یاری فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

یاری فایل

مرجع دانلود فایل ,تحقیق , پروژه , پایان نامه , فایل فلش گوشی

نقش زبان و ادبیات فارسی در اتّحاد ملّی و انسجام اسلامی

اختصاصی از یاری فایل نقش زبان و ادبیات فارسی در اتّحاد ملّی و انسجام اسلامی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 25

 

باسمه تعالی

نقش زبان و ادبیات فارسی در اتّحاد ملّی و انسجام اسلامی

مقدمه

ملّت مسلمان ایران همگی در تحت پرچم توحید هستند و همین پرچم توحید با دست های پیوسته و واحد می تـواند در برابـر سیل کبر و کفر ، استوار و پابرجا برافراشته گردد و برفراز بام اتّحاد مسلمین به اهتزاز درآید .

اتّفاق و اتّحاد ملّت ایران و تعالی پیشرفت آنان را مهیّا می سازد و آنان را به سمت و سوی رستگاری و پیروزی می کشاند . ملّت ایران باید با هوشیاری و بیداری نقشه های ریاکارانه ی دشمنان اسلام را نقش برآب سازند و با هم دلی و هم بستگی سدّ راه آنان گردند و فریب های آنان را خنثی نمایند .

دستهای ناپاکی سعی دارند که با طرح مسایل پوچ و بی معنا وحدت ملّی را از هم بپاشند و از تفرقه و جدایی قومیّت سخن به میان می آورند که اقوام مختلف ایرانی را به جان هم بیندازند و از آب گل آلود ماهی بگیرند و با شعار «تفرقه بینداز و حکومت کن» می کوشند به مطامع شوم خود نائل شوند . در این هنگام است که ملّت ایران و مسلمان باید از هجوم و نفوذ زورمندان جلوگیری کنند .

در عصر حاضر که مستبدان و ابرقدرتان جهان تلاش می کنند که ملّت ایران را در زیر یوغ استعمار و استبداد ، خرد و نابود سازند ، در این زمان که امپریالیسم شرق و غرب می کوشد سلطه و قدرت خود را با نمایش تسلیحاتی عرضه نماید و با صدور سرمایه به کشورهای زیرسلطه و کشمکش بر سر تسلّط بر آنها پیشرفت نظام سرمایه داری و قدرتهای مالی و انحصاری خود را نشان دهد ، ملّت مسلمان ایران باید یکی شوند و دست دردست هم ، زنجیروار اجازه ندهند که سلسله ی وحدت از هم بپاشد و باید در برابر اجانب و عمّال اجانب با ایمان راسخ و اتّکال به خدا مقاومت ورزند .

شاعران و نویسندگان ایران از دیرباز با اشعار و نوشته های خود نقش خود را در مورد بیان وحدت و انسجام اسلامی به خوبی ایفا نموده و این مسئولیّت خطیر را که همانا تحریض و تشویق ملّت مسلمان ایران جهت یگانگی و هم بستگی بین اقوام مختلف ایرانی است ، به ثبوت رسانیده اند . این بزرگان و فرهیختگان شعر و ادب فارسی با تلاش و کوشش وافر در غنا بخشیدن به وحدت ملّی و اسلامی ، یکی از عناصر کلیدی و مهم این امر شایان توجّه بوده اند . این مفتخران ملّی دستاوردهای گرانمایه ی خود را که محصول تراوش اندیشه و ذهن بکر و نوآفرین آنان در خصوص وحدت و اتّحاد ملّی و انسجام اسلامی است ، به فرزندان این مرز و بوم اهدا نموده اند .

شماری اندک از اشعار و نوشته های این سخن آفرینان تعهّدگرا و دلسوز که اتّحاد اسلامی ایران مرهون تراوشات افکار بدیع و عرق ریزی اندیشه های ناب آنان است ، در این مقاله به عنوان نمونه بیان شده است .

این اشعار و نوشته های ماندگار رمز پایداری و هم بستگی ملّت مسلمان ایران در برابر هجوم تازی ، ترک ، مغول ، افغان ، و ابرقدرتان شرق و غرب می باشند که زاده ی عصاره ی جان ، خون چگر ، غلیان اندیشه ، خیزش روح و رستاخیز ضمیر آفرینندگان آنهاست .

