لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 12
آیه 41
یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ
کافران را به نشان صورتشان می شناسند و از موی جلو سر و پاهایشان میگیرند .
تفسیر نمونه آیه
گنهکاران از سیمایشان شناخته مى شوند! در تعقیب آیات گذشته که بعضى از حوادث رستاخیز را بازگو مى کرد، این آیات همچنان ادامه همان بحث و ذکر خصوصیات دیگرى از صحنه قیامت ، و چگونگى حساب ، و مجازات ، و کیفر است . نخست مى فرماید: ((هنگامى که آسمان شکافته شود، و همانند روغن مذاب گلگون گردد، حوادث هولناکى واقع مى شود که هیچکس را یاراى تحمل آن نیست )) (فاذا انشقت السماء فکانت وردة کالدهان ). از مجموع آیات ((قیامت )) به خوبى استفاده مى شود که در آن روز نظام کنونى جهان به کلى در هم مى ریزد، و حوادث بسیار هول انگیز در سرتاسر عالم رخ مى دهد، کواکب و سیارات و زمین و آسمان دگرگون مى شوند، و مسائلى که تصور آن امروز براى ما مشکل است واقع مى گردد، و از جمله چیزى است که در آیه فوق آمده است که کرات آسمانى از هم مى شکافد و به رنگ سرخ و به صورت مذاب همچون روغن در مى آید. ((وردة )) و ((ورد)) به معنى ((گل )) است و از آنجا که گلها غالبا سرخ رنگند معنى سرخ را در اینجا تداعى مى کند. این واژه به معنى اسبهاى سرخ رنگ نیز آمده ، و از آنجا که اینگونه اسبها در فصول سال تغییر رنگ مى دهند در فصل بهار کمى زرد رنگ و در فصل زمستان سرخ رنگ ، و در شدت سرما تیره رنگ مى شوند، دگرگونیهائى که صحنه آسمان در قیامت پیدا مى کند به آن تشبیه شده است که گاه همچون شعله آتش سرخ و سوزان ، و گاه زرد رنگ ، و گاه سیاه دودآلود و تیره و تار مى شود. ((دهان )) (بر وزن کتاب ) به معنى روغن مذاب ، و گاه به معنى دردى است که در روغن ته نشین مى کند، و غالبا رنگهاى مختلفى دارد. این تشبیه ممکن است از این نظر باشد که رنگ آسمان به صورت روغن مذاب گلگون در مى آید، و یا اشاره به ذوب شدن کرات آسمانى ، و یا رنگهاى مختلف آن بوده باشد بعضى دهان را به معنى ((چرم سرخ رنگ )) نیز تفسیر کرده اند، و در هر صورت این تشبیهات تنها مى تواند شبحى از آن صحنه هولناک را مجسم سازد، چرا که در واقع شباهتى به هیچ حادثه اى از حوادث این دنیا ندارد، و صحنه هائى است که تا کسى نبیند نمى داند. و از آنجا که اعلام وقوع این حوادث هولناک در صحنه قیامت ، و یا قبل از آن هشدارى است به همه مجرمان و مؤ منان ، و لطفى است از الطاف الهى ، بعد از آن همان جمله سابق را تکرار فرموده ، مى گوید: ((کدامین نعمت از نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید))؟! (فباى آلاء ربکما تکذبان ). در آیه بعد، از حوادث تکوینى قیامت ، به وضع انسان گنهکار در آن روز، پرداخته ، مى افزاید: ((در آن روز هیچ کس از انس و جن از گناهش پرسش نمى شود)) (فیومئذ لا یساءل عن ذنبه انس و لا جان ). چرا سؤ ال نمى کنند؟ براى اینکه همه چیز در آن روز آشکار است ، یوم البروز است ، و در چهره انسانها همه چیز خوانده مى شود. ممکن است تصور شود که این آیه با آیاتى که تصریح و تاءکید بر مساءله سؤ ال از بندگان در قیامت مى کند تضاد دارد، مانند ((آیه 24 صافات )) و قفوهم انهم مسئولون : ((آنها را متوقف سازید که باید از آنها سؤ ال شود)) و آیه 92 - 93 سوره حجر فو ربک لنسئلنهم اجمعین عما کانوا یعملون : ((به پروردگارت سوگند که از همه آنها سؤ ال مى کنیم از کارهائى که انجام مى دادند)). ولى با توجه به یک نکته این مشکل حل مى شود و آن اینکه قیامت یکروز بسیار طولانى است ، و انسان از مواقف و گذرگاهاى متعددى باید بگذرد و در هر صحنه و موقفى باید مدتى بایستد، طبق بعضى از روایات این مواقف پنجاه موقف است ، در بعضى از این مواقف مطلقا سؤ الى نمى شود، بلکه ((رنگ رخساره خبر مى دهد از سر درون )) چنانکه در آیات بعد خواهد آمد. و در بعضى از مواقف مهر بر دهان انسان گذارده مى شود و اعضاى بدن به شهادت برمى خیزند. در بعضى از انسانها دقیقا پرسش مى شود. و در بعضى دیگر انسانها به جدال و دفاع و مخاصمه برمى خیزند خلاصه هر صحنه اى شرایطى دارد و هر صحنه از صحنه دیگر خوفناکتر است . و باز در تعقیب آن همگان را مخاطب ساخته مى گوید ((کدامین نعمت از نعمتهاى پروردگارتان را تکذیب مى کنید))؟! (فباى آلاء ربکما تکذبان ). آرى در آن روز سؤ ال نمى شود، ((بلکه مجرمان با قیافه هایشان شناخته مى شوند)) (یعرف المجرمون بسیماهم ). گروهى داراى چهره هاى بشاش نورانى و درخشانند که بیانگر ایمان و عمل صالح آنهاست ، و گروهى دیگر صورتهائى سیاه و تاریک و زشت و عبوس دارند که نشانه کفر و گناه آنهاست ، چنانکه در آیات 39 تا 41 سوره عبس مى خوانیم : ((وجوه یومئذ مسفرة ضاحکة مستبشره و وجوه یومئذ علیها غبرة ترهقها قترة )): ((در آن روز چهره هائى درخشان و نورانیند، و چهره هائى تاریک ، که سیاهى مخصوصى آنرا پوشانیده )). سپس مى افزاید: ((آنگاه آنها را با موهاى پیش سر، و پاهایشان مى گیرند، و به دوزخ مى افکنند))! (فیؤ خذ بالنواصى و الاقدام ). ((نواحى )) جمع ((ناحیه )) چنانکه راغب در مفردات مى گوید: در اصل به معنى موهاى پیش سر و از ماده ((نصاء)) (بر وزن نصر) به معنى اتصال و پیوستگى است ، و ((اخذ به ناصیه )) به معنى گرفتن موى پیش سر است ، و گاه کنایه از غلبه کامل بر چیزى مى آید. ((اقدام )) جمع ((قدم )) به معنى پاها است . گرفتن مجرمان با موى پیش سر، و پاها، ممکن است به معنى حقیقى آن باشد که ماءموران عذاب این دو را مى گیرند و آنها را از زمین برداشته ، با نهایت ذلت به دوزخ مى افکنند، و یا کنایه از نهایت ضعف و ناتوانى آنها در چنگال ماءموران عذاب الهى است ، که این گروه را با خوارى تمام به دوزخ مى برند، و چه صحنه دردناک و وحشتناکى است آن صحنه ؟ باز از آنجا که یادآورى این مسائل در زمینه معاد هشدار و لطفى است به همگان مى افزاید: ((کدامین نعمت از نعمتهاى پروردگارتان را تکذیب مى کنید))؟! (فباى آلاء ربکما تکذبان ).
تحقیق و مقاله کامل درباره تفسیر 11 ص
