این زمینه قابل توجه است. وی بانگرشی نوین که ناشی از تقسیم بندی جهان بر حسب مناطق ژئو استراتژیک و ژئوپلیتیک است، جهان را ه شکل بنیادی از هم گسیخته می دانند که ترکیبی از نواحی جداگانه متعدد می باشد . وی با مبنا قرار دادن مفهومی سنتی «منطقه» جهان را به مناطق استراتژیک و مناطق ژئوپلیتیک تقسیم می کند به گونه ای که ژئوپلیتیک هر منطقه فرعی زیر مجموعه ی ژئوپلیتیک بزرگتری قرار می گیرد.
بر این اساس، عملکرد قدرت های بزرگ در طرح ریزی استراتژی به نحوی است که مسائل ژئوپلیتیک نواحی مختلف، به صورت هرمی مورد توجه قرار میگیرند و نواحی ژئواستراتژیک بر این پایه بوجود می آیند . به عبارت دیگر منطقه ی ژئواستراتژی منطقه ای است که با رویکردهای قدرت های بزرگ و همچنین تغییرات ژئوپلیتیکی تناسب مستقیم دارد.
با توجه به آنچه ذکر شد ، بر اساس ماهیت نظام جهانی، مناطق ژئواستراتژیک نیز متغیر خواهند بود. برای مثال، در نظام دو قطبی دو منطقه اصلی ژئواستراتژی وجود دارد که البته لفظ منطقه جنبه ی انتزاعی دارد، یعنی استراتژی های تدوین شده توسط دو ابر قدرت، برای تمام جهان بویژه برای بلوک خود تعمیم داده می شوند، اما در نظام پس از جنگ سرد که قدرت سلسله مراتبی است مناطق استراتژیک نیز سلسله مراتبی می شوند. بنابراین منطقه ای مانند خلیج فارس که خود زیر مجموعه ای از منطقه خاورمیانه می باشد، محل تلاقی استراتژی قدرت ها و کشورهای منطقه است. در رویکرد آمریکا به این منطقه ، دست کم سه استراتژی بزرگ طی دهه های اخیر قابل مشاهده است که شامل : استراتژی دو ستونی، مهار دو جانبه و خاورمیانه بزرگ است.
در چنین شرایطی سایر قدرت ها از جمله روسیه و اروپا به گونه ای طراحی استراتژیکی دارند که سایر قدرت ها را نیز در نظر گیرند.
یوگنی باژانف معاون مؤسسه دیپلماتیک وزارت خارجه ی روسیه معتقد است: «درباره امنیت خلیج فارس هیچ کس نمی تواند دیگر جریان‌های موجود در خاورمیانه و حتی دریای خزر رانادیده بگیرد.» زیرا بسیاری از تهدیدات امنیتی این بخش از جهان مشترک است و نمی‌توان آنها را از یکدیگرجدا کرد. مسکو پس از فروپاشی شوروی در سیاستی نوین، مشارکت و همگرایی باغرب را در پیش گرفت اما واقعیت های بعدی موجب شد تا قدری در این روند تجدیدنظر کند و سیاست خارجی مستقلی، را با توجه به شرایط موجود اتخاذ نماید. اکنون خاورمیانه و از جمله خلیج فارس ، با تهدیدات امنیتی خاصی رو به روست که در نظر گرفتن منافع روسیه در آن موجب تقویت چند قطبی شدن نظام جهانی می شود، امنیت روسیه بستگی به امنیت خاورمیانه دارد. (12) اروپانیز به دلیل استفاده از منابع نفتی منطقه نمی‌تواند نسبت به مسائل خلیج فارس بی تفاوت باشد. (13) به این ترتیب در می یابیم که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای منطقه، بااستراتژی های نظامی و نگرانی های امنیتی در هم تنیده ی کشورهای منطقه و قدرت های جهانی روبرو می باشد که برخی تهدید و برخی فرصت تلقی می شوند . تلاش برای قدرت منطقه ای شدن مستلزم توازن میان این تهدیدات نگرانی های امنیتی و استراتژی‌های نظامی است. به گونه ای که ضمن نزدیک شدن به کشورهای همسایه برای همکاری و همگرایی، به تمرکز بر دشمن مشترک و چگونگی مقابله باتهدیدات ناشی از آن نیز توجه شود. با توجه به شکاف اخیر میان برخی کشورهای منطقه با آمریکا که از جنگ های خودسرانه این کشور و حمایت های پی در پی از اسرائیل و همچنین مقابله با مسلمانان به عنوان تروریسم ناشی شده، زمینه ای کافی برای بهره برداری از این فرصت فراهم شده است.
حضور مقتدرانه در منطقه، ضمن سوق دادن کشور به سمت اتحادهای منطقه ای می تواند از تهدیدات ناشی از قدرت های بزرگ نیز جلوگیری کند. این حضور با عواملی از جمله برپایی رزمایش برای ایجاد آمادگی دفاعی و بازدارندگی، می تواند در این زمینه به کمک سیاست خارجی بشتابد و برای بهره گیری از فرصت ها و جلوگیری از تهدیدات بسترسازی کند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   28 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

مقاله موقعیت جغرافیایی خلیج فارس و دریای عمان

اختصاصی از یاری فایل مقاله موقعیت جغرافیایی خلیج فارس و دریای عمان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

خلیج فارس دریای حاشیه ای (Marginal sea) و نیمه بسته ای (semi-enclosed) است که در اثر تأثیر متقابل قاره آفریقا و اروپا-آسیا در طول ادوار گذشته زمین شناسی ایجاد شده است و مساحت آن حدود 24000 کیلومتر مربع می باشد. طول سواحل شمالی خلیج فارس و دریای عمان در حدود 2500 کیلومتر می باشد. عرض خلیج فارس 300-200 کیلومتر با عمق متوسط 35-30 متر است. عمیق ترین قسمت دریای عمان حدود 3650 متر و خلیج فارس در سمت تنگه هرمز 90 متر می باشد. خلیج فارس در محدوده عرض های مناطق گرمسیری کره زمین و بین عرضهای 25 تا 30 درجه شمالی قرار گرفته و به همین جهت آب و هوای غالب آن گرم و مرطوب است.

به طوریکه حداکثر به 45 درجه سانتی گراد می رسد. این امر باعث شده تا میزان تبخیر سالانه به حدود 2000 میلیمتر بالغ شده و موجب افزایش شوری آب دریا شود. به همین خاطر میزان شوری سالانه آن حدود 40 در هزار است که در مناطق کم عمق به مراتب بیشتر می باشد.

زمان ماندگاری آب در خلیج فارس به علت نیمه بسته بودن آن، بین 3 تا 5 سال برآورد شده که مدت زمان زیادی است به همین خاطر بروز هرگونه آلودگی تا مدت مدید در آن باقی مانده و می تواند موجب افزایش آلودگی همه جانبه در آن شود.

این مقاله به صورت  ورد (docx ) می باشد و تعداد صفحات آن 138صفحه  آماده پرینت می باشد

چیزی که این مقالات را متمایز کرده است آماده پرینت بودن مقالات می باشد تا خریدار از خرید خود راضی باشد

مقالات را با ورژن  office2010  به بالا بازکنید