برچسب اقلیم - یاری فایل

استان یزد در قلمرو سلسله جبال مرکزى ایران واقع شده و از پستى و بلندى و چاله‌‌ها و کفه‌‌هاى کویرى متعدد تشکیل شده است. این ناهموارى‌ها عمدتاً به پنج گروه کوه‌‌ها و تپه‌هاى پاى‌کوه، دشت‌ها و جلگه‌ها، بیابان‌ها، مناطق شور و کویرها و تپه‌هاى ماسه‌اى تقسیم مى‌شوند.

در سطح استان یزد، دو رشته کوه متمایز از هم وجود دارد. یکى بخشى از کوه‌هایى است که در جهت شمال غربى - جنوب شرقى از مرکز ایران عبور مى‌کنند و به کوه‌هاى مرکزى ایران معروف هستند و دومى شامل رشته‌کوه‌هایى است که در مناطق مرکزى، شمالى و شرقى استان قرار دارند.

رشته‌کوه شیرکوه، مانند دیوارى، ‌قسمت‌هاى مرکزى استان یزد را از بخش غربى استان (چالهٔ ابرقو) جدا مى‌کند. این ارتفاعات که همواره از برف و یخ پوشیده شده‌‌اند، در ادامه حیات شهرهاى بزرگ یزد، تفت و مهریز نقش مهم و اساسى دارند. از ارتفاعات دیگر استان یزد، به کوه خرانق در مرکز استان یزد نیز مى‌توان اشاره کرد.

خشکى اقلیمى استان یزد، ‌دو علت اساسى و عمده دارد : یکى این که روى کمربند خشک جهانى قرار دارد و دیگر آن‌که از دریاهاى آزاد عمان و خلیج‌فارس و دریاچه‌هاى داخلى و بادهاى رطوبت‌زاى دریایى دور است. عامل مهم اعتدال نسبى آب و هواى یزد، ‌که قابلیت زیست نسبتاً مناسبى به آن بخشیده است، ارتفاعاتى است که بیشتر به صورت موضعى مؤثراند و این امر باعث شده است مناطقى که در ارتفاعات بیش از ۲۵۰۰ متر قرار دارند از اعتدال و رطوبت بیشترى نسبت به دشت‌هاى یزد و اردکان برخوردار باشند.

در بررسى مربوط به یک دورهٔ‌ هشت ساله (۱۹۹۲-۱۹۸۴)، متوسط دماى هوا برابر ۱۸/۹ درجهٔ سانتى‌گراد گزارش شده است. حداکثر مطلق دما در تیرماه برابر ۴۳ درجهٔ سانتى‌گراد و حداقل آن در دى ماه برابر ۷/۲- درجهٔ‌ سانتى‌گراد گزارش شده و اختلاف درجهٔ‌ حرارت سالانهٔ حوالى یزد ۵۰ درجهٔ سانتى‌گراد است. به استثناى منطقهٔ کوهستانى شیرکوه، سایر نقاط استان یزد اقلیم گرم و خشک و بیابانى دارد که از مغرب و جنوب غربى به سمت شمال شرقى و شرق خشک‌تر مى‌شود.

به این ترتیب، آب و هواى استان یزد به علت قرار گرفتن در کمربند خشک جهانى، داراى زمستا‌ن‌هاى سرد و نسبتاً مرطوب و تابستان‌هاى گرم و طولانى و خشک است. در ایام تابستان، ‌ییلاق‌هاى شیرکوه پناهگاه مردم گرمازدهٔ این استان است.

آب انبارهای یزد نشانگر هنر معماران چیره دست خطه کویر است

داخلی. فرهنگی. میراث. آب انبار.

معماران چیره دست یزدی طی قرنها با احداث آب انبارهایی زیبا ، " آب " این مایه حیات را در قلب کویر ایران به کام تشنگان خسته و گرمازده گوارا کرده‌اند.

در گذشته شدت گرما توام با کمبود شدید آب این هنرمندان را بر آن داشت تا در دل زمین به ایجاد محلی برای ذخیره آب بپردازند.

مردمان این دیار در زبان محلی از آب انبار با عنوان " امبار " ((ombar‬ یاد می‌کنند.