فصل اول : شاعران

فردوسی که زنده کننده ی زبان فارسی ـ یکی از مؤلّفه های برجسته ی وحدت ملّی ـ است در باره ی هم پشتی و اتفاق چنین می سراید :

زدانـا تــونشنـیـدی ایــن داسـتان کـه برگوید از گفتـه ی بـاستان

که گر دو برادر نهند پشت پشت تن کوه را خـاک مـاند به مشت

در بیت زیر که از سخنان رستم به اسفندیار است ، واژۀ پشت به مفهوم پشتیبان است :

نـگـه دار ایــران و شیــران منـم به هر جای پشت دلیران منم2

در نامه ی قیصر به خسروپرویزسروده شده :

هـمه دوسـتـدار و بـرادر شـویـم بود نیز گه گه که کهتر شویم3

در پیام گشتاسب به قیصر چنین آمده :

همه سربه سر با تو پیـمان کنند روانها به مهرت گروگان کنند4

سخن دبیر بزرگ به بهرام چوبینه به سبب کشتن جادوگر :

همه شهر ایران به تو زنده اند همه پهلوانان تو را بنده اند5

هم بستگی و پیمان و سوگند پهلوانان ایران جهت مقابله با ترکان پس از شکست خوردن از ترکان :

همه یکسره پشت پشت آوریم مگر نام رفته به مشت آوریم6

سنایی غزنوی :

آب را چون مدد بود هم از آب گلستان گردد آنچه بود خراب7

خاقانی شروانی :

زصفّ تفرقه برخیز و برجمع صفا بگذر که از رندان سلطان دل سپاه اندر سپاه آنک8


دانلود با لینک مستقیم


نقش زبان و ادبیات فارسی در اتّحاد ملّی و انسجام اسلامی

تحقیق و بررسی در مورد ادبیات 50 ص

اختصاصی از یاری فایل تحقیق و بررسی در مورد ادبیات 50 ص دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 47

 

(‌مقدمه )

تعریف ادبیات

گذشته : مجموعه آثار مکتوب و بر جامانده

حال : شعر و نثر داستانی و نمایشی و نوشته های ادبی و شاعرانه

تعریف مکتب یا سبک ادبی : ابتکار در زبان و معانی و شیوه ی بیان

تعریف ادبیات مردمی فارسی : ادبیات عرفانی که با زندگی و فرهنگ مردم پیوند دارد .

درس اول

خط تصویری : کشیدن تصویر چیزها به دور از ظرافت برای انتقال مفهوم

مراحل خط ... خط تصویری .... علامت نویسی .... منفی نگاری .... الفبایی

اولین بار الفبا .... فنیقی ها : سه هزار سال قبل از میلاد

الفبا در ایران = چند صد سال قبل از میلاد ..... مارها .... به تقلید از فنیقی ها

( انواع خط )‌

دوره رواج

تعداد

حروف

جهت نوشتن

علا نامگذاری

میخی

اوستایی

پهلوی

باستان و هخامنشینان

اواخر ساسانی

اشکانیو ساسانی

36

44

22

چپ به راست

راست به چپ

راست به چپ

چون شکل حروف و وسیله نوشتن آن شبیه میخ است

خط نوشتن کتاب مذهبی اوستا

از ریشه پرثو = پهلو

از نام قوم اشکانی گرفته شده

بخش های اوستا : یسنا – یشتها – ویسپرد – وندیداد –خرده اوستا حاوی مناجاتها و ستایشها

تعریف زبان فارسی : زبان ایران پیش از اسلام

مراحل زبان

1- فارسی باستان : در زمان هخامنشی – نوشتن فرمانها و نامه های شاهان

شرقی شمالی

2- فارسی میانه : جنوبی

غربی شمالی : پهلوانیک

جنوبی : پارسی میانه

3-فارسی نو تحول فارسی از اسلام با تأثیر از زبان و دستور عربی

پیوستگی دوره سامانی با دوران اسلامی :

مهم ترین نوشته ها به فارسی میانه : خدای نامه

تأثیر خدای نامه

1- نوشتن سیرالملوک

2- شاهنامه ها شاهنامه منثور عبدالرزاق توسی منبع شاهنامه فردوسی

3- تاریخ نویسی

4- نوشتن کتابهای اخلاقی و آموزشی ، قابوسنامه – بحر الفواید – نصیحه الملوک – اخلاق ناصری

5- ادبیات داستانی : هزار افسان منشا هزار ویک شب – خسرو شیرین – هفت پیکر

تقسیم بندی دوره های تاریخ ادبیات بر اساس : شاخص های ادبی است .

