حمل و نقل جاده ای یکی از اجزای کلیدی توسعه اقتصادی - اجتماعی است و اغلب بخش عمده ای از بودجه های ملی را جذب می کند. حمل و نقل جاده ای با تسهیل تجارت داخلی و بین المللی و بهبود دستیابی مردم به کار، آموزش، خدمات بهداشتی، امداد رسانی در شرایط بحران و ... به روند توسعه و پیشرفت کمک می کند. وجود یک شبکه کارآمد راه، نیازمند برنامه ریزی برای حفظ و نگهداری آن است. به همین دلیل در سالهای اخیر، به نگهداری راهها توجه ویژ های شده است. با توجه به محدودیت سرمایه و بودجه در کشور و نیز به منظور حفاظت از سرمایه های موجود، نگهداری رویه های آسفالتی امری ضروری و لازم است .
مهمترین عوامل موثر در خرابی و خسارت راه ها و سطوح آسفالتی:
نوع خاک محل احداث راه ، حجم ترافیک ، شرایط جوی و محیطی از نظر میزان بارندگی و تغییرات درجه حرارت ، نوع وسایل نقلیه ی عبوری ، نحوه ی ساخت راه و اجرای اصولی و فنی تمام مراحل ساختمان لایه های راه شامل: خاک برداری های اولیه خاک کم مقاومت وتراکم زمین طبیعی ، اجرای لایه های زیر اساس ((sub base ، (base) در بعضی از موارد بلک بیس (black base) ، لایه رویه (surface) و در نهایت لایه آسفالتی سطح راه یعنی یعنی بیندر(binder) و توپکا ( Topeka) . رعایت نشدن اصول مراقبت و حفاظت از راه وترمیم نشدن آسیب های جزئی و اولیه ی راه و به اصطلاح به فراموشی سپرده شدن راهداری چه قبل و چه بعد از آسیب دیدگی آن چراکه برای هر نوع عیب و خرابی که در سطح راه آسفالته ایجاد می شود روش خاصی جهت مراقبت و مرمت آن وجود دارد ، شیب بندی طرحی و عرضی نامناسب راه و در نتیجه باقی ماندن آب به سطح راه در شیب های کمتر از حد استاندارد ، باعث تخریب آن می گردد. البته عکس این قضیه نیز صادق است ، به این معنی که هرچه شیب راه خصوصا شیب عرضی از حد مجاز بیشتر شود این امر باعث جاری شدن تند آب ها بر سطح مسیر می شود .که در نهایت با گذر زمان باعث شسته شدن و خرابی راه می شود . عایق کاری نامناسب راه و نفوذ آب به داخل ساختمان راه و لایه های زیرین آن و در نهایت تخریب آسفالت و کل راه ، استفاده از قیر های غیر استاندارد و با ویسکوزیته ( گرانروی ) نامناسب و کمتر یا زیادتر ازقیر مصرفی از حد مجاز، استفاده ی خودرو ها خصوصا وسایل نقلیه ی سنگین مجهز به لاستیک های یخ شکن و میخ دار در ایام بدون یخبندان و حتی در زمان برف باری های جزئی و نرم در طول سال ، همه وهمه از عواملی هستند که باعث آسیب دیدگی و در صورت عدم رسیدگی باعث انهدام و از کاربری خارج شدن راه می شوند .
انواع معایب و آسیب دیدگی های راه آسفالته :
در یک تقسیم خرابی ها را به دو نوع بنیادی (سازه ای ) و خرابی سطحی ( کارکردی ) تقسیم بندی می کنند . نوع بنیادی زمانی رخ می دهد که روسازی به علت نداشتن قدرت باربری کافی در اثر بارهای وارده و صدمه دیدن ، دیگر قادر به تحمل بارگذاری بیشتر بدون افزایش خرابی نباشد .در حالی که در خرابی های سطحی سیستم روسازی قدرت باربری دارد ولی به علت ناهموار شدن سطح روسازی امکان بهره برداری از آن به سختی امکان پذیر است .
در تقسیم بندی دیگر خرابی ها به سه دسته عمده تقسیم بندی می شوند :
- ترک ها
- تغییر شکل ها
- اضمحلال
1- ترک ها
در سطوح آسفالته به صور مختلف ترک عارض می شود . پیدایش این ترک ها در واقع علل و ریشه های مختلفی دارد که قبل از هرگونه اقدامی بایستی علت و یا عللی که سبب پیدایش ترک در سطح راه شده است شناخت و سپس اقدام به مرمت آن نمود به همین علت در زیر ترک های سطوح آسفالته را به تفکیک بررسی می کنیم .
انواع ترک های شناخته شده در سطوح آسفالته :
- ترک های موزاییکی ( پوست ماری ، سوسماری )
- ترک های تیغه ای ( برشی – کناری )
- ترک های لبه ای
- ترک های دوبندی
- ترک های انعکاسی
- ترک های چروکی ( انقباضی )
- ترک های لغزشی ( هلالی)
- ترک های تعریضی
1- ترک موزاییکی :
1-1 شناسایی ترک : این ترک به صورت بلوک های کوچک بوده که همگی به هم مربوط می باشند و به علت داشتن شباهت به پوست پشت بدن سوسمار ترک سوسماری یا پوست ماری نیز نامیده می شود .
علت پیدایش ترک موزاییکی در سطح راه های آسفالته ناپایداری و ضعیف بودن زیرسازی راه می باشد که با ترک خوردن تمام یا قسمتی از سطح رویه آسفالتی به شکل تکه های نسبتا کوچک چند ضلعی ظاهر شده و معمولا با تکرار بارگذاری بر وسعت آن افزوده می شود .
از مشخصات بارز این ترک ها وسیع نبودن ترک می باشد و غالبا در سطح کوچکی عارض می شود مگر اینکه زیر سازی راه کلا ضعیف باشد که در این صورت ترک در سطوح وسیع تری عارض خواهد شد.
2-1 مرمت: نظر به اینکه ترک های موزاییکی به واسطه ی تغییر شکل بیشتر از حد لایه های روسازی در اثر بارگذاری وخستگی بیشتر از حد لایه رویه در اثر بارهای دارد به آن و همچنین اشباع شدن قشر خاک زیر و نیز روسازی راه عارض شده است در نتیجه تنها راه علاج و مرمت آن عبارت است از حذف خاک ها و مصالح اشباع شده و زهکشی کردن اطراف محل لکه ها و نتیجتا مرمت راه مشتمل است بر کندن آسفالت و برداشتن قشرهای روسازی و زیرسازی و انجام زهکشی در محل برداشته شده می باشد.
پس از حذف مصالح نامرغوب بایستی محل کنده شده را با مصالح مخلوط رودخانه ای از نوع مصالح زیر اساس ریخته و سپس به جای قشر اساس ، قیر ریخته و روی آن قشرهای بیندر و توپکا را پخش نمود .
شامل 86 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق ترک ها و خرابی های روسازی راه