اکنون این آب انبارها یکی از شاخص‌ترین نمادهای معماری یزد و جلوه‌گر نبوغ و توانمندی معماران این خطه کویری است.

آب آب انبارها از طریق هدایت آبهای باران و برف تامین می‌شده و امروزه این آب انبارهای تاریخی که روزگاری محل اصلی تامین آب اهالی بوده به فراموشی سپرده شده و مخازن آنها از آب خالی شده است.

خنک بودن این اماکن در قدیم باعث شده بود تا از آن بعنوان یخچال نیز استفاده شود و از طریق نصب میخ‌هایی بر روی دیوارها مواد غذایی خود را در آن نگهداری کنند.

از آب این اماکن برای آشامیدن استفاده می‌شده‌است ولی در کتاب تاریخ یزد از منابع آبی با عنوان " چاههای آب سرد" نیز یاد شده که برای شستشو و رفع دیگر نیازها کاربرد داشته است.

معماران یزدی، خشت و آجر به همراه ملات " ساروج " ( مخلوط خاکستر ، آهک و ماسه) را در کنار هم قرار داده و به شکل زیبایی آب انبارها را احداث کرده‌اند.

آب انبارها یا " خانگی " بودند که توسط اهل خانه ساخته می‌شد و جنبه شخصی داشت و یا "عمومی" که برای استفاده اهالی محل و شهر احداث می‌شدند.

ورود به اب انبارها از طریق پله‌های زیبا و طولانی است که به آن "راچینه" گفته می‌شود و نظر هر بیننده‌ای را جلب می‌کند و او را به تامل در این نوع معماری وا می‌دارد.

رطوبت دلکش و بوی نم در راه‌پله‌های آب انبارها به انسان آرامش می‌دهد و خستگی را در دل‌مردمان گرمازده کویر برطرف می‌کند و طراوت و شادابی می‌بخشد.

آب انبارها دارای قسمت‌های مختلفی هستند که خزینه استوانه‌ای شکل از قسمت‌های اصلی آن و محل ذخیره‌سازی آب است.

" گنبد " پوشش نیم کره‌ای شکل که به منظور حفاظت از آب ، جلوگیری از آلودگی‌و خنک نگه داشتن، روی خزینه احداث می‌شود نماد بیرونی اب انبارهاست.

سقف این‌اماکن به صورت نیم دایره ساخته شده که در اصطلاح محلی به آن "طاق ضربی " گفته می‌شود.

این طاق‌ها با محاسبات دقیق و بدون استفاده از آهن و تیرآلات ساخته شده و خلق آن از توان معماران امروزی خارج است.

همه آب انبارها دارای راه‌پله است که اولین پله آن از سطح زمین آغاز شده و به طرف درون زمین ادامه می‌یابد و راه دسترسی ورودی به " پاشیر" است.

سقف و راچینه (پله) ،آب انبارها از آجرهای باریک ولی مقاوم ساخته می‌شده که هنوز هم پابرجاست.

بیشتر آب انبارها دارای یک ورودی و پاشیر هستند اما بعضی از آنها به لحاظ موقعیت شهرسازی و نحوه استقرار در بافت شهری دارای دو یا سه ورودی می باشد.

رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد می‌گوید: آب انبارها به دلیل اهمیت و نقشی‌که در زندگی و ادامه حیاط و زیست مردم گذشته داشته، می‌تواند در زمره جذابیت‌های تاریخی قرار گیرد.

دانلود با لینک مستقیم

جاذبه‌هاى استان یزد

جاذبه‌هاى استان یزد جاذبه‌های یزدجغرافیای طبیعی و اقلیم جاذبه‌های استان یزد جاذبه‌هاى استان یزد

yarafile دوشنبه 21 فروردین 1396 ساعت 12:58

0 نظر

یاری فایل

پیوندها

دسته‌ها

ابر برجسب

جدیدترین یادداشت‌ها

بایگانی

جستجو

دانلود اقلیم استان گلستان وشهر گنبد کاووس

دانلود اقلیم استان یزد و شهر یزد

دانلود اقلیم استان کرمان و شهر چوبار

دانلود اقلیم استان خراسان شمالی و شهر بجنورد

جاذبه‌هاى استان یزد