شاخص های ادبی کسانی هستند که :

1-ویژگی های آثار ادبی گذشته بطور مستقل و کامل در آثار آنهاست .

2- به دلیل درک درست از مقتضیات اجتماعی و فرهنگی و .... به خلق آثار می پردازند .

3- در روزگار خود و بعد از خود مورد احترام یا بغض یا تقلید قرار می گیرند .

علت عدم هماهنگی دوره های ادبی با تقسیمات سیاسی و اجتماعی و جغرافیایی :

- سلسله های تاریخی و حوادث سیاسی فقط سیر تحول یک دوره تا دوره دیگر را کند یا تند می کند و با دوره های ادبی ارتباط مستقیم ندارند .

عصر پیش از رودکی

اوضاع سیاسی و اجتماعی

1- شکست ساسانیان از اعراب در جنگ فتح الفتوح (نهاوند) به دلیل نابسامانی اقتصادی و اجتماعی

2- دو قرن کشمکش مداوم در ایران

3-جنگ ایرانیان مخالف : به آفرید – المقفع – ابومسلم خراسانی

4-علاقه ایرنیان به یادگیری زبان عربی

5-تشکیل حکومتهای و نیمه مستقل و سامانی در شرق و شمال شرق

( درس دوم ) : پیشگامی ایرانیان

تأثیر اسلام بر ایرانیان به دلیل - فرهنگ نیرومند

- اندیشه استوار

- سیبویه فارسی : بزرگترین عالم علم نحو

- اخفش : شاگرد سیبویه و خلیل بن امر = واضع علم عروض (صاحب تحسین کتاب لغت فارسی )

علل تأثیر ایرانیان در نشر علوم انسانی

1-راه یافتن ایرانیان به دستگاه حکومت به ویژه در عصر عباسی

2- آشنایی قبلی ایرانیان با مسائل دینی و برخورد مذاهب و معتقدات عامل توجه مسلمانان به دانش های روزگار شد .

3-ترجمه علوم مختلف در فرهنگ ایران به زبان عربی باعث روحیه علمی مناسب با فرهنگ اسلامی شد .

(شعوبیه)

- به دلیل سیاست سخت گیرانه بنی امیه نسبت به ایرانیان ، آنها را بنده و فرودست می دانستند .

- چون اعراب زیر بار نرفتند ایرانیان مسأله برتری عجم بر عرب را مطرح کردند.

و در آثار خود به تحقیر اعراب پرداختند و همین گروه به شعوبیه معروف شدند .

در مخالفت با بنی امیه :‌

1- مختار ثقفی در سال 65 در کوفه – به خونخواهی حسین بن علی (ع) بر ضد امویان

2-ابومسلم خراسانی 129- برانداختن امویان و حکومت عباسیان

فارسی نو : (دری)

- کلمه دری = منسوب به در

- در اصطلاح : زبان دولتی دستگاه ساسانی

- دنباله پهلوی ساسانی و پهلوی اشکانی - ابندا در ایران رایج بوده

- بعد از اسلام در حکومتهای مستقل و نیمه مستقل خراسان و ماوراء النهر رسمیت یافت

- در امور اداری دربار و نوشتن آثار ادبی به کار می رفت

-پیش از رسمی شدن خط عربی بجای پهلوی در کتابهای اسلامی اشعار و جمله ها و ضرب المثل هایی از زبان دری با خط عربی است .

خط عربی

- قدیمی ترین کتاب به خط فارسی = الانبیه عن حقایق الادویه = اسدی توسی = 447 سال = در زمینه پزشکی

نخستین سخن سرایان فارسی

زمان پیدایش شعر در بین اقوام عالم از زمانی آغاز شد که انسان توانست شور و هیجان درونی خود را با کلام خیال انگیز و مؤثر بیان کند .

-شعر فارسی = به تقلید از عربی

-رواج شعر به شیوه عروضی = نیمه اول قرن 3

- تحسین تذکره نویسان = ابوحفص سغری – عباس مروزی

- اولین شعر عروضی به زبان دری = دوره طاهریان حنظله بادغیسی

- طبق تاریخ سیستان : اولین شار پارسی گوی = محمد بن وصیف سیستانی

- سال 251 : نقطه عطف زبان فارسی و شروع شعر فارسی

-شاعران معاصر عمرولیث فیروز مشرقی – ابوسلیک گرگانی

عصر رودکی : دوره تغزل و خرد آزمایی


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق و بررسی در مورد ادبیات 50 ص

تحقیق و بررسی در مورد ادبیات

اختصاصی از یاری فایل تحقیق و بررسی در مورد ادبیات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 26

 

 

موضوع تحقیق:

ادبیات فارسی

استاد ارجمند:

جناب آقای قهرمانی

ارائه دهنده:

مکانیک خودرو

نیمسال 1385

بنام خالـق گفـتار و کردار

بیاغازیم گـفـتار و نوشـتـار

سخن آینة روح زمـان است

زلالش شوید از دل گرد و زنگار

بخش اول

معنی و مفهوم ادبیات

بخش اول

مفهوم ادب و ادبیات Literature :

ادب در لغت به معنی ظرافت و زیبایی است وبر دو قسمت است : ادب نفسی و ادب درسی. اما در زبان ما ادب به مجموعه گفتار و رفتار نیک گفته می شود و بر آثار زیبایی که به صورت گفته یا نوشته درآمده عنوان ادبیات را اطلاق می کنیم.

ادبیات:

دانشی که در قدیم شامل علوم زیر بود: لغت، صرف، نحو، معانی، قوانین خط، قوانین قرائت، اشتقاق، قرض الشعر، انشاء، تاریخ (فرهنگ دهخدا)

در زبان عربی بجای ادبیات، لفظ ادب و آداب را گویند.

اما کلمه ادب از ریشه دوپی زبان اکّدی (شاخه زبان سومری از زبانهای باستانی) به معنی نوشتن گرفته شده است و کلمات دبیر، دبیرستان و دبستان در فارسی و نیز کلمه کتاب در عربی از همین اصل منشا گرفته است.

منشاء روانی ادبیات :

نخستین حالتی که از ادبیات ایجاد می شود لذت از آوازهای خوش و سخنان زیباست که سبب حفظ حیات نفسانی است و لذات، عواطف، وجدانیات و میلهای اجتماعی در قالب سخنان زیبا و مغزدار مبین احساسات خواننده و یا شنونده است که نوعی زیبایی را می آفریند و می خواهد عشق را به زیبایی و زیبایان اعلام دارد. چنانچه مولانا فرموده : ((عشق شاگرد است و حسنش اوستاد)) .

هدف ادبیات :

هدف ادبیات استفاده از احساسات زیبا، گفته های لطیف و نوشته های ظریف در راه ارشاد به سعادت اجتماعی و اخلاقی در جامعه است. تکلیف دیگر ادبیات آماده ساختن نسل جوان برای زندگانی آینده است که طرح و برنامه ای را برای زندگانی آینده می تواند بدهد. بنابراین هدف ادبیات رفاه نسل فعلی و ترقی و پیشرفت در راه زندگی آینده و برنامه ریزی برای بهتر زیستن است که با بیان مثالهای زیبا مردم را آگاه می سازد.


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق و بررسی در مورد ادبیات

تحقیق و بررسی در مورد ادبیات فارسی

اختصاصی از یاری فایل تحقیق و بررسی در مورد ادبیات فارسی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

 

موضوع تحقیق : ادبیات فارسی

استاد : سرکار خانم ملایی

محقق : سجاد لری علیخانی

بهار87

ادبیات فارسی یا پارسی به ادبیاتی گفته می‌شود که به زبان فارسی نوشته شده باشد. ادبیات فارسی تاریخی هزار و صد ساله دارد. شعر فارسی و نثر فارسی دو گونه اصلی در ادب فارسی هستند. برخی کتابهای قدیمی در موضوعات غیرادبی مانند تاریخ، مناجات و علوم گوناگون نیز دارای ارزش ادبی هستند و با گذشت زمان در زمره آثار کلاسیک ادبیات فارسی قرار گرفته اند.

آوازه برخی شاعران و نویسندگان ایرانی از مرزهای ایران فراتر رفته است. شاعران و نویسندگانی نظیر فردوسی، سعدی، حافظ شیرازی، عمر خیام و نظامی شهرتی جهانی دارند. در میان چهره‌های شناخته شده ادبیات معاصر فارسی در جهان می توان به صادق هدایت در داستان و احمد شاملو در شعر اشاره کرد.

ادبیات ایران پیش از اسلام

نوشتار اصلی را بخوانید: پارسی باستان

نوشتار اصلی را بخوانید: پارسی میانه

در زمان بغتسما (۲۰۵ - ۲۵۹ ه. ق.) شاعری به نام حنظله بادغیسی (ف.۲۲۰) ظهور کرد. در عهد بغتسما محمد بن وصیف و فیروز مشرقی و ابوسلیک گرگانی به سرودن شعر پرداختند.

سامانی

در دوره سامانی شعر و نثر پارسی هر دو راه کمال سپرد. در شعر شهید بلخی، رودکی سمرقندی، ابو شکور بلخی، ابو الموید بلخی، منجیک ترمذی، دقیقی طوسی، کسائی مروزی، عماره مروزی. در نثر رساله در احکام فقه حنفی تصنیف ابوالقاسم بن محمد سمرقندی، شاهنامه ابو منصوری، کتاب گرشاسب و عجائب البلدان هر دو تالیف ابو الموید بلخی، ترجمه تاریخ طبری توسط ابو علی بلعمی، ترجمه تفسیر طبری توسط گروهی از دانشمندان، حدود العالم (در جغرافیا)، رساله استخراج تالیف محمد بن ایوب حاسب طبری پرداخته شد.

آل بویه

در دوره آل بویه منطقی رازی و غضایری در شعر نامبردارند و در نثر دانشنامه رازی علائی و رگ‌شناسی به قلم ابن سینا پرداخته شد و ابوعبید جوزانی بخش ریاضی دانشنامه را به رشته تحریر درآورد و قصه حی بن یقظان به فارسی ترجمه و شرح شد.

غزنویان

در دوره غزنوی فردوسی، عنصری بلخی، عسجدی، فرخی سیستانی و منوچهری شعر پارسی سبک خراسانی را به کمال رسانیدند و ابو نصر مشکان نویسنده مکتوبات درباری سبکی بدیع در نثر پدید آورد.

سلجوقیان و خوارزمشاهیان

در زمان سلجوقیان و خوارزمشاهیان شاعران بزرگ چون اسدی، ناصرخسرو، قطران تبریزی، مسعود سعد سلمان، عمر خیام، امیرمعزی، انوری، خاقانی، نظامی، ازرقی، ادیب صابر، رشید وطواط، ظهیر فاریابی، جمال‌الدین اصفهانی، مجیر بیلقانی، ابوالفرج رونی، سیدحسن غزنوی، عبدالواسع جبلی، سنایی، عطار، مختاری غزنوی، عمعق بخاری و جز آنان ظهور کردند.

در نثر نمایندگانی مانند نظام‌الملک نویسنده سیاست‌نامه، امیر کی‌کاووس مولف قابوس‌‌نامه، محمدبن منور نویسنده اسرارالتوحید، عطار نویسنده تذکرة‌الاولیاء، گردیزی مولف زین‌الاخبار، ابوالفضل بیهقی نویسنده تاریخ بیهقی، راوندی نویسنده راحةالصدور، غزالی مولف کیمیای سعادت، نصرالله‌بن عبدالحمید مترجم کلیله و دمنه، نظامی عروضی مولف چهار مقاله، رشید وطواط نویسنده حدائق‌السحر، حمیدالدین نویسنده مقامات حمیدی، زین‌الدین اسماعیل مولف ذخیره خوارزمشاهی (در طب) ظهور کردند.

حمله مغول

شعر فارسی در دوره مغول بر روی هم متمایل به سادگی و روانی بود و اگر چه بعضی شاعران به پیروی از قدما یا به سبب تمایل به آرایه‌های ادبی و تکلَف‌های شاعرانه به شعر مصنوع روی‌ آوردند؛ این امر عمومیت نداشت و حتی همان شاعران مقلّد و گاه متصنَع، در مقابل اشعار دشواری که به منظور اظهار مهارت و استادی‌شان می‌سرودند، اشعار ساده‌ی بسیار داشتند که قصّه‌ی دل و ندای ذوقشان بود. بیشتر مثنوی‌ها و همه‌ی غرل‌ها و غالب قصیده‌ها به زبان ساده‌ی روان و گاه نزدیک به زبان محاوره ساخته می‌شد. یکی از سبب‌های سستی برخی از بیت‌ها و یا به کار بردن ترکیب‌های نازل در پاره‌ای از شعرهای این دوره، همین نزدیکی به زبان محاوره است. اما این که بیشتر شاعران، به خصوص غزل‌سرایان، در پایان این دوره به زبان ساده‌ی تخاطب متمایل شده بودند؛ به این علّت بود که رابطه‌ی گروهی از آنان با آثار استادان بزرگ پیشین نقصان یافته و نیز دسته‌ای از آن شاعران ترک‌زبانی بودند که فارسی را می‌آموختند و هنگام سخن‌گویی ناگزیر ساده‌گویی می‌کردند. همراه این سادگی، بیان یک خاصیت دیگر توجّه به نکته‌سنجی و نکته‌یابی و نکته‌گویی است؛ یعنی گنجانیدن نکته‌هایی باریک در شعرها همراه با خیال دقیق و نازک‌بینی تام که معمولاً از آن‌ها در شعر به مضمون تعبیر می‌شود. چنین نازک‌خیالی‌ها و نکته‌پردازی‌ها در


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق و بررسی در مورد ادبیات فارسی

تحقیق و بررسی در مورد ادبیات معنی های مختلفی دارد

اختصاصی از یاری فایل تحقیق و بررسی در مورد ادبیات معنی های مختلفی دارد دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

 

به نام خدا

ادبیات معنی های مختلفی دارد. "ادبیات در معنی عام غالبا‌ً به هر نوع نوشته ای گفته می شود, مثل بخش نامه ها, اعلان ها, رساله ها و اعلامیه ها, آثار تاریخی و علمی و فلسفی و ادبی, ادبیات به معنای خاص به هر اثر عالی و ممتازی اطلاق می شود که در آن عامل تخیل دخیل باشد و در ضمن با دنیای واقعی نیز ارتباط معنی داری داشته باشد."(1) ادبیـات را از دیـدگـاه های متفاوت تقسیم بندی کرده اند. ادبیات سنتی ایران را به تبعیت از سنت عرب ها به نظم و نثر تقسیم کرده اند و این تقسیم بندی از دیدگاه ظاهر است. تقسیم بندی ظاهر با وجود داشتن محاسنی از قبیل پیدا کردن اشعار و ابیات و ... عیوبی نیز دارد. مهم ترین این عیب ها ناتوانی محقق در جستجوی تحول فکری نویسنده و شاعر است. در تقسیم بندی جدید که بر اساس معنی و مفهوم صورت می گیرد ادبیات به چهار نوع حماسی, غنایی, نمایشی و تعلیمی تقسیم شده است.

ادبیات از لحاظ قالب های نوشتاری به انواع داستان, نمایش نامه, گزارش, خاطره نویسی, قطعه ی ادبی, سفرنامه, سناریو نویسی (در حوزه نثر) قابل تفکیک است.

داستان نویسی در دنیای امروز به همراه شعر از رایج ترین قالب های ادبی هستند. در کتاب های دبیرستانی تا چند سال پیش از پرداختن به ادبیات داستانی کوتاهی می شد و متأسفانه هنوز هم در دانشگاه در رشته ادبیات فارسی واحدهای مستقلی به ادبیات داستانی اختصاص نیافته است. از سال 1376 هیئت مـﺆلفان جدید که خـودشان از دست اندرکاران ادبیات معاصر هستند ‌آبی زیر پوست کتاب های درسی ادبیات به جریان انداختند و بخش های مستقلی برای ادبیات داستانی و جهان اختصاص دادند.

ادبیات داستانی که در کتاب های درسی درج شده است به چهار گروه می تواند دسته بندی شود:

الف- داستان های بلند سنتی مثل سمک عیار

ب- داستان های کوتاه سنتی مثل داستان های گلستان، بهارستان، کلیله و دمنه، اسـرارالتـوحیـد، سنـدبادنامه، مرزبان نامه، تاریخ بیهقی، تذکره الاولیاء ، فیه مافیه و...

پ- داستان های بلند امروزی(رمان) مثل سیاحت نامه ابراهیم بیگ، مدیر مدرسه، سوشون، بینوایان، کلبه ی عموتم.

ت- داستان های کوتاه امروزی( نوول) مثل هدیه ی ناتمام، کباب غاز، گیله مرد، هدیه سال نو، خسرو، گل دسته ها و فلک, گاو, سه پرسش, ققنوس, قاصدک, قصه عینک, آخرین درس, کلاغ, دیوار و ...

در این مقـاله بخش آخـر یعنـی داستان های کوتاه امروزی(نوول) مندرج در کتاب های درسی را بررسی می کنیم.

قبل از آنکه وارد بحث و بررسی شویم. تعریف بسیار کوتاه از داستان کوتاه به دست می دهیم و برخی ویژگی های آن را متذکر می شویم.

1- وحدت تأثیر : بدین معنی که داستان تأثیر واحدی را بر خواننده القا کند.

2- محدودیت شخصیت ها : در داستان کوتاه نمی توان شخصیت های زیادی وارد داستان کرد زیرا در داستان کوتاه جایی برای پرورش و توصیف آنها وجود ندارد.

3- داشتن طرح مشخص : یعنی اینکه داستان, آغاز, وسط و پایان مشخصی داشته باشد. ادگار آلن پو معتقد بود "طرح شرط اصلی در داستان کوتاه است."(2)

به طور کلی می توان داستان کوتاه را چنین تعریف کرد :

"داستان کوتاه اثری است کوتاه که در آن نویسنده به یاری یک طرح منظم, شخصیتی اصلی را در یک واقعه ی اصلی نشان می دهد و این اثر بر روی هم تأثیر واحدی را القا می کند."(3) داستان هدیه ی ناتمام اثر رابرت زاکس در کتاب ادبیات سال اول دبیرستان نقل شده است. انتخاب این داستان برای این گروه سنی بسیار مناسب است زیرا با روحیه ی جوانان شانزده ساله یا کمی پایین تر همخوانی خوبی دارد. خود قهرمان اصلی داستان هم به نام "نیک" 14 ساله است.

هدیه ناتمام :

شخصیت های داستان عبارتند از راوی داستان که ده ساله است. برادر بزرگ او که چهارده سال دارد. پدر آنها یک کارگر فقیر است و مادرشان یک زن خانه دار و زحمتکش و صبوری است. راوی داستان خواهان بهبود زندگی است اما برادر بزرگ خواهان تسکین این زندگی طاقت فرسا است.

لحن داستان با صمیمیت ماجرای قصه را پیش می برد. زاویه ی دید اول شخص است که از زبان یکی از شخصیت ای داستان بازگو می گردد.

طرح داستـان بدین صورت است که خـانواده ای با مشقت و سختی بـه سر می برند اما در وسط نسبتاً فرجی در زندگی آنها به وجود می آید به طوری که بچه ها بتوانند برای مادرشان هدیه کوچکی به عنوان روز مادر تهیه کنند.

روای داستان یک شانه ی زیبا می خرد اما نیک پسر بزرگتر برای اینکه رنج مادر را تخفیف دهد یک سطل زمین شویی می خرد "نیک" هدیه خود را قبل از راوی ارائه می کند و مادر را افسرده و متأثر می سازد و خودش هم اندوهگین می گردد. امـا پدر مطابق معمول در داستان کوتاه پیچی به داستان می دهد بدین معنی که توضیح می دهد این سطل کار ما را آسان می کند به اضافه ی اینکه "نیک" از این به بعد کار زمین شویی را خودش عهده دار خواهد شد. مادر از این توضیح بسیار شرمنده می شود و می گوید :"آه : من چه قدر نادانم. نیک را بوسید و از او تشکر کرد"(4) راوی داستان تحت تأثیر جو قرار می گیرد و از ارائه هدیه زیبای خود چشم پوشی می کند زیرا احساس می کند اگر هدیه زیبایش را نشان دهد باز سطل زمین شویی را به همان سطل زمین شویی تبدیل می کند و دوباره آن را از چشم می اندازد. با لحنی آمیخته به اندوه می گوید : "نصف سطل زمین شویی هدیه من است" در نتیجه درون مایه ی داستان را که ایثار و فداکاری است در پایان به حد اعلای خود می رساند به طوری که "نیک با چشم هایی که از محبت سرشار بود, به من نگاه کرد."


دانلود با لینک مستقیم


تحقیق و بررسی در مورد ادبیات معنی های مختلفی دارد